Kontent qismiga oʻtish

Sovuqbuloq

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Sovuqbuloq
Sovuqbuloq (quyi qismida, aprelda)
Sovuqbuloq (quyi qismida, aprelda)
Tavsif
Uzunligi 20
Suv oqimi
Boshlanishi Qurama tizmasi
 · Balandligi 2 200 m m
Quyilishi Ohangaron daryosi
Davlat Oʻzbekiston
Tuman Ohangaron tumani
Sovuqbuloq


Sovuqbuloq – Toshkent viloyati Ohangaron tumanidagi soy. Qurama tizmasi yon bagʻridan, dengiz sathidan 2200 m balandlikdagi buloqlardan boshlanadi. Uzunligi 20 km. Bahor va kuz oylarida suvi toʻlib oqadi. Yoz oylarida qurib qoladi. Ohangaron daryosiga borib quyiladi.

Sovuqbuloq – sovuq suvli buloq degan maʼnoni anglatadi.

Sauqbuloqsoy toʻgʻonining kirish qismiga qoʻyilgan belgi.
Sovuqbuloq togʻoni oldidagi daryo irmoqlarining boʻlinishi

Soyning uzunligi 20 km. Bahor va kuz oylarida suvi toʻlib oqadi. Yozda oʻzani vaqtinchalikka quriydi.

Sovuqbuloq Qurama tizmasi dengiz sathidan 2200 m balandlikdagi buloqlardan hosil boʻlgan. Daryoning yuqori oqimida xuddi shu nomdagi buloq bor.

Kanal shimoli-gʻarbga qarab oqadi. Sovuqbuloq oʻz yoʻnalishi boʻylab joylashgan avtomobil va temir yoʻllarni kesib oʻtadi. Soy oqimi boʻylab Chinor, Oqtosh aholi punktlari, Sassiq xarobalari joylashgan. Sovuqbuloqning quyi oqimida Sovuqbuloqsoy toʻgʻoni qurilgan.

Daryo oʻzagi temir yoʻlni kesib oʻtib, Abiz qishlogʻi hududiga kiradi. Suv oqimi chap tomondan Oxangaron daryosiga quyiladi.

Sovuqbuloq daryosi oʻzani

Arxeologik yodgorliklar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abiz qishlogʻi hududida Imloqning yirik arxeologik yodgorligi joylashgan. Yodgorlik Sovuqbuloq va Otchoparsoy oraligʻida boʻlib, gʻarb va shar tomondan devorlar bilan chegaralangan. Xarobalar tarixi IV-XII asrlarga botib taqaladi.

Sovuqbuloqning oʻng qirgʻogʻida, uning Oxangaronga qoʻshilishidan bir oz oldingi qismi yaqinida Suyritepa-2 yodgorligi qayd etilgan. 1934-yilda Mixail Masson tomonidan qayd etilgan, 1960-yilda Chotqol-Qurama arxeologik guruhi tomonidan oʻrganilgan. Bu konus shaklidagi mustahkam tepalik boʻlib, Tunketni qoʻriqlash va himoya qilish uchun qurilgan boʻlishi mumkin. Vayronalarni qazish ishlari olib borilmagan. Ammo qurilgan vaqti eramizning V-VIII asrlariga toʻgʻri kelishi aniqlangan[1].

Soy hududidan 4 km uzoqlikda Parpi ota mozori joylashgan[2].

  1. Буряков Ю. Ф., Касымов М. Р., Ростовцев О. М.. Археологические памятники Ташкентской области, 3000 экз, Ташкент: Издательство «Фан» Узбекской ССР, 1973 — 93-bet. 
  2. Михаил Массон.. Ахангеран. Ташкент [1953] — 147-bet.