Gülcemal Kadın
| Gülcemal Kadın | |
|---|---|
| Tavalludi | 1826 |
| Vafoti |
1851-yil 15-dekabr Istanbul, Usmonli imperiyasi, (hozirgi kunda Istanbul, Turkiya |
| Fuqaroligi | Usmonli imperiyasi |
| Millati | bosniyalik |
| Dini | Sunni Islom |
| Turmush oʻrtogʻi | Abdulmajid I |
Gülcemal Kadın (usmonli turkcha: کل جمال قادین ; tax.1826-yil – 1851-yil 15-dekabr) Sulton Abdulmajid I ning oltinchi xotini va Usmonli imperiyasi Sulton Mehmed V ning onasi edi[1].
Yoshlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kelib chiqishi bosniyalik boʻlgan[2] Gülcemal Kadın 1826-yilda tugʻilgan[3]. Uning Bimisal Xanim ismli singlisi bor edi[3][4]. U shuningdek, oʻgʻli Sulton Mehmed Reshad va uning singlisi, Sultonning oltinchi xazinadori Nevfer xalfaga liboslar tayyorlashda koʻmaklashgan Sobit Bey bilan ham qarindosh edi[5][3].
Nikohi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gülcemal 1840-yilda Abdulmajidga turmushga chiqadi va unga „Uchinchi Iqbol“ unvoni beriladi. 1840-yil 1-noyabrda Eski Beshiktosh saroyida birinchi farzandi Fatma Sulton ismli qizini dunyoga keltiradi[6].
1842-yilda u „Ikkinchi Iqbol“ unvoniga sazovor boʻladi. 1842-yil 3-fevralda Eski Beshiktosh saroyida ikkinchi qizi Refiya Sultonni dunyoga keltiradi[7].
1843-yilda u „Beshinchi ayol“ unvoniga koʻtariladi. 1844-yil 2-noyabrda Qadimgi Chirogʻon saroyida uchinchi farzandi – oʻgʻli shahzoda Mehmed Reshadni (boʻlajak Mehmed V) dunyoga keltiradi. 1845-yilda Gülcemal „Toʻrtinchi ayol“ unvoniga sazovor boʻladi[6].
Vafoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gülcemal Kadin 1851-yil 15-dekabrda Istanbulda sil kasalligidan vafot etgan. Garchi oʻgʻli taxtga oʻtirgan boʻlsa-da, hech qachon Volida sulton boʻlmagan, chunki Mehmed Reshadning Usmonli taxtiga oʻtirishidan oldin vafot etgan[8]. U Istanbul Yangi masjididagi imperator ayollari maqbarasiga dafn etilgan[3].
Gülcemalning uch farzandini ham Abdulmajidning birinchi xotini Servetseza Kadın asrab olgan[6].
Merosi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Okean layneri SS Germanic (1874) Gülcemal Kadın xotirasiga 1911-yilda Usmonli xizmatiga kirganida oʻz nomini Gülcemal deb oʻzgartirgan[9][10].
Adabiyotda
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Gülcemal – Hifzi Topuzning „Abdülmejit: İmparatorluk Çökerken Sarayda 22 Yil: Roman“ (2009) tarixiy romanidagi qahramon[11].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Kadin (nom)
- Usmonli Imperator Harami
- Usmonli sultonlarining turmush oʻrtoqlari roʻyxati
- Usmonli sultonlarining onalari roʻyxati
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ John Freely. Inside the Seraglio: private lives of the sultans in Istanbul. Penguin, 2001.
- ↑ Açba, Leyla. Bir Çerkes prensesinin harem hatıraları. L & M, 2004 — 126-bet. ISBN 978-9-756-49131-7.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Brookes 2010.
- ↑ Leyla Saz. Haremde Yaşam: Saray ve Harem Hatıraları. DBY Yayınları, 4 January 2016 — 113-bet. ISBN 978-605-61331-1-4.
- ↑ Brookes, Douglas S.. On the Sultan's Service: Halid Ziya Uşaklıgil's Memoir of the Ottoman Palace, 1909–1912. Indiana University Press, February 4, 2020 — 58 n. 13-bet. ISBN 978-0-253-04553-9.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Sakaoğlu 2008.
- ↑ Uluçay 2011.
- ↑ „Sultan V. Mehmed Reşad Han“. Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Qaraldi: 2009-yil 6-fevral.
- ↑ Mukherjee, Somenath. The Ships of Swami Vivekananda. Advaita Ashrama (A publication branch of Ramakrishna Math, Belur Math). ISBN 978-8-175-05904-7.
- ↑ Clarkson, Andrew. „SS Germanic“. titanic-titanic.com. 2014-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 13-noyabr.
- ↑ Hıfzı Topuz. Abdülmecit: İmparatorluk Çökerken Sarayda 22 Yıl: Roman. Remzi Kitabevi, 2009 — 40-bet. ISBN 978-975-14-1357-4.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Sakaoğlu, Necdet. Bu Mülkün Kadın Sultanları: Vâlide Sultanlar, Hâtunlar, Hasekiler, Kandınefendiler, Sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık, 2008. ISBN 978-6-051-71079-2.
- Uluçay, M. Çağatay. Padişahların kadınları ve kızları. Ötüken, 2011. ISBN 978-9-754-37840-5.
- Brookes, Douglas Scott. The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press, 2010. ISBN 978-0-292-78335-5.
- Paşa, Ahmed Cevdet. Tezâkir. [2]. 13 - 20, Volume 2. Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1960.