Kontent qismiga oʻtish

Clayton Christensen

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Clayton Christensen
Tavalludi
Clayton Magleby Christensen

6-aprel 1952-yil
Vafoti 23-yanvar 2020-yil(2020-01-23)
(67 yoshda)
Boston, Massachusetts, AQSh
Fuqaroligi AQSh
Veb-sayti claytonchristensen.com

Clayton Magleby Christensen (1952-yil 6-aprel — 2020-yil 23-yanvar) XXI asr boshidagi eng taʼsirli biznes gʻoya deb atalgan „buzg'unchi innovatsiyalar“ nazariyasini ishlab chiqqan amerikalik akademik va biznes maslahatchi[1]. U oʻzining 1997-yilda chop etilgan „The Innovator’s Dilemma“ kitobida „buzgʻunchi“ ni kiritdi va bu The Economist uni „oʻz davrining eng taʼsirli boshqaruv mutafakkiri“ deb atalishiga olib keldi[2][3]. U Garvard Biznes maktabida (HBS) Kim B. Clark biznes boshqaruvi professori boʻlib ishlagan.

Christensen, shuningdek, Rose Park Advisors venchur kapital firmasi va Innosight boshqaruv konsalting va innovatsiyalarga ixtisoslashgan investitsiya firmalarining hammuassisi edi.

Clayton Christensen 1952-yil 6-aprelda Yuta shtatining Salt Lake Sity shahrida Robert M. Christensen (1926—1976) va uning rafiqasi Verda Mae Christensen (1922—2004) ning oilasidasakkiz farzandining ikkinchisi bo‘lib tug‘ilgan. U Salt Lake Sity shahridagi Rose Park mahallasida oʻsgan va Gʻarbiy oʻrta maktabda oʻqigan, u yerda talabalar tashkiloti prezidenti boʻlgan.

1970-yilda oʻrta maktabni tugatgach, Christensen Harvard universiteti, Yele universiteti va Brigham Young universitetiga (BYU) qabul qilindi[4]. Kristensen iqtisod boʻyicha ixtisoslashgan va AQSh prezidentligiga boʻlajak nomzod Mitt Romney va Harvard biznes maktabining boʻlajak dekani Kim B. Clark bilan birinchi yil iqtisod kursida sinfdosh boʻlgan[4]. BYUda boʻlganida, u 1971-yildan 1973-yilgacha LDS cherkovida koʻngilli toʻla vaqtli missioner sifatida xizmat qilish uchun ikki yillik taʼtil olgan.

1979-yilda MBA darajasini olgandan soʻng, Christensen Boston Consulting Group (BCG) kompaniyasida maslahatchi va loyiha menejeri sifatida ishlay boshlagan. 1982-yilda u Oq uy xodimi nomini oldi va BCGdan bir yillik taʼtil oladi va Vashingtonda, Drew Lewis va Elizabeth Dole qoʻl ostida AQSh transport vazirining yordamchisi sifatida ishladi. 1984-yilda u Massachusets texnologiya institutining bir necha professorlari bilan Ceramics Process Systems Corporation (hozirda CPS Technologies nomi bilan tanilgan) deb nomlangan ilgʻor keramika kompaniyasiga asos soldi. Christensen 1980-yillarning oxirigacha uning prezidenti va bosh direktori boʻlib ishlagan, keyin kompaniyani tark etishga va universitet professori boʻlishga qaror qilgan. U Harvardga biznes boʻyicha doktoranturaga qaytdi va 1992-yilda biznes boshqaruvi doktori ilmiy darajasini olgan. Doktorlik darajasini tugatgandan soʻng, Christensen Harvard biznes maktabining fakultetiga qoʻshildi va atigi olti yil ichida "toʻliq" professor darajasiga erishib, rekord oʻrnatdi.

2000-yilda u Innosight MChJ konsalting va trening firmasiga asos soladi[5]. 2005-yilda Innosight kompaniyasidagi hamkasblari bilan birgalikda u Janubiy Osiyo, Janubi-Sharqiy Osiyo va Sharqiy Osiyoga sarmoya kiritishga yoʻnaltirilgan Innosight Ventures venchur firmasini ishga tushirgan.  

U Tata Consultancy Services (NSE: TCS), Franklin Covey (NYSE: FC) va Becket Fund for Religious Liberty direktorlar kengashida ishlagan[6]. U bir muddat Deseret News tahririyatida ham ishlagan[7].

Christensen oʻnta kitobning eng koʻp sotilgan muallifi boʻlgan, jumladan, "Innovator’s dilemma" (1997) asari yilning eng yaxshi biznes kitobi uchun Global Business Book Award mukofotiga sazovor boʻlgan. Ushbu kitobda tasvirlangan asosiy tushunchalardan biri ham uning eng keng tarqalgan va mashhur tushunchasidir: buzgʻunchi innovatsiya.

