Abu Muhammad al-Maqdisiy
Abu Muhammad al-Maqdisiy | |
---|---|
أبو محمد المقدسي | |
Tavalludi |
Asım Tahir el-Berkavi 1959-yil 3-iyul |
Fuqaroligi | Arab (Otayba) |
Kasbi | Yozuvchi, Olim |
Abu Muhammad al-Maqdisiy (arabcha: أبو محمد المقدسي) — Falastindagi, iordaniyalik boʻlgan olim, salafiy jihodchilik ideologi, Abu Musab az-Zarqaviy va Abu Sufyon as-Sulamiylarning[1] ustozi. U jihod nazariyotchisi va salafiy mafkurachisi hamdir.[2]
Biografiya va hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]1959-yil 3-iyulda Iordaniya Nablusni anneksiya qilishdan oldin Barkaning Nablus qishlogʻida tugʻilgan. Tugʻilganidan 3 yoki 4 yil oʻtgach, uning oilasi Quvaytga koʻchib oʻtdi.
Maktabni tugatgach, u Yugoslaviyaga joʻnab ketdi va Sarayevo universitetida muhandislik boʻyicha tahsil oldi. Keyinroq u Mosul universitetiga oʻqishga kirdi va u yerda ayollar va erkaklar bir sinfda oʻqishi islomga zid boʻlganligidan nafratlandi. 3 yildan soʻng u Mosuldagi oʻqishni tashlab Madinaga joʻnadi va u yerda Ibn Bazdan Madina Islom universitetiga shariat fanini oʻrganish uchun qabul qilinganligi haqida xat oladi. U yerda Ibn Taymiya, Ibn al-Qayyim va Muhammad ibn Abdulvahhobning kitoblarini oʻrgana boshladi.
Afgʻoniston va Pokistonga borib, u yerda daʼvat qilgan va al-Qoida oʻquv lagerida islomdan dars bergan. Undan tashqari. jamoatning shariat qozisi boʻlgan va Ayman al-Zavohiriy, Abu Hafs al-Masriy, Abu Ubayda kabi jihodchilar bilan doʻstlashgan.
al-Banshiriy va Abu Musab as-Suriy oʻsha yerda ilk bor “Ibrohim dini” kitobini yozgan.
1992-yilda Maqdisiy Iordaniyaga qaytib keldi va u yerda demokratiya kufr va shirk dini degan mavzuda tanqidiy kitob yozdi. Koʻpchilik uning materiallarini tarqatgani uchun qamoqqa tushdi.
1994-yilda Iordaniya Bayat Imom jihodiy harakati aʼzolarini, jumladan al-Maqdisiyni hibsga oldi. Unga Quvaytdan chekinish paytida Iroq armiyasi tomonidan tashlab ketilgan va mebellarga yashiringan qurollarni kontrabanda qilishda ayblangan, jumladan, 5 ta piyodalarga qarshi minalar, 7 ta granata va bir nechta granata oʻqlari. U va az-Zarqaviydan tashqari, Abu Qutayba al-Urduniy ham tashkilot aʼzosi edi. Sudda al-Maqdisiy qozilar, advokatlar va hozir boʻlganlarning barchasini tavhidga va togʻutdan voz kechishga daʼvat qildi.
Maqdisiy 1995—1999-yillarda qamoq jazosini oʻtadi yaʼni 15 yilga ozodlikdan mahrum etilgan va az-Zarqaviy bilan birga xizmat qilgan.
Daʼvat toʻxtamay, hatto panjara ortida turib ham asar yozishda, murojaat qilishda davom etdi. U 1999-yilda az-Zarqaviy bilan birga muddatidan oldin ozod etilgan, shundan soʻng Afgʻonistonga joʻnab ketgan, al-Maqdisiy esa Iordaniyada qolgan, shundan soʻng u yana hibsga olingan va bir necha bor qoʻyib yuborilgan.
U 2005-yil 28-iyunda ozodlikka chiqdi, lekin iyul oyida Al Jazeera telekanaliga bergan intervyusida sobiq shogirdini tanqid qilgan va toʻgʻri jihod qilish boʻyicha maslahat berganidan soʻng terrorizmni qoʻllab-quvvatlaganlikda ayblanib, yana qamoqqa tashlangan.
2008-yil 12-martda yana qamoqdan chiqdi. 2010-yil sentyabr oyida u yana hibsga olindi[3] va 2011-yil 28-iyulda[4] Afgʻonistondagi jihodga jangchilar yollagani uchun[5] 5 yilga ozodlikdan mahrum qilindi. 2014-yil 16-iyun yana[6] chiqarildi.
