Luca Parmitano

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Luca Parmitano
Tavalludi 1976-yil 27-sentyabr (46 yosh) Paternò, Sitsiliya
Fuqaroligi Italiya
Kasbi Uchuvchi, Italiya havo kuchlari
Unvoni Polkovnik

Luca Parmitano (talaffuzi: Luka Parmitano 1976-yil 27-sentabrda tugʻilgan) Yevropa kosmik agentligi (ESA) hamda Yevropa astronavtlar korpusidagi italiyalik astronavt. U 2009-yil may oyida ESA astronavti sifatida tanlangan. Parmitano, shuningdek, Italiya havo kuchlarida polkovnik va sinov uchuvchisi hisoblanadi[1].

Bosib oʻtgan yoʻli[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parmitano Cataniani oʻzining ona shahri deb biladi. U ajrashgan, sobiq xotinidan ikkita qizi farzandi bor. U snoubordda uchish, parashyutdan sakrash va suzishni yaxshi koʻradi.

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parmitano 1995-yilda Italiyaning Catania shahridagi Liceo Scientifico Statale „Galileo Galilei“ ni tamomlagan. Parmitano bir yil (1993) AQShning Kaliforniya shtatidagi Mission Viejo shahridagi Mission Viejo oʻrta maktabida AFS madaniyatlararo dasturlari bilan almashinuv talabasi sifatida qatnashgan.

1999-yilda Italiyaning Neapol Federiko II universitetida siyosiy fanlar boʻyicha magistrlik dissertatsiyasini tamomlagan. 2000-yilda Italiyaning Pozzuoli shahridagi Italiya Aeronavtika Akademiyasida Sparviero IV akademik kursini tamomlagan.

Parmitano 2001-yilda AQShning Texasdagi Sheppard havo kuchlari bazasida Yevro-NATO qoʻshma reaktiv uchuvchilarni tayyorlash dasturida AQSh harbiy-havo kuchlari bilan asosiy mashgʻulotlarni oʻtkazgan. U 2002-yilda Germaniyaning Sembax shahrida AQShning Yevropadagi havo kuchlari (USAFE) bilan JCO/CAS kursini tamomlagan.

.

2009-yil iyul oyida Parmitano Fransiyaning Tuluza shahridagi Institut Supérieur de l'Aéronautique et de l'Espace (ISAE) da eksperimental parvoz sinov muhandisligi boʻyicha magistr darajasini oldi.

Maxsus unvonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yilda Parmitano oʻzining AMX samolyotini qushlarning urilishi tufayli favqulodda qoʻndirganidan soʻng Italiya Respublikasi Prezidenti tomonidan Medaglia d'Argento al Valore Aeronautico (Aeronavtika jasorati kumush medali) bilan taqdirlangan[2].

Martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parmitano o'zining birinchi EVA dasturini namoyish qilmoqda

Parmitano Italiya havo kuchlari polkovnigi va Yevropa kosmik agentligi astronavtidir. U 2000 soatdan ortiq parvoz vaqtiga ega. Parmitano 20 dan ortiq turdagi harbiy samolyotlarda (ham qoʻzgʻalmas, ham aylanma qanotli) uchish malakasiga ega hamda 40 dan ortiq turdagi samolyotlarda parvoz qilgan.

Parmitano AMX samolyotida 2001-yildan 2007-yilgacha Italiyaning Amendola shahrida 32-qanotning 13-eskadronida parvoz qilgan. Bu vaqt ichida u samolyotda uchish boʻyicha barcha malakalarni oldi, jumladan, jangovar tayyorgarlik, toʻrtta kema boshligʻi va missiya qoʻmondoni rahbari sifatida faoliyat olib bordi

13-eskadronda u oʻquv boʻlimi boshligʻi va 76-reys qoʻmondoni boʻlib xizmat qilgan. U, shuningdek, 32-qanot elektron urush ofitseri (EWO) edi.

2007-yilda u Italiya havo kuchlari tomonidan sinov uchuvchisi sifatida tanlandi va Istresdagi fransuz sinov uchuvchilar maktabida (EPNER) Eksperimental sinov uchuvchisi sifatida malaka oldi.

ESAda[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yil may oyida Parmitano ESA astronavti sifatida tanlandi.

2014-yilda u Scott Tingle, Alexander Mirsurkin, Sergey Kud-Sverchkov va Matthias Maurer bilan birga Yevropa Koinot Agentligining ESA CAVES[3] treningida xizmat qiluvchi „kavenavt“ boʻldi[4].

2015-yil iyul oyida Parmitano NEEMO 20 ekipaji qoʻmondoni sifatida xizmat qilga[5].

2017-yil may oyida Parmitano Sitsiliyadagi baʼzi issiq gʻorlarning ekstremal muhitida oʻtkazilgan CAVES eExpedition One[6] da ishtirok etdi.

Parmitano (chapda), Ekspeditsiya 36 ekipaj a'zosi Chris Cassidy bilan tasvirlangan

Ekspeditsiya 60/61[tahrir | manbasini tahrirlash]

Parmitano AMS uchun yangi termal nasos tizimini ushlab turibdi.

2018-yil may oyida ESA Parmitano 60-ekspeditsiyada parvoz muhandisi va 61-ekspeditsiyada komandir sifatida xizmat qilishini eʼlon qildi[7]. Parmitano 2019-yil 20-iyulda uchirildi va shu kuni Xalqaro kosmik stansiyaga yetib keldi.

61-ekspeditsiya 2020-yil 6-fevralda “Soyuz MS-13”ning qoʻnishi bilan yakunlandi. Bortda Parmitano, Aleksandr Skvortsov va Christina Koch boʻlgan.


Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „ESA Personal Data Sheet for Luca Parmitano“. esa.int. Qaraldi: 18-iyul 2013-yil.
  2. ↑ Conferimento di onorificenza al Valore aeronautico (GU n.67 del 21-3-2007). Retrieved 18 June 2018 (italyancha).
  3. ↑ Sauro, Francesco; De Waele, Jo; Payler, Samuel J.; Vattano, Marco; Sauro, Francesco Maria; Turchi, Leonardo; Bessone, Loredana (1–iyul 2021–yil). „Speleology as an analogue to space exploration: The ESA CAVES training programme“. Acta Astronautica (inglizcha). 184-jild. 150–166-bet. Bibcode:2021AcAau.184..150S. doi:10.1016/j.actaastro.2021.04.003. ISSN 0094-5765.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  4. ↑ „ESA's five 'cavenauts' set to explore the caves of Sardinia, Italy“ (inglizcha). phys.org. Qaraldi: 25-may 2021-yil.
  5. ↑ „crew of NEEMO 20“ (20-iyul 2015-yil).
  6. ↑ „CAVES eXpedition One: a blog in three parts – Caves & pangaea blog“ (inglizcha). Qaraldi: 25-may 2021-yil.
  7. ↑ „ESA astronaut Luca Parmitano to be Space Station commander on his next flight“. ESA (31-may 2018-yil). Qaraldi: 9-iyun 2018-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Luca_Parmitano&oldid=3731330" dan olindi