Qishki Olimpiya o‘yinlari 2006

2006-yilning 10—26-fevral sanasida Italiyaning Pemontning poytaxti Turin shahrida XX Qishki Olimpiya o‘yinlari bo‘lib o‘tdi. Bu Italiyadagi ikkinchi Qishki Olimpiya o‘yinlari bo‘lib, birinchisi 1956-yilda Kortin-d’Ampesso o‘tkazilgan. Olimpiya o‘yinlari tugaganidan 11 kun o‘tib, Turin IX qishki Paralimpiya o‘yinlariga (10 dan 19 martgacha) ham mezbonlik qildi.

Saylovlar va inshootlar

Turin 1999-yilda Seulda o‘tkazilgan XOQning 109-sessiyasida XX qishki Olimpiya o‘yinlariga mezbonlik qiluvchi shahar sifatida tanlangan. Olimpiadani o‘tkazish huquqiga da’vogarlar orasida Turindan tashqari Syon (Sankt-Moris (Shveysariya bilan), Zakopane (Krakov va Nova-Targ bilan) (Polsha), Poprad-Tatra (Slovakiya), Xelsinki (Laxti va Lillexammer bilan) (Finlandiya/Norvegiya) va Klagenfurt (Tarvizio, Kortina-d’Ampesso, Lyublyanoy va Planisey (Avstriya/Italiya/Sloveniya) chekkalari bilan birgalikda Turin yakuniy ovoz berishda 53 ta ovoz bilan g‘alabaga erishadi. Sion 36 ovoz qarshi ovoz bilan qoladi.

65 ta sport maydonchalari, stadionlar qurildi, transport infratuzilmasi (Turinda Olimpiada uchun metropoliten noldan boshlab barpo etilgan va ochilgan), atletikachilar va jurnalistlar uchun sport chekka maydonlari yaratildi. Ushbu inshootga jami 1,7 milliard yevro sarflangan.

Eng muhim sport maydonchalari:

Olimpiya stadioni
5 ta sport arenasi (3 ta yangi, 2 ta rekonstruksiya qilingan): Palazzo a Vela (short-trek va figurali uchish uchun), Torino Esposizioni (xokkey uchun)
Oval Lingotto (konkida uchish maydoni)
Turin, Bardonekkьye i Sestriyer Olimpiya qishloqlari.
Figurali uchish uchun Pinerolodagi birinchi muz stadioni (ta’mirlangan va kengaytirilgan).
Torre Pellicyedagi yangi stadion (xokkey stadioni);
di Pragelato;
Canno-bobsley trassasi Chezana-Pariolda

Ochilish marosimi

Olimpiya o‘yinlari 10 fevral sanasida Italiya prezidenti Karlo Adzelio Champi tomonidan tantanali ravishda ochiladi. Sportchilar nomidan Olimpiya qasamyodini tog‘ chang‘i sportchisi Jorjio Rokka, hakamlar nomidan Fabio Byanketti e’lon qiladi. Olimpiada mayog‘ini yoqish huquqi chang‘i sporti bo‘yicha ikki karra Olimpiya chempioni Stefaniya Belmondoga topshiriladi.

Mazkur ochilish marosimi paytida Jakomo Puchchinining “Turandot” operasidan “Nessun dorma” ariyasini ijro etgan mashhur italyan opera xonandasi Luchano Pavarottining so‘nggi chiqishi bo‘ladi.

Ushbu Olimpiya o‘yinlarida dunyoning 80 mamlakatidan 2663 nafar sportchilar (1627 nafar erkaklar, 1006 nafar ayollar) ishtirok etib, ular 15 ta sport turi ya’ni biatlon, bobsley, chang‘ida ikki kurash bo‘yicha, kyorling, fristayl, xokkey, figurali uchish, konkida yugurish sporti, chang‘ida tramplindan sakrash, tog‘ chang‘i sporti, chang‘i poygasi, short-trek, skeleton, chana sporti, snoubord bo‘yicha 84 ta medallar jamlanmasi uchun kurash olib borishadi. Bu Olimpiadada 650 nafar xalqaro toifadagi haqamlar jonbozlik ko‘rsatishadi.

Olimpiyachilar Turin, Sestriyer va Bardonekkyadagi uchta Olimpiya qishlog‘iga joylashtirilgan.

Sport turlari

Biatlon (10)
Бобслей
- Bobsley (3)
- Skeleton (2)
Кyorling (2)
Коньковые виды спорта
- Konkida yugurish sporti (12)
- Figurali uchish (4)
- Short-trek (8)

Лыжные виды спорта
- Tog‘ chang‘i sporti (10)
- Chang‘ida ikki kurash bo‘yicha (3)
- Chang‘i poygasi (12)
- Chang‘ida tramplindan sakrash (3)
- Snoubording (6)
- Fristayl (4)
Chana sporti (3)
Xokkey (2)

Ishtirokchi-mamlakatlar

Ushbu Olimpiyadada 80 ta mamlakatlardan tashrif buyurgan sportchilar ishtirok etishadi. Qishki o‘yinlar uchun rekord o‘rnatildi. Efiopiya va Madagaskar ilk marta qishki Olimpiya o‘yinlarida ko‘rinish beradi.

52x52px	Medallarning umumiy soni				Jumi
O'rin	Mamlakat	Oltin	Kumush	Bronza	Jumi
1	Germaniya	11	12	6	29
2	AQSh	9	9	7	25
3	Avstriya	9	7	7	23
4	Rossiya	8	6	8	22
5	Kanada	7	10	7	24
6	Shvetsiya	7	2	5	14
7	Janubiy Koreya	6	3	2	11
8	Shveysariya	5	4	5	14
9	Italiya	5	0	6	11
10	Niderlandiya	3	2	4	9
10	Fransiya	3	2	4	9
Jumi		84	84	84	252