Raisa Gorbachyova
Raisa Gorbachyova | |
---|---|
R.Gorbachyova. 1985-yil | |
Sovet Ittifoqi Prezidentining turmush o'rtog'i | |
Mansab davri 1990-yil 15-mart – 1991-yil 25-dekabr | |
Prezident | Mixail Gorbachyov |
Sovet Ittifoqi Kommunistik partiyasi Markaziy Komiteti Bosh kotibining turmush o'rtog'i | |
Mansab davri 1985-yil 11-mart – 1991-yil 24-avgust | |
Oʻtmishdoshi | Anna Chernenko |
Vorisi | Tugatilgan |
Sovet Ittifoqi Oliy Kengashi Raisining turmush o'rtog'i | |
Mansab davri 1989-yil 25-may – 1990-yil 15-mart | |
Oʻtmishdoshi | Tashkil etilgan |
Vorisi | Ludmila Lukyanova |
Sovet Ittifoqi Oliy Kengashi Prezidiumi Raisining turmush o'rtog'i | |
Mansab davri 1988-yil 1-oktabr – 1989yil 25-may | |
Oʻtmishdoshi | Lydia Gromyko |
Vorisi | Tugatilgan |
Shaxsiy maʼlumotlari | |
Tavalludi |
Raisa Maximovna Titarenko 1932-yil 5-yanvar Rubtsovsk, G'arbiy Sibir o'lkasi, Rossiya SFSR, Sovet Ittifoqi |
Vafoti |
1999-yil 20-sentyabr Myunster, Shimoliy Reyn-Vestfaliya, Germaniya |
Oʻlim sababi | Leykemiya |
Turmush oʻrtogʻi | Mixail Gorbachyov |
Bolalari | 1 |
Kasbi | Faylasuf |
Dafn etilgan joyi | Novodevichy qabristoni, Moskva, Rossiya |
Raisa Maksimovna Gorbacheva (ruscha: Раиса Максимовна Горбачёва tr. Raisa Maksimovna Gorbachyova, qizlik familyasi: Titarenko, 1932-yil 5-yanvar — 1999-yil 20-sentyabr) — rossiyalik faol, Sovet Ittifoqi rahbari Mixail Gorbachevning rafiqasi.
U rus madaniy merosini saqlash, yangi isteʼdodlarni qoʻllab-quvvatlash va bolalarning qon saratonini davolash dasturlari uchun xayriyalar uyushtiradi.
Hayot va ish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Raisa Maksimovna Titarenko Sibirning Oltoy viloyati Rubtsovsk shahrida tugʻilgan. U Ukrainaning Chernigov shahridan boʻlgan temir yoʻl muhandisi Maksim Andreyevich Titarenko va uning sibirlik rafiqasi Aleksandra Petrovna Poradaning qizi. U uch farzandning eng kattasi edi. Raisa bolaligini Ural togʻlarida oʻtkazdi va boʻlajak turmush oʻrtogʻi bilan Moskvada falsafa sohasida oʻqiyotganda tanishdi. U Moskva Davlat Pedagogika Institutida malaka oshirgan va Moskva Davlat Universitetida qisqa muddat dars bergan.
U 1953-yil sentyabrida Mixail Gorbachevga turmushga chiqdi va o‘qishni tamomlagach, erining vatani Rossiyaning janubidagi Stavropol viloyatiga ko‘chib o‘tdi. U yerda u marksistik-leninistik falsafadan dars bergan va kolxoz hayoti haqidagi sotsiologiya sohasida ilmiy dissertatsiyasini himoya qilgan. U 1957-yilda ularning yagona farzandi Irina Mixaylovnani (turmush qurgach: Virganskaya; Irina Mixaylovna Virganskaya) dunyoga keltirdi. Eri Moskvaga Sovet Kommunistik partiyasining koʻtarilgan amaldori sifatida qaytib kelganida, Gorbacheva oʻzining alma-materi, Moskva davlat universitetida oʻqituvchi lavozimini egalladi. 1985-yilda eri Sovet Ittifoqi Bosh kotibi boʻlgach, u oʻqituvchi lavozimini tark etdi. Uning birinchi xonim sifatida erining yonida ommaviy chiqishlari yangilik boʻlib, mamlakat imidjini koʻrsatishda muhim rol oʻynardi. U kommunistik partiya rahbarining ayolidan boʻlib, oʻziga xos mashhurlikka ega edi.
