Kontent qismiga oʻtish

Maanselkä

Koordinatalari: 67°40′N 29°30′E / 67.667°N 29.500°E / 67.667; 29.500
Vikipediya, erkin ensiklopediya
Maanselkä

Maanselko vodiysi
Joylashuvi Shimoliy Ostrobotniya,
Laplandiya, (Finlandiya)
Kareliya Respublikasi
Murman viloyati,
(Rossiya)
67°40′N 29°30′E / 67.667°N 29.500°E / 67.667; 29.500
Joylashuv

Maanselkä yoki Maanselka[1][2] (fin: Maanselkä; ruscha: Манселькя) Finlandiya va Rossiyadagi adirli hudud. Sharqiy Yevropa tekisligining shimoliy uchida, Arktika doirasi atrofida joylashgan.

Urho Kekkonen milliy bogʻi, Oulanka milliy bogʻi va Paanajärvi milliy bogʻi qisman Maanselkä tepaliklarida joylashgan qoʻriqlanadigan hududlar sirasiga kiradi. Hududning asosiy iqtisodiy faoliyati changʻi sporti, oʻrmonchilik, bugʻu boqish, ovchilik, shuningdek, koʻl va daryolarda baliq ovlashdan iborat[3].

Maanselkä — Boltiq dengiziga oqib tushadigan daryolarni Shimoliy Muz okeanining Oq dengiziga oqib oʻtadigan daryolardan ajratib turadigan suv havzasini tashkil etuvchi silliq tepaliklarning keng zanjiri hisoblanadi. U Finlandiyaning shimoli-sharqida, Shimoliy Ostrobotniya va Laplandiyaning sharqiy qismlarida, Rossiya chegarasida joylashgan. Rossiyaning janubiy qismi Kareliyada, shimoliy qismi Murmansk viloyatida joy olgan. Shimoli-gʻarbiy tomonda drenaj boʻlinmasi shimoliy Norvegiyaga qadar choʻziladi.

Maanselkaning adirlar past va dumaloq koʻrinishga ega. Eng baland joyi — Sokusti togʻi 718 metr (2,356 ft) balandlikka ega boʻlib, Finlandiya tomonidagi Saariselkä shahridagi baland choʻqqilardan biri hisoblanadi[4]. Kareliyaning eng baland nuqtasi — 576 metr (1,890 ft) lik Nuorunen bo;lib, Maanselka mintaqasining Rossiya qismida joylashgan[5]. Togʻlararo havzalarda koʻplab koʻllar, shuningdek, vodiylarida qurigan daryolar va botqoqli oʻrmonlar mavjud. Eng baland joylari daraxtsiz va oʻsimliksiz boʻlib, togʻ tundrasining ayrim oʻsimlik turlarini uchratish mumkin[3].

Geologik jihatdan Maanselkä Boltiq qalqoni markaziy zonasining bir qismida joy olgan. Togʻlar boʻylab qadimgi muzliklarning eroziya faolligining koʻplab izlari mavjud, masalan, lateral morenalar va choʻzilgan tekisliklar bunga misol boʻla oladi[3].

  1. A Gazetteer of the World, Volume 5, p. 12
  2. James Bell, A System of Geography, Popular and Scientific, Volume 1, p. 41
  3. 3,0 3,1 3,2 „Манселькя“. Great Soviet Encyclopedia.
  4. Full text of „Julkaisuja = Communicationes = Publications“
  5. „Gora Nuorunen — Peak Visor“. 2022-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-oktyabr.