Les Podervyanskiy

	Les Podervyanskiy
	; Podervianskyi in Mariupol (2019)
Tavalludi	3-noyabr 1952-yil;

Les Podervyanskiy (ukraincha: Олександр (Лесь) Сергійович Подерв’янський; 1952-yil 3-noyabr, Kiyev) – ukrainalik rassom, nosir va dramaturg. Satirik pyesalar muallifi. Kiyevda yashaydi va ishlaydi. Ilk pyesalarini 1970-yillarning oxirida yozishni boshlagan.

Biografiyasi

Ukraina xalq artisti Sergey Pavlovich Poderevyanskiy va sanʼatshunos Lyudmila Semenovna Milyayeva oilasida tugʻilgan. Bobosi Semyon Matveyevich (Solomon Morduxovich[1]) Milyayev (1895-1961[2]), ham rassom boʻlgan.

Oʻzining siyosiy notoʻgʻri va uyatli soʻzlarga toʻla grotesk pyesalari bilan mashhur boʻlib, ular muallif ijrosida dastlab lenta yozuvlarida, keyinroq kompyuter tarmoqlari orqali tarqalib, soʻngra turli ommaviy axborot vositalarida chop etilgan.

1976-yilda Kiyev davlat rassomlik institutini tamomlagan, 1980-yildan Ukraina Rassomlar uyushmasi aʼzosi. 1976-yildan beri koʻrgazmalarda qatnashadi. Rasmlari Kiyev va xorijdagi turli sanʼat muzeylarida, shuningdek, shaxsiy kolleksiyalarda saqlanadi.

Rasmlaridan koʻra, Les adabiy faoliyati bilan mashhur. 1977-yilda armiyada xizmat qilayotgan doʻstlariga yozgan maktublarida kulgili qahramonlar bilan hikoyalar yozishni boshlagan. 1970-yillarning oxirida pyesalar yozishni boshlaydi, hozirda 50 dan ortiq pyesalar yozgan. Pyesalardan tashqari ssenariylar, hikoyalar, maqolalar, sheʼrlar muallifi.

2006-yilda Xarkovning „Folio“ nashriyot uyida toʻrt jildlik asarlari toʻplamini nashr etgan.

Rasman uch marta uylangan.

Ijodi

Eng mashhur koʻrgazmalari (yakkaxon va guruh)

2000-yil „Art Expo-2000“. Nyu York
1999-yil Ukrainaning Kanadadagi elchixonasi. Ottava, Ontario, Kanada
1999-yil „Lazarro Signature Gallery“. Stoughton, Viskonsin, Amerika Qoʻshma Shtatlari
1998-yil „Domino“ galereyasi. Goteborg, Shvetsiya
1997-yil Viskonsin universiteti grant koʻrgazmasi. Plattville, Viskonsin, Amerika Qoʻshma Shtatlari
1995-yil rus sanʼati muzeyi. Kiev, Ukraina
1995-yil Zamonaviy sanʼat koʻrgazmasi. Shahar sanʼat galereyasi, Kiyev, Ukraina
1995-yil Mercury Globe Ukraina. „Slavutich“ sanʼat markazi, Kiyev, Ukraina
1994-yil Kiev sanʼat koʻrgazmasi. Ukraina uyi, Kiyev, Ukraina
1993-yil „Ukraina – Amerika 93“. Sport saroyi, Kiyev, Ukraina
1993-yil „4 galereyasi“. Sanʼat muzeyi, Sevastopil, Ukraina
1992-yil „Vesta“ galereyasi. Rossiya sanʼati muzeyi, Kiyev, Ukraina
1991-yil „Yednist“. Ukraina tasviriy sanʼat davlat muzeyi, Kiyev, Ukraina
1991-yil „Glasnost“ galereyasi. Nyurnberg, Germaniya
1990-yil „Zamonaviy Ukraina sanʼati“. Marsvinskholm madaniyat markazi, Isted, Shvetsiya
1990-yil „Raissa“ galereyasi. Erfurt madaniyat markazi, Erfurt, Germaniya
1989-yil „Metamorfozlar“. Tarix muzeyi, Kiyev, Ukraina
1985-yil „Ukraina tasviriy sanʼati“. Manej, Moskva, Rossiya
1983-yil Butunittifoq badiiy koʻrgazmasi. Markaziy rassomlar uyi, Moskva, Rossiya
1981-yil Butunittifoq yosh rassomlar koʻrgazmasi. Markaziy koʻrgazmalar zali, Toshkent, Oʻzbekiston
1980-yil Butunittifoq koʻrgazmasi. Manej, Moskva, Rossiya

