Kontent qismiga oʻtish

Mark Rober

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mark Rober

Rober 2019-yilda
Tavalludi 11-mart 1980-yil (1980-03-11) (44 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi
Bolalari 1 ta
YouTube maʼlumoti
Kanal
Faoliyat yillari 2011–present
Janr Fan va texnolgiya
Obunachilar 54.3 million[1]
Jami koʻrishlar 6.63 billion[2]
Bogʻlangan aktlar
100 000 ta obunachi 2014
1 000 000 ta obunachi 2016
10 000 000 ta obunachi 2019
50 000 000 ta obunachi 2024
Yangilangan 9-iyul 2024-yil

Mark Rober (11-mart 1980-yilda tugʻilgan[3][4][5]) – amerikalik Youtuber, muhandis, ixtirochi va oʻqituvchi. U YouTubeda ilm fandagi kashfiyotlar va gadjetlari haqidagi videolari bilan tanilgan. Youtuber boʻlishdan oldin Rober NASAda toʻqqiz yil muhandis boʻlib, u yerda NASA Jet Propulsion Laboratoriyasida „Curiosity Roveri“ loyihasida yetti yil ishlagan. Keyinchalik u Apple Inc. kompaniyasida toʻrt yil davomida maxsus loyihalar guruhida mahsulot dizayner sifatida ishladi.

Erta hayoti va taʼlimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rober Brea shahrida uchta farzandlar orasida eng kenjasi boʻlib oʻsdi. U 1998-yilda Brea Olinda oʻrta maktabini tugatdi[6][7]. U yoshligida muhandislikka qiziqib, piyozni kesishda koʻzni yoshlantirmaydigan koʻzoynak yasadi[5]. Rober 2004-yilda Brigham Young universiteti (BYU)dan mexanik muhandislik boʻyicha bakalavr darajasini olgan. Keyinchalik u 2014-yilda Janubiy Kaliforniya universiteti (USC)dan mexanik muhandislik fanlari boʻyicha magistratura diplomini qoʻlga kiritgan[8].

Karyerasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

NASAdagi faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rober 2004-yilda NASA Jet Propulsion Laboratoriyasiga (JPL) qoʻshildi[9]. U yerda toʻqqiz yil ishladi, ulardan yetti yilini hozirda Marsda joylashgan „Curiosity roveri“ga sarflagan[8]. U AMT, GRAIL, SMAP va Mars Science Laboratory kabi bir nechta JPLning topshiriqlarda uskunalarni loyihalashtirdi va yetkazib berdi[10]. NASAda boʻlganida, Rober „JPL Wired“ ning asosiy arxitektorlaridan biri boʻlgan, bu keng qamrovli bilimlarni vikipediyadan olar edi[10].

YouTube kanali, ilm-fan

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rober NASAdagi faoliyati davomida tez ommaboplashgan virusli videolarni yaratishni boshladi[5]. Uning videolari turli xil mavzularni qamrab oladi, aprel kulgi kunidagi hazilar uchun gʻoyalar[11][12],qochish xonasini chetlab oʻtish va hayvonot bogʻlarida primatlarni tez ommalashadigan tarzda suratga olish haqida oʻrgatadi[5]. U shuningdek, koʻplab videolarida ilm-fanni himoya qiladi[13][14][15].

2011-yil oktyabr oyida Rober YouTubega birinchi videosini joylagan. Videoda Halloween kostyumi uchun 2 iPaddan foydalanib, tanasi orqali koʻrish illyuziyasini yaratgan[16]. Uning „Gaping hole in torso“ kostyumining videosi bir kunda 1,5 million marta koʻrildii[17][18]. Keyingi yili Rober video bilan bir xil kontseptsiyaga asoslangan Halloween kostyumlarini ishlab chiqaradigan onlayn Halloween kostyum kompaniyasi boʻlgan Digital Dudzni ishga tushirdi (Rober patentga ega). Kompaniya oʻz faoliyatining birinchi uch haftasida 250 ming dollar daromad oldi va 2013-yilga kelib uning dasturga integratsiyalashgan kostyumlari Party City kabi chakana doʻkonlarda sotildi[16][19][20]. Kostyumlar CBS News, CNN, Jay Leno bilan Tonight Show, Fox, Yahoo! News, "Diskovery Channel", The Today Show va GMA kabi yangiliklar kanallarida efirga uzatilib kelingan[21]. U kompaniyani 2013-yilda Buyuk Britaniyada joylashgan Morphsuits kiyim-kechak kompaniyasiga sotdi[19].

