Kontent qismiga oʻtish

Suluv pizaura

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Suluv Pizaura (lotincha: Pisaura mirabilis) — oʻrgimchaklar oilasiga mansub oʻrgimchaklar turi.

Erkaklari 10 – 13 mm, urgʻochilari esa 12 – 15 mm[1] gacha boʻladi. Turning ruscha aniq nomi yoʻq. Ommabop maqolalarda baʼzan „suluv pizaura“- lotin tilidan tahminiy tarjimasi qoʻllanadi[2][3][4]. Urgʻochilar birinchi navbatda pilla va yosh oʻrgimchaklarga gʻamxoʻrlik qilishadi, shuning uchun ham bu tur inglizcha „Nursery Web spider“ nomini olgan[5]. Faol ovchilar guruhiga mansub[6]. Tur oʻzining reproduktiv xatti-harakati bilan mashhur boʻlgan[7][8][9][10]. Erkaklar urgʻochilarga pillaga oʻralgan „sovgʻalarni“ taklif qiladilar. Ularni orasida baʼzan yeb boʻlmaydiganlari ham mavjud. Bu haqida urgʻochi oʻrgimchak faqatgina kopulyatsiya vaqtida pillani yechgach bilib oladi. „Sovgʻa“siz erkaklarining „uchrashuv imkoniyati“ 50% ga kamroqdir.

Turmush tarzi

Pizauralar asosan suv havzalari yaqinidagi baland oʻtlarda yashaydi. Muntazam ovqatlanishi tufayli pizauralar maksimal oʻlchamlarga erisha oladilar. Tanasiga nisbatan uzun oyoqlari bilan ular juda salobatli oʻrgimchaklarga oʻxshaydi. Oʻrgimchak yil boʻyi oʻsadi, avgust oyining oʻrtalarida — sentabr oyining boshlarida jinsiy yetuklikka erishadi. Agar urgʻochi pizaura kuzdan omon oʻtsa, qishki uyquga ketadi. Oʻrgimchaklarning kam foizi yana bir yil yashashi va takroriy nasl berishii mumkin, ammo holda toʻygan bu hasharot oʻsha zahoti vafot etadi.

  1. Pisaura mirabilis (deadlink). 2013-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 10-fevral. (WebCite saytida 2013-02-06 sanasida arxivlangan)
  2. „Пауки | Центрально-Черноземный государственный заповедник имени профессора В.В. Алехина“. 2013-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral. (WebCite saytida 2013-02-07 sanasida arxivlangan)
  3. „Дары Природы — Фотоальбомы: Пизаура удивительная“ (deadlink). 2012-yil 24-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral. (Wayback Machine saytida 2012-04-24 sanasida arxivlangan)
  4. „Галерея Макроклуба — Пизаура удивительная — под Выборгом!“. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral.
  5. „Pisaura mirabilis photos and info“. 2013-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral.
  6. Roberts, M.J. (1995) Spiders of Britain and northern Europe. Harper Collins Publishers Ltd. London.
  7. „Nuptial gift in the spider Pisaura mirabilis maintained by sexual selection“. 2013-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral.
  8. „Элементы — новости науки: Хороший подарок — залог долгой копуляции“. 2013-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral.
  9. „http://lifestyle.ru.msn.com“ (deadlink). 2014-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 1-fevral. (Wayback Machine saytida 2014-02-02 sanasida arxivlangan)
  10. „ScienceDirect.com — Animal Behaviour — Gift carrying in the spider Pisaura mirabilis: nuptial gift contents in nature and effects on male running speed and fighting success“. Qaraldi: 2013-yil 5-fevral.