2017-yilda Christensen „AQShdagi 4000 ta kollej va universitetlarning 50 foizi 10-15 yil ichida bankrot boʻladi“, deb bashorat qilgan edi[8].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Christensen va uning rafiqasi Christine 1976-yilda turmush qurishdi. Ularning Matthew, Michael va Spencer ismli uchta oʻgʻli hamda Ann va Catherine ismli ikkita qizi bor. Ularning katta oʻgʻli Matthew Christensen (1977-yilda tugʻilgan).

LDS cherkovining aʼzosi sifatida Christensen 1971-yildan 1973-yilgacha Koreyada missioner sifatida xizmat qilgan va koreys tilida bemalol gapirgan. U cherkovda bir qancha rahbarlik lavozimlarida ishlagan, jumladan 2002-yildan 2009-yilgacha yetmishta hudud, Massachusets Boston missiyasi prezidentligida maslahatchi va episkop sifatida.

  • 2011-yilda Forbes uni „soʻnggi 50 yildagi eng nufuzli biznes nazariyotchilaridan biri“ deb atagan.
  • 2011 va 2013-yillarda u „Mutafakkirlar 50“ reytingida 1-oʻrinni egalladi, har ikki marta mukofotlanadi va menejment mutafakkirlarining dunyodagi eng nufuzli reytingi hisoblanadi.
  • U 2017-yili Thinkers 50da 3-oʻrinda qayd etilgan.
  • 2014-yil Gerbert Saymon mukofotini olgan
  • 2015-yilda u butun faoliyati davomida innovatsiyalarga sodiqligi uchun Edison Achievement Award bilan taqdirlangan
  • 2015-yilda Brigham Young universitetining xizmat koʻrsatgan mukofoti bilan taqdirlangan

Bibliografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jurnal maqolalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Christensen, Clayton M.; Bower, Joseph L. (January–February 1995), „Disruptive technologies: catching the wave“, Harvard Business Review
  • Christensen, Clayton M.; Overdorf, Michael (March–April 2000), „Meeting the challenge of disruptive change“, Harvard Business Review.
  • Christensen, Clayton M.; Bohmer, Richard; Kenagy, John (September–October 2000), „Will disruptive innovations cure health care?“, Harvard Business Review, 78 (5): 102–12, 199, PMID 11143147, June 14, 2011da asl nusxadan arxivlandi.
  • Christensen, Clayton M.; Cook, Scott; Hall, Taddy (December 2005), „Marketing malpractice: the cause and the cure“, Harvard Business Review, 83 (12): 74–83, 152, PMID 16334583.
  • Christensen, Clayton M.; Marx, Matthew; Stevenson, Howard H. (October 2006), „The tools of cooperation and change“, Harvard Business Review, 84 (10): 72–80, 148, PMID 17040041.
  • Christensen, Clayton M.; Baumann, Heiner; Ruggles, Rudy; Sadtler, Thomas M. (December 2006), „Disruptive innovation for social change“, Harvard Business Review, 84 (12): 94–101, 163, PMID 17183796.
  • Christensen, Clayton M. (July–August 2010), „How will you measure your life?“, Harvard Business Review.
  • Christensen, Clayton M.; Dillon, Karen; Hall, Taddy; Duncan, David (September 2016), „Know your customer’s Job To Be Done“, Harvard Business Review
  • Christensen, Clayton M.; Bartman, Tom; van Bever, Derek (September 2016), „The Hard Truth about Business Model Innovation“, MIT Sloan Management Review
  1. Wolfe. „Clayton Christensen Has a New Theory“. Wall Street Journal (2016-yil 30-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 24-noyabr.
  2. Schumpter. „Clayton Christensen's insights will outlive him“. The Economist (2020-yil 30-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 11-fevral.
  3. Rifkin. „Clayton Christensen, Guru of 'Disruptive Innovation,' Dies at 67“. The New York Times (2020-yil 25-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 26-iyun.
  4. 4,0 4,1 Gardner. „The Disruptor“. BYU Magazine (spring 2013). Qaraldi: 2020-yil 11-iyul.
  5. „Clayton Christensen, Co-Founder“.
  6. List of Becket Fund Board members
  7. Deseret News obituary of Christensen
  8. Johnson Hess. „Harvard Business School professor: Half of American colleges will be bankrupt in 10 to 15 years“. /www.cnbc.com. CNBC (2018-yil 30-avgust). Qaraldi: 2021-yil 12-iyul.