Noʻgʻoy tili

Noʻgʻoy tili
Milliy nomi	Ногай тили
Mamlakatlar	Rossiya
Rasmiylik holati	Dogʻiston Qorachoy-Cherkesiya
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni	88 328 (2010)
Turkumlanishi
Turkum	Yevroosiyo tillari
Til oilasi	Oltoy tillari Turkiy tarmoq Qipchoq guruhi Noʻgʻoy-qipchoq ostguruhi
Alifbosi	kirill
Til kodlari
ISO 639-2	nog
ISO 639-3	nog

Noʻgʻoy tili — turkiy tillar oilasiga mansub, Rossiya Federatsiyasining Chechen Respublikasida, Stavropol (jumladan, Qorachoy-Cherkes Respublikasi) va Krasnodar oʻlkalarining bir qator tumanlarida tarqalgan. Oqnoʻgʻ-ay, noʻgʻay, qoranoʻgʻay lahjalariga boʻlinadi. 60 mingga yaqin kishi soʻzlashadi. Noʻgʻoy tili fonetik va grammatik xususiyatlari bilan qozoq va qoraqalpoq tillariga oʻxshaydi, maye. umumturkiy "ch" va "sh" tovushlari Noʻgʻoy tilida "sh" va "s"ga muvofiq keladi (Noʻgʻoy tilidagi shiq va tas soʻzlari boshqa turkiy tillarda chiq va tash tarzida talaffuz etiladi). Adabiy Noʻgʻoy tili 20-asrda shakllangan; uning taʼsirida dialektal farqlar yoʻqolib bormoqda. Yozuvi 1924—28 yillarda arab alifbosi, 1928—38 yillardalotin alifbosi asosida boʻlgan; 1938-yildan esa rus grafikasi asosidagi alifbodan foydalaniladi.

Alifbosi

Arab alifbosi

1928-yilgacha qoʻllangan arab alifbosi

ڮ ۇ ۋ پ ںُ چ ژ گ‎

Lotin alifbosi

1928-yildan ketin lotin alifbosini foydalandi

A a	B v	Ç ç	D d	E e	Ә ә	G g	Ƣ ƣ
I i	K k	L l	M m	N n	Ꞑ ꞑ	O o	Ө ө
P p	Q q	R r	S s	Ş ş	T t	U u	Y y
J j		Z z	V v

Kirill alifbosi

Hozirgi kundagi foydalanayotgan kirill alifbosi.

kirillcha	Transliteratsiya	kirillcha	Transliteratsiya
А а	A a	П п	P p
Аь аь	A‘ a‘ (Ä ä)	Р р	R r
Б б	B b	С с	S s
В в	V v (W w)	Т т	T t
Г г	G g	У у	U u
Д д	D d	Уь уь	U‘ u‘ (Ü ü)
Е е	E e	Ф ф	F f
Ж ж	J j	Х х	X x
З з	Z z	Ц ц	Ts ts
И и	İ i	Ч ч	Ch ch (Ç ç)
Й й	Y y	Ш ш	Sh sh (Ş ş)
К к	K k (Q q)	Ъ ъ	-
Л л	L l	Ы ы	I ı
М м	M m	Ь ь	-
Н н	N n	Э э	E e
Нъ нъ	Ng ng	Ю ю	Yu yu
О о	O o	Я я	Ya ya
Оь оь	O‘ o‘ (Ö ö)