Kontent qismiga oʻtish

Paluba panjarasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bosim bilan ishlov berilgan taxta panjarasi.

Paluba panjarasi — bu odamlarning binolarning palubasi, zinapoyasi va balkonlaridan tushishiga yoʻl qoʻymaslik uchun himoya panjarasi hisoblanadi. Vaqt oʻtishi bilan koʻplab turli xil uslubdagi taxta panjaralarini ishlab chiqarish boshlangan.

Devor panjaralarining dizaynlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yog'ochdan yasalgan ayvonda tog'li dafna panjaralari.

Eng keng tarqalgan turar-joy toʻsiqlari dizayni oʻz joyida bosim bilan ishlov berilgan yogʻochdan foydalangan holda qurilgan boʻlib, vertikal balusterlar muntazam ravishda qurilish me'yorlariga mos keladigan masofada joylashgan[1]. Yogʻoch panjara turli xil uslublarda boʻladi. Bularga, Viktoriya, Chippendale panjarasi va boshqalar kiradi[2]. Yogʻoch panjaraga mashhur alternativ - kompozit yogʻoch va PVX panjaralar misol keltirilgan[3][4][5].

Kabel panjaralari odatda gorizontal ravishda oʻralgan, zanglamaydigan poʻlatdan yasalgan kabellardan foydalilgan. Zanglamaydigan poʻlatdan yasalgan kabel va mahkamlagichlar mustahkam va koʻrinishni toʻsib qoʻymaydigan qilib ishlab chiqarilgan. Zamonaviy ramka tizimlari plastik qoplamali poʻlat kabellardan foydalaniladi[6].

Shisha toʻsiqlar va shisha panellar koʻpincha toʻsiqsiz koʻrinish muhim boʻlgan zamonaviy arxitektura loyihalarida qoʻllanadi[7]. Effektni oshirish uchun yuqori relssiz toʻliq shisha panjaradan foydalanish mumkin[8]. Biroq, tozalash, xavfsizlik[9] va yovvoyi tabiatni muhofaza qilish masalalari mavjud[10].

Boshqa variantlar orasida maxsus dizaynlarni kesish mumkin boʻlgan ishlangan temir va poʻlat kiradi. Dekorativ quyma temir panjara XIX asrning ikkinchi yarmida mashhur boʻlgan va u koʻpincha Viktoriya uslubi[11] va Savanna va New-Orlean kabi Amerikaning janubiy qirgʻoq shaharlarining an'anaviy arxitekturasi bilan bogʻliq boʻlgan holda ifodalaymiz[12].

Pastki panjara va qurilish kodi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qurilish kodeksi milliy, shtat, tuman va shahar darajasida farq qiladi. Xalqaro qurilish kodeksining oʻzgarishidan foydalanadigan dunyoning aksariyat hududlari platformalar oʻrtasida 30 dyuym yoki undanda koʻproq farq boʻlsada, himoya panjarasi talab qilinadi[13]. Boshqa umumiy talablar shundaki, panjara ustidagi boʻsh joy 4 dyuymli shar oʻtishi mumkin boʻlgan joydan kattaroq boʻlmasligi va panjara toʻplami har kvadrat fut uchun 50 funt yukga bardosh bera olishi kerak boʻlgan. 

Pastki panjara qurilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ko'lga qaraydigan turar-joy maydonchasidagi kabel panjarasi

Odatda taxta panjarasi odatda bosim bilan ishlov berilgan yogʻochdan qurilgan[14]. Kemadagi postlar odatda bosim bilan ishlov berilgan yogʻochdir va standart oʻlchamlar 4x4, 6x6 va 8x8 oʻlchamda boʻlgan. Ushbu postlar panjara toʻplamini tizimli qoʻllab-quvvatlaydi va himoya panjarasi yigʻilishining xavfsizligi uchun eng muhim qismi hisoblanadi[15]. Ustunlar oʻrtasida ikkita 2x4 oʻlchamdagi eng yaxshi ulanish uchun vintlar bilan ustunlarga biriktirilgan. Buni biriktirilgandan soʻng oʻzimizga juda ham yaxshi boʻladi. Pastki taxta tugatish taxtasining yuqori qismidan taxtaning pastki qismiga qadar 3,5 dyuymga joylashtirilgan. Yuqori taxta tepadan 35 dyuym masofada joylashgan. Keyin vertikal 2x2 oʻlchamga ishlov berilgan yogʻoch balusterlar har 3,5 dyuymda muntazam ravishda oʻrnatilgan. Keyin 2x6 oʻlchamdagi gorizontal ravishda ustunlarning tepasida va 2x4 gacha oʻrnatilgan. 2x6 oʻlchamdagi vintlar bilan ustunlarga va 2x4 taxtalarga eng qat'iylik uchun mahkamlangan boʻlishi kerak boʻlgan.