Mark Robertsning yaltiroq bomba namoyishi

2018-yil dekabr oyida Rober oʻgʻrilarning ustiga yaltiroq sepib, yoqimsiz hid chiqaradigan muhandislik qurilmasi bilan pochta oʻgʻrilarini qanday aldagani koʻrsatilgan videoni joylashtirdi[22][23]. Videoning koʻrishlar soni bir kunda 25 million koʻrishga ega boʻlgan. Rober keyinchalik oʻgʻrilarning ikkitasi aslida oʻgʻrilarni ushlab qolishga yordam berish uchun yollagan kishining doʻstlari ekanligini bilib, kasetaga tushirilgan besh hodisalardan ikkitasini olib tashladi[23][24]. Rober 2019-yil dekabr oyida Macaulay Culkin bilan hamkorlik qilib, yaxshilashtirilgan dizayn bilan keyingi qismini joylashtirdi[25].

2021-yilda Rober „Backyard Squirrel Maze“ videosini chiqardi, unda olmaxonlar qushlarning ovqatini oʻgʻirlashdan toʻxtatish uchun orqa hovlisida qurgan toʻsiqlar yoʻlini koʻrsatgan. U bir yildan keyin yangilangan toʻsiq yoʻnalishining keyingi videosinini chiqargan. 2023-yil sentyabr oyida asl videoda 114 million marta koʻrilgan edi; ikkinchi videoda 80 million va uchinchi videoda 25 million martaga yetgan[26].

Rober Men's Health jurnalida maqolalar chop etgan[27],shuningdek, 2015-yilda TEDxda „Qanday qilib yaxshi gʻoyalar oʻylab topish mumkin“ sarlavhasi ostida taqdimot oʻtkazgan[8] va yana bir taqdimot „Super Mario taʼsiri – qanday qilib miyangizni koʻproq oʻrganishga majburlash“ deb nomlangan[28]. Rober „Jimmy Kimmel Live“da koʻp marta chiqish qilgan[11],shu jumladan, 2022-yil iyul oyida shou mehmoin boʻlgan[29].

2018-yilda Rober Apple Inc. uchun virtual haqiqat loyihalari boʻyicha yashirin ravishda ishlayotganligi xabar qildi[30]. Shu jumladan, Rober virtual haqiqat bilan bogʻliq ikkita patent yozgan[31]. Rober 2015-yildan 2020-yil boshlariga qadar Applening maxsus loyihalar guruhi tarkibida mahsulot dizayner sifatida ishlagan[32]. 2020-yilda Rober "Diskovery Channel"ning Qasoskorlar shousida Jimmy Kimmel bilan birga yashirin kamera bilan rol oʻynadi[26]. Shuningdek, Discovery Channelda „Bu Mark Rober“ seriyali ham suratga olingan[33].

2019-yil oktyabr oyida MrBeast va Rober 20 million daraxt ekishi twitterda taklif qilingandan keyin #TeamTrees nomli loyihani chiqardilar. MrBeast va Rober bu vazifani amalga oshirish uchun butun dunyo boʻylab youtuberlar bilan hamkorlik qildilar. Maqsad 2020-yilga qadar Arbor Day jamgʻarmasi uchun 20 million dollar mablagʻ yigʻish edi, Arbor Day Foundation esa toʻplangan har bir dollar uchun bitta daraxt oʻstirishdi[34]. 2021-yilda u MrBeast bilan #TeamSeasni tashkil etdi, u plyajlar va dengizlar tozalash uchun 33 million dollar mablagʻini yigʻdi va har bir hayriya qilingan dollar uchun bir funt chiqindi olib tashladi[35].