2014-yil 21-sentyabrda u[7] ISHIDga murojaat qilib, Piter Kassigni ozod qilish boʻyicha muzokaralarni boshlashga chaqirdi, chunki u musulmonlarga gumanitar yordam yetkazib berishni tashkillashtirish orqali yordam bergan, buning uchun u qatl emas, minnatdorchilikka loyiqdir.
2014-yil 30-sentyabrda u ISHID va boshqa jihodchi jamoatlar oʻrtasida sulh tuzish tashabbusi bilan chiqdi.
18-oktyabr kuni u Stenli Koen bilan uchrashdi, u FQBdagi aloqalaridan foydalanib, Iordaniya razvedka xizmatlariga bosim oʻtkazishni soʻradi, kuzatuv ostidagi kuzatuvdan ozod qilingan Maqdisiyni Abu Sufyon as-Sulamiy bilan bogʻlanishiga koʻndirish uchun ruxsat berdi.
2014-yil 27-oktyabrda u ISHID va Al-Qoida oʻrtasida “salibchilar”ga qarshi birgalikda kurashish uchun sulh tuzishga chaqirganidan soʻng terrorizmni targʻib qilgani uchun yana hibsga olindi[8], ammo 5-fevralda ozod qilindi.
2015-yil 6-fevralda Roya TVga bergan intervyusida u qanday qilib Abu Bakr al-Bagʻdodiy, Abu Muhammad al-Adnaniy, Abu Sufyon as-Sulamiyga maktublar yozganini, unda islomiy terrorchi bilan almashishni taklif qilganini aytdi. Sajida ar-Rishavi uchuvchi Muoz al-Kasasiba uchun oʻlim jazosiga hukm qilingan, biroq, maʼlum boʻlishicha, yoqib yuborilgani videosi eʼlon qilinishi bilan ISHID al-Maqdisiyni aldagan va muzokaralar chogʻida uchuvchi allaqachon yondirilgan.
Pozitsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Islomiy davlat“ guruhini notoʻgʻri ekstremistlar sifatida tanqid qilgan, garchi u guruhning baʼzi arboblari bilan yozishmalarda boʻlgan.
- Hayat Tahrir ash-Shamni fitnada, shuningdek, Jabhat an-Nusrani al -Qoida bilan uzilishda tanqid qiladi. Shuningdek, “ Firat qalqoni ” operatsiyasi musulmonlar emas, Turkiya hukumati manfaatlariga xizmat qilgani uchun tanqid qilindi.
- 11-sentyabr hujumlarini qoʻllab-quvvatlaydi. U al-Maqdisiy nuqtai nazaridan, haddan tashqari koʻpligi, masalan, jangovar boʻlmagan rafidiylarga qarshi teraktlar tufayli al-Zarqaviydan oʻz qarashlari bilan ajralib turardi. U, shuningdek , 2005-yilda Ammandagi mehmonxonalarni portlatish kabi musulmonlarni oʻldiradigan teraktlar uchun uni tanqid qildi.
- U Ash-Shayrat havo bazasiga raketa hujumi uchun AQShni maqtashga chaqirdi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „The Caliphate’s Scholar-in-Arms“. 23-dekabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2019-yil.
- ↑ „Arşivlenmiş kopya“. 13 mayıs 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-mart.
- ↑ اطلاق سراح ابو محمد المقدسي منظر السلفية الجهادية في الاردن, Al-Quds al-Arabi
- ↑ الأردن: السجن 5 أعوام للمرشد الروحي السابق للزرقاوي, Аль-Иттихад
- ↑ [1], The San Diego Union-Tribune
- ↑ أبو محمد المقدسي… منظّر الجهاديين الذي لم يجاهد, Al-Araby al-Jadeed
- ↑ أميركا «دعمت» مفاوضات مع داعش لتحرير كاسيغ | أخبار سكاي نيوز عربية, Sky News Arabia
- ↑ السلطات الأردنية تعتقل أبو محمد المقدسى منظر التيار السلفى الجهادى, Youm7
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „A Virulent Ideology in Mutation: Zarqawi Upstages Maqdisi“ (İngilizce). Hudson Enstitüsü (12 eylül 2005). 18 nisan 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27 eylül 2020.
Mavzu boʻyicha nashrlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Wagemakers, Joas (Ağustos 2009). „A Purist Jihadi-Salafi: The Ideology of Abu Muhammad al-Maqdisi“. British Journal of Middle Eastern Studies (İngilizce). 36 (2). Taylor & Francis. ss. 281-297. JSTOR 40593257.