Kolleksiyalari

Ukraina tasviriy sanʼat davlat muzeyi; Kiyev, Ukraina
Kiev milliy rus sanʼati muzeyi ; Kiyev, Ukraina
Ukraina madaniyat jamgʻarmasi; Kiyev, Ukraina
Ukraina Madaniyat va sanʼat vazirligi; Kiyev, Ukraina
Ukraina Rassomlar uyushmasi; Kiyev, Ukraina
Mercury Globe Ukraina; Kiyev, Ukraina
Sanʼat muzeyi; Voronej, Rossiya
Rossiya Madaniyat vazirligi; Moskva, Rossiya
Rossiya Rassomlar uyushmasi; Moskva, Rossiya
„Glasnost“ galereyasi; Nyurnberg, Germaniya
„Raissa“ galereyasi; Erfurt, Germaniya
Viskonsin shtat universiteti; Plattville, Viskonsin, Amerika Qoʻshma Shtatlari
„Domino“ galereyasi; Goteborg, Shvetsiya
Ukraina, Rossiya, Germaniya, Shvetsiya, Buyuk Britaniya, Isroil va AQShdagi shaxsiy toʻplamlar („Voin, smert i diyavol“ asarini 2000-yil Nyu Yorkda Woody Allen sotib olgan).

Eng mashhur teatr asarlari va mukofotlari

1995-yil „Kintakt-95“ Xalqaro teatr festivali „Kuzgi bogʻdagi otishma“ spektakli dizayni uchun mukofoti. Torun, Polsha
1995-yil „Kiyevska pektoral“ mukofoti yilning eng yaxshi ijrosi uchun. Kiyev, Ukraina
1994-yil „Postrіl v osіnnomu sadu“, A. Chexov, toʻplam dizayni. V. Bilchenko, Eksperimental teatr, Kiyev, Ukraina
1993-yil „Orgiya“ yilning eng yaxshi toʻplami dizayni uchun „Kiyevska pektoral“ mukofoti. Kiyev, Ukraina
1993-yil „Orgiya“ – L. Ukrainka, toʻplam dizayni. Lipki teatri, Kiyev, Ukraina

Pyesalari

Asarlari Surjik tomonidan ruscha soʻkinishlardan foydalangan holda yozilgan.

Spektakllarning mavzulari xilma-xil: sovet voqeligi („Tsіkavі doslіdi“, „Utopіya“, „Doxuya masla“), ziyolilar va ilohalar hayoti („Pіzdєs“, „Mіsse vstryechі іzmenіt nіzzya, blyad!“, „Snobi“, „Nіrvana…“), millatlararo mojarolar („Katsapi“, „Gamlet, abo Fenomen datskogo katsapіzmu“…), bemaʼnilik („Rux jittya abo Dinamo“, „Іrjik“) va boshqalar.

Podervyanskiyning qahramonlari misantroplar, misoginistlar, gomofoblar, ateistlar, irqchilar, shu jumladan antisemitlar; ular ichkilikbozlik, shahvoniy haddan tashqari tajovuz va zoʻravonlik bilan shugʻullanadilar.

Xarakterli jihati shundaki, bosh qahramonlar orasida aniq ijobiy va muallifga dalda boʻladigan bironta ham personaj yoʻq.

2011-yil 16-aprelda Kiev kinoteatrining „Kinopanorama“ sahnasida 1993-yilda yozilgan „Pavlik Morozov“ epik tragediyasi qoʻyilgan ^[1]. Rejissyor: Andrey Kritenko (Stutgart, Germaniya).

2012-yil 16-apreldan 20-aprelgacha Kiyevdagi „Kristall-xoll“ zalda „Sni Vasіlіsi Yegorovni“ ^[2] spektakli namoyish etilgan. Spektakl Poderevyanskiyning: „Vasіlіsa Yegorivna i mujichkі“, „Pyat xvilin na razdumye“, „Mіsse vstryechі іzmіnit nіzzya, blyat!“, „Dіana“, „Nіrvana, abo Alzo shprex Zaratustra“, „Astanavіs, mgnovyenye, ti prekrasno“ va „Korol Lіtr“ pyesalaridan iborat. Rejissyor: Andrey Kritenko.

