Yuriy Izrael

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yuriy Izrael
Tavalludi 15-may 1930-yil
Toshkent, OʻzSSR, SSSR
Vafoti 23-yanvar 2014-yil
Moskva, Rossiya
Fuqaroligi

SSSR bayrogʻi SSSR

Rossiya bayrogʻi Rossiya
Ilmiy darajasi Fizika-matematika fanlari doktori
Ilmiy unvoni professor

Yuriy Antoniyevich Izrael – sovet va rus meteorologi, Rossiya Fanlar akademiyasining akademigi (1994, 1974-yildan beri SSSR Akademiyasi muxbir aʼzosi). CNN maʼlumotlariga koʻra, Vladimir Putinning prezidentlik davridagi eng nufuzli ilmiy maslahatchisi boʻlgan[1], ammo Izraelning oʻzi bu bayonotni rad etgan[2].

Izrael 19691972-yillarda SSSR Fanlar akademiyasining Amaliy geofizika institutiga va 19741991-yillarda SSSR Gidrometeorologiya va tabiiy muhitni nazorat qilish davlat qoʻmitasiga (1978-yilgacha SSSR Vazirlar Soveti Gidrometeorologiya xizmati bosh boshqarmasi) rahbarlik qilgan. Yuriy19902011-yillarda Global iqlim va ekologiya instituti (Roshidromet va RAS IGCE) asoschisi va birinchi direktori boʻlgan.

U Iqlim oʻzgarishi boʻyicha hukumatlararo komissiya raisining oʻrinbosari[3] va WMO vitse-prezidenti ham boʻlib faoliyat yuritgan.

SSSR Oliy Kengashi deputati (19791989), KPSS aʼzosi (19811990).

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yuriy Antoniyevichning xotiralariga koʻra, uning otasi Antoniy Ivanovich Izrael Estoniyada Vilyandi shahri yaqinida tavallud topgan, millati eston boʻlgan. 1914-yilda Birinchi jahon urushiga ketgan va inqilobdan keyin harbiy tibbiyot institutini tamomlagan. Petrograd akademiyasida shifokor boʻlib ishlagan. Antoniy Ivanovich 1932-yilda kasallik tufayli demobilizatsiya qilingan va Oʻrta Osiyo Davlat universitetida ish boshlagan. Qisqa muddatda odam va hayvonlar fiziologiyasi kafedrasini boshqargan. Onasi, Antonina Stepanovna Shatalina, millati rus boʻlgan. 1925-yilda Saratov universitetini tugatgandan soʻng, Toshkentda ish boshlagan. Keyinchalik Antonina Shatalina Oʻrta Osiyo davlat universitetida ishlagan va 1944-yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qildan. Antoniy Izrael rahbarlik qilgan kafedrada professor lavozimida ishlagan[4].

Tanqid[tahrir | manbasini tahrirlash]

Izrael Chernobil AESdagi avariya vaqtida Gidrometeorologiya davlat qoʻmitasi raisi boʻlgan. Shuningdek, uning rahbarligi davrida SSSRda havoning ifloslanishi misli koʻrilmagan darajaga yetgani uchun tanqidlarga uchradi. 2004-yilda „Nature“ jurnalida chop etilgan maqolada Quirin Schiermeier va Bryon MacWilliams Yuriyni „qazib olinadigan yoqilgʻi kommunisti“ deb atashgan.

Bibliografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

400 dan ortiq ilmiy ishlar[5], shu jumladan 24 ta monografiya yozgan. Ulardan yettitasi xorijiy tilga tarjima qilingan va nashr etilgan[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Novak, Robert „The Russian didn't bark“ (en). CNN. 2012-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Why Did IPCC’s Yuri Izrael Speak at the Anti-IPCC Conference In New York?“. 2014-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 16-sentyabr.
  3. „Кто есть кто в IPCC“. 2009-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 16-sentyabr.
  4. Израэль 2009.
  5. „Институт глобального климата и экологии Росгидромета и РАН“. 2018-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-yanvar.
  6. „Медведев назвал уход из жизни академика РАН Израэля невосполнимой потерей / Новости культуры / Tvkultura.ru“. 2018-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-yanvar.