Tog'li dafna panjaralari yog'och uydagi dumaloq palubaga mos keladigan kavisli.

Togʻli dafna tutqichlari, shisha toʻsiq tizimlari, metall baluster tizimlari va kompozit panjara tizimlari xuddi shunday tarzda oʻrnatilgan. Farqlarini oʻrnatilgan baluster turidan aniqlaymiz. Ushbu toʻrtta panjaralari strukturani ta'minlash uchun bosimli ishlov berilgan yogʻoch, sadr kabi boshqa yogʻoch yoki kompozit yogʻoch yordamida qurilishi mumkinligini koʻrishimiz mumkin boʻladi.

Oʻrnatishga tayyor toʻplamlarda boʻlmagan temir va boshqa metall panjara tizimlari odatda malakali temirchini talab qiladi. Chunki koʻp payvandlash kerak boʻlgan. Ushbu boʻlimlar odatda nazorat qilinadigan sharoitlarda ustaxonadan tashqarida qurilgan. Shuning uchun ish joyiga oʻrnatish imkon qadar tezroq boʻlgan.

  • O'lchamli yog'och
  • Baluster
  • Deklar
  • Kabel panjarasi
  1. Martin, Brett. 1001 Ideas for Outdoor Spaces: The Ultimate Sourcebook: Decking, Paving, Designs & Accessories. Creative Publishing International, 2008 — 51-bet. ISBN 978-1-58923-386-7. 
  2. „100s of Deck Railing Ideas and Designs“. awoodrailing.com (2018). Qaraldi: 2019-yil 3-yanvar.
  3. Carter. „No Matter Which Composite Deck You Choose, Maintenance Is Still Required“ (2009-yil 13-iyun). Qaraldi: 2018-yil 30-dekabr.
  4. Johnson. „Decks and fences done right“. thereflector.com (2017-yil 21-mart). Qaraldi: 2018-yil 30-dekabr.
  5. Busta. „Decking: Market Trends, New Products, and Why Wood is Making a Comeback“. builderonline.com (2013-yil 6-fevral). Qaraldi: 2018-yil 30-dekabr.
  6. Wormer, Andrew „Deck Railings“, . Building Decks Giannini: . Taunton Press, 2011 — 109-bet. ISBN 978-1-60085-355-5. 
  7. „The Glass Fantastic“. The Architect's Newspaper (2010-yil 15-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 3-yanvar.
  8. Kent Ballast, David. Interior Detailing: Concept to Construction. John Wiley & Sons, 2010 — 177-bet. ISBN 978-0-470-50497-0. 
  9. Ryan, Thomas R. „Safe Glazing“, . Detailing for Landscape Architects: Aesthetics, Function, Constructibility. John Wiley & Sons, 2011 — 122-bet. ISBN 9780470904626. 
  10. Bersea. „Nature Wise: Windows can be bad news for birds“ (2018-yil 30-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 3-yanvar.
  11. Cuskelly. „One of New York’s FIRST skyscrapers transformed into spectacular five-star hotel“ (2016-yil 2-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 3-yanvar.
  12. Porches, Decks and Outbuildings. Taunton Press, 1997 — 10-bet. ISBN 978-1-56158-206-8. 
  13. Ingold. „Guardrails: Design Criteria, Building Codes, & Installation“. buildipedia.com (2010-yil 16-fevral). 2013-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 3-yanvar.
  14. Schuttner, Scott „Building Materials“, . Building and Designing Decks. Taunton Press, 1998 — 24-bet. ISBN 1-56158-320-0. 
  15. Loferski, Joseph; Woeste, Frank. "Strong Rail-Post Connections for Wooden Decks". Practical Engineering (February 2005). http://www.dickseibert.com/Woeste.pdf. 
  16. Frane. „Manufactured Deck Railings“. Journal of Light Construction (2009).
  17. „Deck Railing Ideas“. Better Homes and Gardens.