Nurilla Zokirov
Nurilla Zokirov | |
---|---|
Tavalludi |
2-may 1942[1] Toshkent |
Vafoti |
2003-yil 15-aprel Amerika Qo‘shma Shtatlari, Athens (Georgia) |
Fuqaroligi | SSSR va Oʻzbekiston |
Kasbi | Bastakor |
Nurilla Abdullaevich Zokirov (1942-yil 2-may, Toshkent, Oʻzbekiston SSR, SSSR – 2003-yil 15-aprel, Afina, Gruziya, AQSH) – sovet va oʻzbek bastakori, musiqashunos va oʻqituvchi[2].
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Nurilla Abdullaevich Zokirov 1942-yil 2-mayda Toshkent shahrida tugʻilgan. Bolaligidan musiqaga qiziqqan pianino chalishni puxta egallagan.
1961-yilda Reyngold Gliere nomidagi maxsus musiqa maktab-internatini tamomlagan. Keyin Toshkent davlat konservatoriyasiga oʻqishga kirdi. 1961—1962-yillarda professor Nikolay Yablonovskiy bilan fortepiano sinfida tahsil oldi. 1962-yilda kompozitsiya sinfiga oʻtdi va u yerda professor Boris Zeydmandan saboq olgan. 1967-yilda Konservatoriyani tamomlagan.
1977—1982-yillarda – Oʻzbekiston Bastakorlar uyushmasi boshqaruvi raisining oʻrinbosari lavozimini egalladi. U umrining soʻnggi yillarini AQShda oʻtkazdi[3].
Yaratilish
[tahrir | manbasini tahrirlash]1968-yilda Alisher Navoiyning „Istadim“ gʻazali asosida yozilgan vokal-simfonik sheʼri musiqa jamoatchiligi tomonidan iliq kutib olinib, ijrochilar repertuaridan munosib oʻrin egalladi.
1972-yilda bastakor ijodidagi katta voqea E. Oxunov tomonidan yozilgan „Sohildagi jang“ (1972) librettosi boʻldi. Opera 1974-yilda Navoiy nomidagi Katta akademik opera va balet teatrida premyerasi boʻlgan.
1990-yilda Davlat oʻzbek akademik drama teatri sahnasida Salohiddin Sirojiddinov asari asosida sahnalashtirilgan „Toʻmaris“ spektaklining premyerasi boʻlib oʻtdi. Spektakl musiqasi Nurilla Zokirov tomonidan yozilgan. Asarni sahnalashtirgan rejissyor, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan artist Rustam Hamidov edi
Zokirov Hamzaning „Fargʻona muxtoriyati“ asari asosida 1993-yilda „Muxtoriyat“ operasini yaratdi. 1994-yilda William Shakespearening "Gamlet " va „Makbet“ tragediyalari asosida bastakor va rejissyor A.Slonim bilan birgalikda opera yaratdi.
Zokirov 50 ta dramatik spektakl uchun musiqa yozgan, „Boshqalar uchun“ (1978), „Daraxtlar oʻsganda“ (1982) filmlariga musiqa bastalagan. 2000-yildan 2003-yilda vafotigacha Atlantadagi Jorjiya universiteti (AQSh) buyurtmasi bilan spektakllarga musiqa bastalagan.
Oʻqituvchilik ishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1963—1964-yillarda – Chirchiq shahar bolalar musiqa maktabi oʻqituvchisi.
1964–1967-yillarda – Hamza nomidagi Toshkent davlat musiqa akademiyasida musiqa nazariyasi oʻqituvchisi.
1967–1971-yillarda – Toshkent davlat konservatoriyasi milliy cholgʻu asboblarida chalish kafedrasi katta oʻqituvchisi.
1971—1977-yillarda Hamza nomidagi musiqa universitetida musiqa nazariyasi kafedrasi mudiri.
1990—1993-yillarda Oʻzbekiston teleradiokompaniyasining bir qancha badiiy va sahna koʻrinishlariga rahbarlik qilgan.
Ijodkorlik ballari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Zokirovning tarjimai holi va ijodini sanʼatshunoslik fanlari nomzodi, professor Tamara Avanesovna Golovyants oʻrgangan. 2010-yilda „Bastakor Nurilla Zzakirov“ monografiyasi chop etildi[4].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ (unspecified title)
- ↑ „Закиров Нурилла“.
- ↑ „Закиров Нурилла“. Союз композиторов и бастакоров Узбекистана. Qaraldi: 2023-yil 27-sentyabr.
- ↑ Головянц Т. А.. Композитор Нурилла Закиров, Ташкент, 2010.