Kontent qismiga oʻtish

Rim ertaklari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Rim ertaklari
Muallif(lar) Gianni Rodari
Tarjimon(lar) Irina Konstantinova va Sergey Ilyin
Til ruscha
Janr(lar)i ertak
Nashr etilgan sanasi 1987
Nashriyot „Raduga“
Oʻzbek tilida nashr etilgan sanasi 1989
Sahifalar soni 576

Rim ertaklari“ – italyan yozuvchisi Gianni Rodari qalamiga mansub ertaklar toʻplami. Rus tarjimonlari Irina Konstantinova va Sergey Ilyinlar tuzgan toʻplam ilk bor 1987-yil Moskva shahrida „Pravda“ nashriyotida chop etilgan. Rodari uzoq yillar davomida yozgan va dastlab turli boshqa toʻplamlarda chop etilgan ertaklarni oʻzida jamlagan „Rim ertaklari“ toʻplami uchun muallif soʻzboshi yozgan. Italyan tilida ayni nomli va ayni ertaklardan iborat toʻplam chop etilmagan.

Toʻplam toʻliq oʻzbek tiliga tarjima qilingan. Oʻzbekcha tarjima 1989-yil „Raduga“ nashriyotining Toshkent boʻlimida chop etilgan. „Rim ertaklari“ toʻplamiga Rodari yozgan ayrim ertaklarning ilk oʻzbekcha tarjimasi kiritilgan boʻlib, asar oʻzbek tilida soʻzlashuvchilar orasida keng tanilgan[1]. Toʻplam 2018-yil Oʻzbekiston Respublikasi Yoshlar ishlari agentligi tomonidan oʻtkaziladigan „Yosh kitobxon“ tanlovining respublika bosqichi uchun tanlangan asarlar safiga kiritilgan[2].