1990-yil 1-iyunda Gorbacheva AQShning birinchi xonimi Barbara Bush bilan Massachusets shtatidagi Uellsli kollejiga borishga hamrohlik qildi. Har ikkala ayol ham bitiruvchi sinf oldida soʻzga chiqib, zamonaviy jamiyatda ayollarning roliga toʻxtalib oʻtdi. Amerikaning barcha televizion tarmoqlari voqealarni jonli ravishda yoritib bordi. CNN butun dunyo boʻylab toʻgʻridan-toʻgʻri kabel televideniesi orqali efirga uzatildi. Erini hokimiyatdan agʻdarishga urinish boʻlgan 1991-yilgi Sovet davlat toʻntarishi voqealari Gorbachevaning hayotida kichik insultni boshdan kechirdi. Bu esa uning hayotida doimiy iz qoldirdi[1]. Keyingi siyosiy notinchliklar Gorbachyovlarni siyosiy maydondan surib tashladi.
Vafoti va merosi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1989-yilda professor Rumyansev va boshqalarning shaxsiy murojaatidan soʻng Gorbacheva „Bolalar uchun Jahon gematologlari xalqaro assotsiatsiyasi“ xayriya tashkilotiga 100 000 AQSh dollari ajratdi. Bu va Gorbachyovlarning keyingi xayriyalari qon kasalliklari uchun asbob-uskunalar sotib olishga va rus shifokorlarini chet elda oʻqitishga yordam berdi.
Gorbacheva 1993-yil oktabr oyida insultga uchradi[2]. Biroq, 1997-yilda u ayollarning siyosatdagi ishtirokini faollashtirish maqsadida Raisa Maksimovna klubini tashkil etishni davom ettirdi. U, shuningdek, bolalar muammolari haqida xabardorlikni oshirish bilan shugʻullangan (u eri vaqt ajratolmaganda, u Kremlda yoshlar delegatsiyasi bilan tez-tez uchrashuv oʻtkazib turardi).
1999-yil iyul oyida RAMS Gematologiya instituti tomonidan unga leykemiya tashxisi qoʻyilgan. Koʻp oʻtmay, u eri va qizi bilan Myunster universiteti kasalxonasida davolanish uchun Germaniyaning Myunster shahriga yoʻl oldi. U ikki oy davomida yetakchi gematolog, professor Tomas Byuxner nazorati ostida davolandi. Biroq, u 1999-yilning 20-sentyabr kuni 67 yoshida vafot etdi. Uning jasadi Rossiyaga qaytarildi va Moskvadagi Novodevichy qabristoniga dafn qilindi .
2006-yilda uning oilasi Raisa Gorbachyova jamgʻarmasiga asos solgan boʻlib, u bolalik davridagi saraton kasalligiga chalinganlarni qoʻllab-quvvatlash uchun xayriya mablagʻlari yigʻish bilan shugʻullanadi[3].
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Gorbachyova, Raisa Maksimovna. Ya nadejus'.... Kniga, 1991. ISBN 5212003245.
- Moroz B. D.. Raisa. Vospominaniya, dnevniki, interview, statyi, telegrammy. Moscow: Vagrius Petro-News, 2000. ISBN 5264004323.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Hoffman, David E.. The dead hand : the untold story of the Cold War arms race and its dangerous legacy, 1, New York: Doubleday, 2009. ISBN 978-0-385-52437-7. OCLC 320432478.
- ↑ Schmemann, Serge. „Gorbachev, Energetic, Chatty, but Not Yet Political“. The New York Times (1993-yil 3-noyabr), s. 3. Qaraldi: 2020-yil 4-may.
- ↑ „Combatting Childhood Cancer“. RG Foundation. 2013-yil 20-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 31-mart.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „Transcripts of the Commemoration Meeting“ (2000-yil 18-sentyabr). 2007-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- Raisa Gorbacheva biography at the Gorbachyov Foundation website
- Raisa Gorbachev’s life in pictures, BBC News
- Profile of Alexandra Titarenko (Raisa Gorbachev’s mother)