Ioanna Reytlinger
| Rohiba Ioanna | |
|---|---|
| Yuliya Nikolayevna Reytlinger | |
| Tavalludi |
28-aprel 1898-yil |
| Vafoti |
31-may 1988-yil (90 yoshda) Chirchiq, Toshkent viloyati, OʻzSSR |
| Kasbi | Ikona rassomi |
| Dini | pravoslav |
Rohiba Ioanna (Yuliya Nikolayevna Reytlinger; 1898-yil 28-aprel, Sankt-Peterburg – 1988-yil 31-may, Chirchiq) – rus ikona rassomi.
Tarjimai holi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yurist va iqtisodchi Haqiqiy davlat maslahatchisi Nikolay Aleksandrovich Reytlinger (1931-yilda Parijda vafot etgan) oilasida tugʻilgan, ota tomondan general Aleksandr Reytlinger, ona tomondan general Nikolay Ganetsiylarning nabirasi.
Bolaligini Sankt-Peterburgda oʻtkazgan. Finlyandiyaga sayohat qilgan va u yerda akvarelda oʻzining birinchi peyzajlarini chizgan.
1915-yilda knyaginya A. A. Obolenskaya xususiy gimnaziyasini oltin medal bilan tamomlagan va Sanʼat kolleji chizmachilik maktabining 4-sinfiga oʻqishga qabul qilingan.
1917-yilda fevral inqilobidan keyin Qrimga joʻnab ketgan.
1918-yilda Qrimda, Oleizda Yuliya Reytlinger ruhoniy Sergey Bulgakov bilan uchrashdi va uning choʻqintirilgan qizi boʻlib, Sergey otaning vafotiga qadar uning yordamchisi va doʻsti boʻlib qoldi.
1921-yilda u otasini koʻrish uchun Polshaga bordi.
1922-yilda u Pragaga koʻchib oʻtdi va dastlab professor Pyotr Struve oilasida yashadi[1].
1925-yilda Muqaddas Sergey pravoslav ilohiyot institutining rektori boʻlgan Sergey otaning ortidan Parijga koʻchib oʻtdi va uning oilasi bilan Sergey ota mulkida qoldi.
1930-yillarda u Lyejdagi Aleksandr Nevskiy va Serafim Sarovskiy cherkovi uchun yozgan.
1932-yilda Medondagi Avliyo Ioann Jangchi cherkovi uchun astarlangan kontrplakda yevangelistik mavzularda rasmlar chizgan[2].
1934-yilda Ioanna Reytlinger Parijning Lurmel koʻchasidagi Bibi Maryam shafoati cherkovida bir qavatli ikonostazni chizgan.
1935-yil 11-sentyabrda Parijda mitropolit Yevlogiy tomonidan Ioanna nomi bilan ryasofor rutbasi berilgan.
1938-yilda Muqaddas Albaniya va Muqaddas Sergiy birodarligi Ioanna opani Angliya shimolidagi Merfild ilohiyot kollejida cherkov uchun triptix chizishga taklif qiladi. Keyinchalik rasmlar Kroulidagi (Gʻarbiy Angliya) Muqaddas Uch Birlikning Anglikan monastiriga koʻchiriladi.
1944-yilda Sergey ota, oʻlimidan oldin, Ioanna opaga shunday buyruq beradi: „Vataningga qayt, Yulya va xochingni koʻtar. Eshityapsanmi, Yulya, sharaf bilan koʻtarib yur!“[3]. U Chexoslovakiyaga koʻchib oʻtadi va 1955-yilgacha vatanga kirish uchun ruxsatni kutadi. Bu davrda u koʻp ishlaydi – ikonalar chizadi, rus rassomlari rasmlarini qayta ishlab, nusxalaydi.
1955-yilda Ioanna opa Sovet hukumatidan Toshkentda doimiy yashash sharti bilan SSSR chegarasini kesib oʻtish uchun ruxsat oladi. Ioanna opa ijodiy muhitdan ajralgan holda tirikchilik oʻtkazish uchun roʻmol boʻyash bilan shugʻullangan.