Ertaklar roʻyxati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Ishi yurishmagan ovchi (italyancha: Il cacciatore sfortunato)
  2. Morojniydan qurilgan uy (italyancha: Il palazzo di gelato)
  3. Burchaklari yoʻq shahar (italyancha: Il Paese senza punta)
  4. Buziladigan uy
  5. Kel, raqam oʻylab topamiz (italyancha: A inventare i numeri)
  6. Shokoad yoʻl (italyancha: La strada di cioccolato)
  7. Xayoli parishon bola
  8. Mitti ayol
  9. Sakala, Pakala
  10. Moy odamchalar
  11. Gʻalati yomgʻir (italyancha: La famosa pioggia di Piombino)
  12. Alisa gup-gup (italyancha: Alice Cascherina)
  13. Stokgolmni sotib olgan kishi (italyancha: A comprare la città di Stoccolma)
  14. Alisa qanday qilib dengizga tushib ketdi (italyancha: Alice casca in mare)
  15. Koʻk svetafor (italyancha: Il semaforo blu)
  16. Jovannino qanday qilib qirolning burnini ushlab koʻrdi (italyancha: A toccare il naso del re)
  17. Ostiya plyajida (italyancha: Sulla spiaggia di Ostia)
  18. Qoʻngʻiroqlar jangi (italyancha: La guerra delle campane)
  19. Mechkaylar qirolligi (italyancha: Storia del regno di Mangionia)
  20. Qisiqchbaqa haqida
  • „Jelsomino yolgʻonchilar mamlakatida“ (italyancha: Gelsomino nel paese dei bugiardi; Sobir Yunusov tarjimasi) (qayta nashr)
  • „Yangi Yil archalari sayyorasida“ (italyancha: Il Pianeta degli alberi di Natale; Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Osmondagi tort“ (italyancha: La torta in cielo; Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Televizorga kirib qolgan Jip“ (italyancha: Gip nel televisore; Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Qanday xatolar boʻladi“ (italyancha: Il libro degli errori; Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Telefonda aytilgan ertaklar“ (Husan Roʻzimatov tarjimasi) (qayta nashr)
  • „Jelsomino yolgʻonchilar mamlakatida“ (Sobir Yunusov tarjimasi) (qayta nashr)
  • „Yangi Yil archalari sayyorasida“ (Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Osmondagi tort“ (Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • „Televizorga kirib qolgan Jip“ (Aziz Boboxonov tarjimasi)
  • "Qanday xatolar boʻladi" (Aziz Boboxonov tarjimasi)
  1. Boʻluvdim va ega boʻlgandim (italyancha: Essere e avere)
  2. Qulayotgan minora (italyancha: La torre pendente)
  3. Kichik harfdagi Italiya (italyancha: Italia piccola)
  4. Jahonda eng katta azamat (italyancha: L'uomo più bravo del mondo)
  5. Almashtirib qoʻyilgan boshlar (italyancha: Le teste scambiate)
  6. Gʻamgin Enriko (italyancha: Il triste Enrico)
  7. Pishgan osmon (italyancha: Il cielo è maturo)
  8. Shayton (italyancha: Il diavolo)
  9. Imlo islohoti (italyancha: La riforma della grammatica)
  10. Buyuk kashfiyotchi (italyancha: Il grande inventore)
  11. Uyda kim boshliq
  12. Tulkini qanday qilib koʻmishdi (italyancha: Il funerale della volpe)
  13. Notoʻgʻri aks sado (italyancha: L'eco sbagliata)
  14. Ikki tuya (italyancha: Il dromedario e il cammello)
  15. Ikki Respublika (italyancha: Le due repubbliche)
  16. Koʻz shikoyati (italyancha: Lamento dell'occhio)
  17. Baliqlar (italyancha: Pesci)
  18. Bola va stol (italyancha: Il bambino e il tavolo)
  19. 33 ga kep qoling (italyancha: Numero 33)
  20. Ochiq xat
  21. Bir kuy tarixi
  22. Voy-dod kichrayib boryapman
  23. Qushlar
  24. Zanjir
  25. Jurnallar
  26. Katta boʻlganda kim boʻlishni istardim? (italyancha: Che cosa farò da grande)
  27. Keksa maqollar (italyancha: Proverbi)
  28. Eshak osmonga uchganda (italyancha: L'asino volante)
  29. Buxgalter va shamol (italyancha: La bora e il ragioniere)
  30. Sehrgarlar bilan uchrashuv (italyancha: Incontro con i maghi)
  31. Gvidoberto va etrusklar (italyancha: Guidoberto e gli Etruschi)
  32. Pigmalion (italyancha: Pigmalione)
  33. Italyan bolalariga Yangi yil sovgʻasini ulashuvchi mehribon sehrgar Befana haqida risola
    1. Birinchi sehr. Supurgi
    2. Ikkinchi sehr. Qop
    3. Uchinchi sehr. Yirtiq chuvak
  34. Xatolarsiz mamlakat (italyancha: Il paese senza errore)
  • "Rim ertaklari" (Aziz Boboxonov tarjimasi)
  1. Yashil-zuhro koʻzli koinotoy xonim (italyancha: Miss Universo dagli occhi verde-Venere)
  2. Uyquni xohlab qolgan robot (italyancha: Il robot che voleva dormire)
  3. Shahzoda Plombir (italyancha: Il principe gelato)
  4. Mushuklar dunyosiga oʻtaman (italyancha: Vado via con i gatti)
  5. Hammasi timsohdan boʻldi (italyancha: Tutto cominciò con un coccodrillo)
  6. Motti va paketchi (italyancha: Motti e Pacchetto)
  7. Sehrlangan plastinka (italyancha: Il disco stregato)
  8. Tranzistordagi qoʻgʻirchoq (italyancha: La bambola a transistor)
  9. Yashil tuxum (italyancha: La bambola a transistor)
  10. Nomaʼlum samalyot (italyancha: L'aeroplano sconosciuto)
  11. Marko bilan Mirko qanday qilib oʻgʻrilarni ushlashdi (italyancha: Marco e Mirko contro la banda del talco)
  12. Karlino, Karlo, Karlina (italyancha: Carlino, Carlo, Carlino ovvero Come far perdere ai bambini certe cattive abitudini)
  13. Venetsiyani qutqarish lozim yoki baliq boʻlishnining osonligi (italyancha: Venezia da salvare ovvero Diventare pesci è facile)
  14. Marko va Mirkoning shayton bilan hazili (italyancha: Marco e Mirko, il diavolo e la signora De Magistris)
  15. Chivitabekkyalik pochtachi (italyancha: Il postino di Civitavecchia)
  16. Sovgʻalik sichqonlar (italyancha: Gli affari del signor gatto)
  17. Mister Kappa va „Unashganlar“ (italyancha: Mister Kappa e I Promessi Sposi)
  18. Atirgul va xivich (italyancha: Il giardino del commendatore)
  19. Ishqiboz baliqchi (italyancha: Il pescatore di ponte Garibaldi)
  20. Sehrgarlar stadionda (italyancha: I maghi dello stadio ovvero Il Barbarano contro l'Inghilprussia)
  21. Oʻn kilo oy namunasi (italyancha: Dieci chili di Luna)
  22. Boʻsh bankalarning qudrati (italyancha: Il mondo in scatola)
  23. Professor Poʻpisaviy yoki Yuliy Sezarning oʻlimi (italyancha: Il professor Terribilis, ovvero la morte di Giulio Cesare)
  24. Kelgindilar va Piza minorasi (italyancha: I Karpiani e la torre di Pisa)
  25. Uch kampir kim uchun ip yigiradi (italyancha: Per chi filano le tre vecchiette?)