Zaynab bint Mazʼun
| Zaynab bint Mazʼun | |
|---|---|
| Tavalludi | Hijoz, Arabiston |
| Vafoti |
tax. 641-yildan oldin Madina, Arabiston |
| Fuqaroligi | Rashidun xalifaligi |
| Turmush oʻrtogʻi | Umar |
| Bolalari |
|
| Otasi | Mazʼun ibn Habib |
Zaynab binti Mazʼun (arabcha: زينب بنت مظعون) – xalifa Umarning birinchi xotini.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Zaynab binti Maz’un Makkadagi Quraysh qabilasining Banu Juma urugʻidan Maz’un ibn Habibning qizi boʻlgan[1]:204. Akasi Usmon ibn Mazʼun paygʻambar Muhammadning sahobalaridan edi[1]:307.
Zaynab qora tanli boʻlib, bu uning oʻgʻli Abdullohga ham oʻtgan[2]:252.
605-yildan[3]:56 oldin Zaynab binti Maz’un Umarga turmushga chiqqan. Ularning nikohidan Hafsa, Abdulloh va Abdurrahmon ismli uch farzand dunyoga kelgan. Keyinroq Umar yana ikki ayolga uylangan. Birinchi ayoli Ummu Kulsum binti Jarvaldan ikki oʻgʻil koʻrgan[4]:203–204, qudratli Banu Maxzum urugʻidan boʻlgan Qurayba binti Abu Umayyadan esa farzand koʻrmagan[5]:510.
Zaynabning islom diniga boʻlgan munosabati qanday boʻlganligi noaniq, uning bu dinni qabul qilgan sanasi qayd etilmagan. Akasi Usmon esa eng birinchilardan boʻlib imon keltirganlardan edi[6]:308[7]:116. Ikki aka-uka Abdulloh va Qudoma ham „Rasululloh sollallohu alayhi vasallam al-Arqamning uyiga kirgunga qadar“ imon keltirgan[6]:313. Biroq eri Umar dastlab Islomga dushman edi[7]:144, 154–155, 616-yilda esa musulmon boʻlgan[6] :205–207[7] :155–159, biroq ayollari Ummu Kulsum va Qurayba mushrik boʻlib qolgan[7]:510.
622-yilda Umar Madinaga hijrat qilgan. Unga hamroh boʻlgan oila aʼzolari roʻyxatida esa birorta ham ayol yoʻq edi[8]:218. Bir rivoyatda aytilishicha, Zaynab binti Maz’un Madinaga hijratdan oldin vafot etgan, biroq uning oʻgʻli Abdulloh ota-onasi bilan birgalikda Madinaga hijrat qilganini aytgan[9].
628-yilda Umar musulmonlarning mushrik ayollarni nikohlarida ushlab turmasliklari haqidagi koʻrsatmani eshitganidan soʻng, Ummu Kulsum va Qurayba bilan ajrashgan[10]:510[11]. Biroq Zaynabni taloq qilmagan, shunga koʻra, agar Zaynab oʻsha vaqtda tirik boʻlgan boʻlsa, bu narsa uning Islom dinini qabul qilib, musulmon boʻlganligini anglatadi. Biroq Zaynab 641-yildan oldinroq vafot etgan boʻlishi ham mumkin, chunki bu vaqtga kelib, Umarning xotinlari roʻyxatidan toʻrt ayol oʻrin olgan edi[12]:204[13]:186–187[14][15].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 3. Translated by Bewley, A. (2013). The Companions of Badr. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 3. Translated by Bewley, A. (2013). The Companions of Badr. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 3. Translated by Bewley, A. (2013). The Companions of Badr. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 3. Translated by Bewley, A. (2013). The Companions of Badr. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ Ibn Hajar al-Asqalani. Al-Isaba fi tamyiz al-Sahaba, vol. 7 #11250.
- ↑ Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ Bukhari 3:50:891.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 3. Translated by Bewley, A. (2013). The Companions of Badr. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina. London: Ta-Ha Publishers.
- ↑ Muhammad ibn Jarir al-Tabari. Tarikh al-Rusul waʼl-Muluk. Translated by Juynboll, G. H. A. (1989). Volume 13: The Conquest of Iraq, Southwestern Persia, and Egypt, pp. 109-110. Albany: State University of New York Press.
- ↑ Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir vol. 5. Translated by Bewley, A. (2000). The Men of Madina Volume II, p. 1. London: Ta-Ha Publishers.