Doubs
Doubs Aisne | |
---|---|
Departament | |
47°10′0″N 06°25′0″E / 47.16667°N 6.41667°E | |
Mamlakat | Fransiya |
Aholisi | 543,974 |
Milliy tarkib | fransuzlar |
Vaqt mintaqasi | UTC+1 |
Telefon kodi | 25 |
|
Doubs (fransuzcha: [du] ( tinglang); Arpitan) Fransiyaning sharqiy qismidagi Bourgogne-Franche-Comté mintaqasida joylashgan departamentdir. Doubs daryosi nomi bilan atalgan. 2019-yilda aholisi 543 974 kishini tashkil etgan[1]. Tarkibiga Besanson,Montbéliard va Pontarlier kabi quyi shaharlar kiradi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]XIII asrdayoq Doubsning shimoliy uchdan ikki qismi aholisi langues d’oïl lahjasi boʻlgan frank-komtua tilida gaplashar edi. Doubsning janubiy uchdan bir qismi aholisi Arpitan tilining lahjasida gaplashishgan. Ikkala til ham qonun va savdoning rasmiy tili boʻlgan fransuz tili bilan birga mavjud boʻlgan. XX asrgacha qishloq joylarda ushbu lahjalardan foydalanishda davom etgan. Ularning ikkalasi ham bugungi kunda ishlatiladi, lekin faol emas.
Doubs Cluse de Pontarlier dovoni orqali Shveysariyaga asosiy oʻtish yoʻli sifatida muhim sanaladi. Koʻplab mashhur odamlar bor. Jumladan, Mirabeau, Tussaint Louverture, Heinrich von Kleist, Chateau de Jouxd.
Doubs 1790-yil 4-martda Fransiya inqilobi paytida yaratilgan 83 ta boʻlimdan biridir. U sobiq Franche-Komte provinsiyasining bir qismidan yaratilgan. Departament (poytaxti) — Besanson.
1793-yilda Mandeure Fransiyaga qoʻshib olindi va departament tarkibiga kiritildi. Ushbu tuman keyingi yillarda maʼmuriy jihatdan qayta tashkil etilgan. Ammo 1816-yilda sobiq Montbéliard knyazligi qoʻshib yuborilgan.
Biroq, Le Cerneux-Péquignot kommunasi 1814-yilgi Parij shartnomasi shartlariga koʻra Neyshatel kantoniga qoʻshildi va shundan beri Shveysariya hududi boʻlib qoldi.
Vaterloo jangida Fransiyaning magʻlubiyati va 1818-yil noyabri orasida Doubs Avstriya qoʻshinlari tomonidan bosib olingan.
Victor Hugo, Gustave Courbet, Armand Pejo, Auguste va Lui Lumière va Frank Darabontlar Doubsda tugʻilgan mashhur shaxslardir.
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Doubs hozirgi Burgon-Fransh-Komte mintaqasining bir qismi boʻlib, Fransiyaning Yura, Haute-Son va Territoire de Belfort departamentlari hamda Shveysariyaning Vo, Neuchâtel va Yura kantonlari bilan oʻralgan.
Departament tarkibidagi Besancondan sharqda Yura togʻlari qad koʻtargan.
Asosiy shaharlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eng koʻp aholi yashaydigan kommuna Besanson hisoblanadi. 2019-yil holatiga koʻra, 10 000 dan ortiq aholisi boʻlgan 5 ta kommuna mavjud.
Kommuna | Aholi (2019) |
---|---|
Besanson | 117 912 |
Montbéliard | 25 806 |
Pontarlier | 17 542 |
Audikurt | 13 341 |
Valentigney | 11272 |
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Departament aholisi doubiens deb ataladi[2][3].
Yil | Aholi | ±% |
---|---|---|
1791 | 219,642 | — |
1801 | 216,226 | −1.6% |
1806 | 226,04 | +4.5% |
1821 | 242,663 | +7.4% |
1831 | 265,535 | +9.4% |
1841 | 286,236 | +7.8% |
1851 | 296,679 | +3.6% |
1861 | 296,28 | −0.1% |
1872 | 291,251 | −1.7% |
1881 | 310,827 | +6.7% |
1891 | 303,081 | −2.5% |
1901 | 298,864 | −1.4% |
1911 | 299,935 | +0.4% |
1921 | 285,022 | −5.0% |
1931 | 305,5 | +7.2% |
1936 | 304,812 | −0.2% |
1946 | 298,255 | −2.2% |
1954 | 327,187 | +9.7% |
1962 | 384,881 | +17.6% |
1968 | 426,363 | +10.8% |
1975 | 471,082 | +10.5% |
1982 | 477,163 | +1.3% |
1990 | 484,77 | +1.6% |
1999 | 499,062 | +2.9% |
2006 | 516,823 | +3.6% |
2011 | 529,103 | +2.4% |
2016 | 538,549 | +1.8% |
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Populations légales 2019: 25 Doubs, INSEE
- ↑ „Historique du Doubs“. Le SPLAF.
- ↑ „Évolution et structure de la population en 2016“. INSEE.