Stenocranius gregalis
| Ingichka boshli vole | |
|---|---|
 | |
Ilmiy tasniflash | |
| Olam: | Eukariotlar |
| Tip: | Xordalilar |
| Sinf: | Sutemizuvchilar |
| Turkum: | Kemiruvchilar |
| Binar nomi | |
| Stenocranius gregalis | |
Ingichka boshli sichqoncha (Stenocranius gregalis) — kemiruvchilar turkumga mansub tur. Ilgari Microtus oilasiga joylashtirilgan edi, ammo zamonaviy roʻyxatlarda Lasiopodomis[1] yoki Stenocraniusga kiritiladi. Shimoliy va Markaziy Osiyoda uchraydi.
Tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ingichka boshli sichqonning boshi va tanasi uzunligi 89 and 122 mm (3.5 and 4.8 in) gacha va qisqa dumi 21 to 32 mm (0.8 to 1.3 in). Bosh suyagining oʻlchamlari uni Xitoydagi boshqa Microtus oilasi turlaridan ajratib turadi. Yozda, orqa tarafdagi moʻynasi och sargʻish tusda. Qishda, yelkasi rang yorqin qizil tusda. Dumi bir xil sargʻish yoki ikki rangli, yuqorida toʻq jigarrang va pastda sargʻish-jigarrang boʻlishi mumkin. Qoʻl va oyoqlarning yuqori yuzasi jigarrang-oq rangga ega[2].
Tarqalishi va yashash joyi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ingichka boshli vole Oq dengizdan Kolima daryosigacha boʻlgan shimoliy Osiyoning tundra mintaqasi boʻylab tarqalgan. Qozogʻiston, Qirgʻiziston, janubi-gʻarbiy Sibir, Saxa Respublikasi, Moʻgʻuliston va Shimoliy Xitoyning choʻllarida ham uchraydi[3][3].
Ingichka boshli sichqoncha Karpat, Ural va Osiyoga iliqroq muzliklararo davrda tarqalgan[4][5][6].
Xulq-atvori
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ingichka boshli sichqon yer ostida uzunligi 25 cm (10 in) boʻlgan tunnellarning murakkab tizimida yashaydi. Uyasi bir nechta kirish joylariga ega. Bu turning ingichka boshi muzli tuproqdagi tor boʻshliqlar va yoriqlar orqali oʻtishni osonlashtirish uchun rivojlangan boʻlishi mumkin[7]. U asosan tunda faol boʻladi, lekin kunduzi ham oʻz chuquridan chiqadi. Oʻtlar, dukkaklilar, boshqa yer osti va yer usti oʻsimliklari bilan oziqlanadi. Koʻpayish issiq oylarda sodir boʻladi, har yili oʻrtacha sakkizta avlod tugʻiladi[7].
Bu vole Aleksandromy middendorffi bilan birgalikda Yamal yarim orolidagi Arktika tulkisining asosiy ozuqalaridan biridir[8].
Holati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ingichka boshli sichqonchaning juda keng tarqalgan, populyatsiyalar oʻzgaruvchan boʻlsa-da, bu tur uchun alohida tahdidlar aniqlanmagan. Tabiatni muhofaza qilish xalqaro ittifoqi uning muhofaza holatini „eng kam tashvishli“ deb baholagan[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Batsaikhan, N.; Tsytsulina, K.; Formozov, N.; Sheftel, B. (2008). „Microtus gregalis“. IUCN Red List of Threatened Species. 2008. Retrieved 10 October 2014.
- ↑ Andrew T. Smith. A guide to the mammals of China. Princeton University Press, 2008 — 231-bet. ISBN 978-0-691-09984-2.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Batsaikhan, N.; Tsytsulina, K.; Formozov, N.; Sheftel, B. (2008). „Microtus gregalis“. IUCN Red List of Threatened Species. 2008. Retrieved 10 October 2014.
- ↑ Baca, M., Popović, D., Lemanik, A., Baca, K., Horáček, I., & Nadachowski, A. (2019).
- ↑ Németh, A., Bárány, A., Csorba, G., Magyari, E., Pazonyi, P., & Pálfy, J. (2017).
- ↑ Kosintsev, P. A., & Bachura, O. P. (2014).
- ↑ 7,0 7,1 Andrew T. Smith. A guide to the mammals of China. Princeton University Press, 2008 — 231-bet. ISBN 978-0-691-09984-2.
- ↑ Terekhina, Alexandra (2021). "The context of an emerging predation problem: Nenets reindeer herders and Arctic foxes in Yamal". European Journal of Wildlife Research: 4.