Nafaqaga chiqqach, u tez-tez Moskvaga boradi. 1970-yillarning boshlarida Ioanna opaning choʻqintirgan otasi Aleksandr Men ota boʻladi.
Umrining soʻnggi yillarida u koʻrish qobiliyatini yoʻqotdi va ikona chiza olmadi.
U 1988-yil Chirchiqda vafot etgan.
Ijodi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2003-yilda Nikita Struve Medon freskalarini Moskvaga olib keldi va ularni Rossiya xorijda kutubxona-jamgʻarmasiga sovgʻa qildi, ular hozirgacha saqlanib kelmoqda.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Vedernikov A. Pamyati ikonopissa (Yu. N. Reytlinger) // „Vestnik Russkogo Xristianskogo Dvijeniya“. – Parij – Nyu-York. – Moskva. – 1988. – № 3 (154). – S. 195—196
- Vedernikov A. Pamyati ikonopissa // Obщestvo „Ikona v Parije“ Sost. Vzdornov G. I., Zalesskaya Z. Ye., Lelekova O. V. T.1. – M.: Progress-Traditsiya. – 2002. – S. 283—285
- Laevskaya E. Sestra Ioanna Reytlinger (1898—1988) // „Xristianos“. Almanax. – 1998. – № 7. – S. 9-13
- Struve N. A. Sestra Ioanna Reytlinger 1898—1988 // „Vestnik russkogo xristianskogo dvijeniya“. – 1988. – № 3 (154). – S.195-196.
- Sestra Ioanna (Reytlinger). Avtobiografiya // „Vestnik Russkogo Studencheskogo Xristianskogo Dvijeniya“. – Parij – Nyu-York. – Moskva. – 1990. – № 159
- Xudojestvennoe nasledie sestri Ioanni (Yu. N. Reytlinger): Albom / Sost. B. B. Popovoy, N. A. Struve. – M.: Russkiy put, 2006.
- Yu. N. Reytlinger (sestra Ioanna) i o. Sergiy Bulgakov. Dialog xudojnika i bogoslova: dnevniki, zapisnie knijki, pisma / sost., podgot. teksta, predisl., komment., primech. Bronislavi Popovoy. – Moskva : Nikeya, 2011. – 311 s. – ISBN 978-5-91761-049-8
- Yeroxina O. Nezrimiy svet. (Ob ikonopisi sestri Ioanni Retlinger) // „Xristianos“. Almanax. – 2002. – № 11. – S. 19-27
- Dicharova Yu. „Imenno v etoy tochke karti zemnoy…“. Prajskie godi sestri Ioanni (Reytlinger) // „Vestnik Russkogo Studencheskogo Xristianskogo Dvijeniya“. – Parij – Nyu-York. – Moskva. – 2003. – № 186. – 95-113.
- Kopirovskiy A. M. Sestra Ioanna (Reytlinger) – „ikonniy jivopises“. Osnovi tvorchestva. Osobennosti ikonografii // Trudi Gosudarstvennogo muzeya istorii religii. Vipusk 9. – SPb, 2009. – S. 120—127.
- Bogu shori ne nujni…: pisma 1958—1987 godov / monaxinya Yelena (Kazimirchak-Polonskaya), inokinya Ioanna (Reytlinger); [sost., podgot. teksta i primech. Yu. Brodovskoy; vstup. st. N. P. Belevsevoy]. – Moskva : Kulturno-prosvetitelskiy fond „Preobrajenie“, 2013. – 126 s. – ISBN 978-5-905615-10-8
- Belevseva N. P. Nevedomaya „muzika sfer“ sestri Ioanni // Almanax Svyato-Filaretovskogo instituta. – 2018. – Vip. 26. – S. 172—199.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Искусство и архитектура русского зарубежья — РЕЙТЛИНГЕР Юлия Николаевна (сестра Иоанна)“. 2017-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
- ↑ „Фрески Ю. Н. Рейтлингер из храма Св. Иоанна Воина. Франция. Медон. 1932 г.“. 2017-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-mart.
- ↑ „Архивированная копия“. 2017-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-mart.