Afshor shevasi
| Afshor shevasi | |
|---|---|
| Mamlakatlar | Afgʻoniston, Eron, Suriya va Turkiya |
| Soʻzlashuvchilarning umumiy soni | 300 000 |
| Alifbosi | Fors alifbosi |
| Til kodlari | |
| ISO 639-3 | none |
Afshor yoki afshari ( ozarbayjoncha: Əfşar dialekti ) turkiy lahja boʻlib Turkiya, Eron, Suriya va Afgʻonistonning baʼzi hududlarida afshorlar tomonidan soʻzlashiladi. Etnolog va Glottolog uni Janubiy Ozarbayjon tilining lahjasi sifatida aytib o'tadi. [1][2] Encyclopædia Iranica kitobida bu til alohida janubiy oʻgʻuz tili sifatida qayd etilgan. [3]
"Tilshunoslik nuqtai nazaridan, afshori turkiy tillarning janubiy oʻgʻuz guruhining shevasi (turk tilining janubi-gʻarbiy tarmogʻi) (Johanson, History of Turkic, 82–3) yoki Güney Ozarbayjon (Ozarbayjon) shevasi sifatida tasniflanadi. Biroq ular forsiyzabon muhitda qo‘nim topganligi sababli, ko‘p hollarda fors tili afshorlarning ona tiliga aylangan. Boshqa guruhlar esa ikki tilli boʻlishgan (Kirmandagi kabi). Bundan tashqari, turli tillar o'rtasidagi aloqa asl lahjani o'zgartirganga o'xshaydi (qarang. Johanson, Discoveries, 14-6). 2009-yilda turli afshor guruhlarini ilmiy taqqoslash ko‘zga tashlanadi. "
Afshor fors tilidan koʻplab yangi soʻzlar va oʻzbek tilida boʻlgani kabi /a/ fonemasining [ɒ] ga yaxlitlanishi bilan ajralib turadi. Ko‘p hollarda ozarbayjon tilida yaxlitlangan unlilar afshor tilida yaxlitlanmaydi. Bunga misol qilib,bu standart ozarbayjon tilida /jyz/ deyiladi .lekin afshor tilida /jiz/ ( 100 maʼnosini bildiradi) .
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Afshor (qabila)
- Afshoriylar sulolasi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Azerbaijani, South“. Ethnologue. Qaraldi: 2017-yil 4-fevral.
- ↑ „Glottolog 4.6 - Afshari“. Glottolog. Qaraldi: 2022-yil 1-dekabr.
- ↑ Michael Knüppel, E.. "TURKIC LANGUAGES OF PERSIA: AN OVERVIEW". Encyclopædia Iranica. http://www.iranicaonline.org/articles/turkic-languages-overview. Qaraldi: 2021-03-28. "1.4. Southern-Oghuz. 1.4.1. Afšār. The Afšār language was once spoken in a wide area in western and southwestern Persia from Kermānšāh to the shores of the Persian Gulf."
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Doerfer, Gerhard. Südoghusische Materialen aus Afghanistan und Iran. Wiesbaden: Harrassowitz, 1989. ISBN 3-447-02786-X.