CrunchLabs

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rober 2022-yilda ishga tushirgan CrunchLabs taʼlim texnologiyalari kompaniyasining asoschisi. Kompaniya bolalar uchun qurilish loyihalari va muhandislik qiyinchiliklarini oʻz ichiga olgan, amaliyotda STEMni oʻrganish: tajribalarini va abonement qutisi xizmatlarini (CrunchLabs Build Box deb nomlanadi)yaratadi[26][36].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rober 2015-yilda Kaliforniya shtatining Sunnyvale shahriga koʻchib oʻtdi[32]. Rober autizm haqida xabardor edi, chunki uning oʻgʻli autizm kasalligiga chalingan edi[37]. 2021-yil aprel oyida Rober va Jimmy Kimmel jonli efir oʻtkazdi va NEXT for AUTISM uchun 3 million dollar mablagʻ topdi[38].

Mukofotlari va nomzodlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yilda Injenerlik va texnologiyalar instituti Roberga STEM yil shaxsiyati sifatida bir martalik mukofot topshirdi[39] va keyinchalik uni muhandislik sohada qoʻshgan hissasini tan olish uchun faxriy hamkasb deb nomladi[40].

Rober Massachusetts Texnologiya institutida 2023-yilda nutq ham soʻzladi[41].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „About“. YouTuber. 2020-yil 18-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  2. ↑ „About“. SocialBlade. 2022-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  3. ↑ @MarkRober. „@PookieSchabs that's a problem. March 11. You will be totally unrelate-able for 3 months.“ (en). Qaraldi: 2023-yil 27-iyun.
  4. ↑ @MarkRober. „This is the most accurate capture of my YT journey I've seen (usually these things just make facts up to sound well researched). Despite having a bunch of viral videos it took me 5 years to hit 100k then 1M subs. That's one way YT has changed for the better :)“ (en). Qaraldi: 2023-yil 27-iyun.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Hart, Hugh (February 16, 2012). „Dirt-Cheap iPhone Trick Captures Great Ape Close-Ups“. Wired. October 17, 2020da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: December 12, 2020.
  6. ↑ „Meet Mr. Curiosity“. Qaraldi: 2023-yil 5-iyun.
  7. ↑ „Brea grad blasts record with Nerf gun“ (2017-yil 18-avgust). Qaraldi: 2023-yil 5-iyun.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 TEDx Talks. „How To Come Up With Good Ideas – Mark Rober – TEDxYouth@ColumbiaSC“. YouTube (2015-yil 2-iyul). 2021-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  9. ↑ Diaz. „Seven Years In the Life of One of the Engineers of the Mars Curiosity Rover“. Gizmodo (2012-yil 16-avgust). 2018-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-may.
  10. ↑ 10,0 10,1 Verville. „Why Wikis at NASA?“. NASA (2011-yil 4-noyabr). 2021-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  11. ↑ 11,0 11,1 Worland, Justin (March 31, 2016). „Let a NASA Nerd Show You Some Easy and Awesome April Fools' Pranks“. Time. January 30, 2017da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: May 4, 2016.
  12. ↑ Spence, Shay. „Skinning a Watermelon Is Your New Labor Day Party Trick“. People (2015-yil 3-sentyabr). 2021-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  13. ↑ Fink, Jenni. „Shark Week Fact Vs. Fiction: Former NASA Engineer Tests If Sharks Can Smell a Drop of Blood in Ocean“. Newsweek (2019-yil 29-iyul). 2020-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  14. ↑ Stewart, Jessica. „Ex-NASA Engineer Uses Science to Transform Hot Tub Full of Sand into "Liquid Soup"“. My Modern Met (2017-yil 4-dekabr). 2021-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  15. ↑ Future of Philanthropy. „How Bill Gates ended up eating pizza rolls on YouTube“. Fast Company (2019-yil 12-mart). 2020-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  16. ↑ 16,0 16,1 Shubber, Kadhim (August 23, 2013). „Mark Rober left Nasa to make awesome wearable tech Halloween costumes“. Wired UK. May 15, 2016da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: May 3, 2016.
  17. ↑ Johnson, Charity. „Go Hi-Tech This Halloween With These DIY Costume Videos“. Tech Times (2015-yil 2-oktyabr). 2017-yil 18-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  18. ↑ Kelly. „Smartphone wounds and other high-tech Halloween tricks“. CNN (2013-yil 18-oktyabr). 2015-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  19. ↑ 19,0 19,1 Clark, Patrick. „A NASA Engineer Builds a Better Halloween Costume“. Bloomberg News (2013-yil 18-oktyabr). 2017-yil 11-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-may.
  20. ↑ Pepitone. „Digitally animated ugly Christmas sweaters bring the kitsch to a new level“. Today (2014-yil 12-dekabr). 2016-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  21. ↑ Digital Dudz. „Select Digital Dudz Media Coverage 2013– Incld GMA, TODAY, Leno, Miley“. YouTube (2014-yil 18-yanvar). 2016-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  22. ↑ Kleinman, Zoe. „Glitter bomb tricks parcel thieves“. BBC News (2018-yil 18-dekabr). 2018-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 19-dekabr.
  23. ↑ 23,0 23,1 Shannon, Joel. „Viral glitter bomb video featured fake thieves, creator admits in apology“. USA Today (2019-yil 23-yanvar). 2019-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 23-yanvar.
  24. ↑ „A glitter bomb makes for sweet revenge on a package thief“. Considerable (2019-yil 23-yanvar). 2019-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 23-yanvar.
  25. ↑ Scribner, Herb. „BYU grad and former NASA engineer teams with Macaulay Culkin for new viral decoy porch prank“. Deseret News (2019-yil 18-dekabr). 2020-yil 9-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Gordon. „How Mark Rober became the Willy Wonka of engineering“. Fast Company (2022-yil 9-avgust). 2023-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-fevral.
  27. ↑ „Author: Mark Rober“. Men's Health. 2016-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-may.
  28. ↑ TEDx Talks (May 31, 2018), The Super Mario Effect – Tricking Your Brain into Learning More | Mark Rober | TEDxPenn, October 29, 2018da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: October 29, 2018
  29. ↑ „Jimmy Kimmel Live Schedule for the Week of 7/11/2022“. abc.com (2022-yil 8-iyul). 2022-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-iyul.
  30. ↑ Roettgers, Janko. „YouTuber Mark Rober Secretly Develops VR for Self-Driving Cars for Apple (EXCLUSIVE)“. Variety (2018-yil 26-iyun). 2020-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  31. ↑ Aiello, Chloe. „A YouTube star with more than 3 million followers has reportedly been working at Apple in secret“. CNBC (2018-yil 26-iyun). 2020-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  32. ↑ 32,0 32,1 Towne, Erika. „Sunnyvale Resident Glitter Bombs Package Thieves, Gets Discovery Channel Show“. The Silicon Valley Voice (2020-yil 5-fevral). 2021-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  33. ↑ „All-new series "This is Mark Rober" and "Revengineers" Featuring Youtube Phenom Mark Rober Premiere on Discovery in April“. Warner Bros Discovery (2023-yil 6-aprel). 2023-yil 28-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 3-mart.
  34. ↑ „#teamtrees“. 2020-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-oktyabr.
  35. ↑ Halder, Rituraj. „Millionaire MrBeast Wins Big For His Philanthropic Work At YouTube Streamy Awards 2022 – 'Creator for Social Good'“. Essentially Sports (2022-yil 5-dekabr). 2023-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-mart.
  36. ↑ Sudborough. „Here's the life advice YouTuber Mark Rober gave to MIT's 2023 graduates“. Boston.com. Qaraldi: 2023-yil 8-sentyabr.
  37. ↑ @MarkRober. „Happy Autism awareness day/month. The best part of my day is the 20-minute nighttime routine with my son and his stuffed animals. Repetition doesn't bother him (in fact he prefers it) so my same jokes totally kill every night.“ (2018-yil 2-aprel).
  38. ↑ „Jimmy Kimmel, Conan O'Brien, Charlize Theron and More Help Raise $3M for Next for Autism“. The Hollywood Reporter (2021-yil 30-aprel). 2023-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-mart.
  39. ↑ „27 April 2021: IET crowns STEM Personalities of the Year - The IET“ (en-US). www.theiet.org. 2021-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-noyabr.
  40. ↑ „IET launches Sustainable Community Competition“ (en-US). The Institute of Engineering and Technology. 2021-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-noyabr.
  41. ↑ Wren. „Mark Rober to deliver MIT's 2023 Commencement address“. MIT News (2022-yil 8-dekabr). 2023-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 7-iyun. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mark_Rober&oldid=5254508" dan olindi