Pyesalari roʻyxati (alifbo tartibida)

Blesk i nіsheta pіdarasіv
Bur’yan
Vasіlіsa Yegorіvna ta mujichkі
Vostochna mozaїka
Gamlet, abo Fenomen datskogo katsapіzmu
Geroy nashogo chasu
Danko
Den kolgospnika
Dіana
Doktori
Doxuya masla
Jan Mare ta yogo druzі
Yogi
Yoko і samuraї
Іrjik
Kazka pro Repku, abo Xulі ne yasno?
Kamyaniy dovboyob
Katsapi
Kolgosp
Korol Lіtr
Mєsto vstrechі іzmenіt nіzzya, blyad!
Mnojennya v umі, abo Plinnіst chasu
Nіrvana, abo Alzo Shprex Zaratustra
Ostanovіs, mgnovveniye, ti prekrasno!
Pyat xvilin na rozdumi
Pavlіk Morozov. Yepіchna tragedіya
Patsavata іstorіya
Pіzdєs
Rux jittya, abo Dinamo
Samuray
Svoboda
Skaz
Snobi
Trіasoviy perіod, abo Prigodi xtivix pavіanіv Borі і Jori
Utopіya
Xvoroba Іvasika
Xuynya
Tsіkavі doslіdi

Adabiyotlar

Geroy nashogo chasu: P’єsi. – Lvіv: Kalvarіya, 2000 (2-ge vid. – 2001). – 165 s. – ISBN 966-7092-66-6. – ISBN 978-966-7092-66-5.
Pavlіk Morozov / Xudoj.-іlyustrator D. V. Sklyar. – Xarkіv: Folіo, 2005. – 128 s. – (Safarі). – ISBN 966-03-3211-4.
Gamlєt. – Xarkіv: Folіo, 2006. – 128 s. – ISBN 978-966-03-5334-3.
Geroy nashogo chasu. – Xarkіv: Folіo, 2006. – 384 s.
Korol Lіtr. – Xarkіv: Folіo, 2006. – 128 s. – ISBN 966-03-3321-8.
Mnojennya v umі, abo Plinnіst chasu: Zbіrka / Xudoj.-oformlyuvach S. І. Pravdyuk. – Xarkіv: Folіo, 2007. – 528 s. – (Safarі). – ISBN 978-966-03-3805-0. – Tiraj 3000 prim.
Geroy nashogo chasu / Xud. Anastasіya Poderev’yanska. – Xarkіv: Folіo, 2010. – 64 s. – ISBN 978-966-03-5355-8.
Korol Lіtr / Xud. Anastasіya Poderev’yanska. – Xarkіv: Folіo, 2010. – 64 s. – ISBN 978-966-03-5337-4.
Mnojennya v umі, abo Plinnіst chasu / Xud. Anastasіya Poderev’yanska. – Xarkіv: Folіo, 2010. – 64 s. – ISBN 978-966-03-5336-7.
Pavlіk Morozov / Xud. Anastasіya Poderev’yanska. – Xarkіv: Folіo, 2010. – 64 s. – ISBN 978-966-03-5334-3.
Rux jittya, abo Dinamo / Xud. Anastasіya Poderev’yanska. – Xarkіv: Folіo, 2010. – 64 s. – ISBN 978-966-03-5335-0.
Afrika, sni / Xud. Vadim Felіk – Kiїv: Nash format, 2015. – 360 s. – ISBN 978-617-7279-03-6.
Tainstvenniy Ambal. Roman. – Kiїv: FO-P Volf Yu. V., 2017. – 160 s. – ISBN 978-966-97617-6-7

Matbuotda yoritilishi

Xarchenko O. Les Podervyanskiy: „Men oʻzimniki, bozorlardagi sotuvchilar, men xalq deputatlari“ // Oliy qal’a. – 02.11.2002 y.
Les Podervyanskiy: Hukmdorlarning xudolari emas, balki biz bugun qoʻygan asl pishiriqlari bor va ertaga biz koʻrsatamiz // ARATTA Milliy Portal:: Vikno Ukrainaga. – 18.01.2006.
Vergelis O. BeS tsenzurasi. Les Podervyanskiy: „Poklik Ukraina millatiga xalaqit beradi“ // Hafta koʻzgusi. – 19.01.2007. – № 2.
Kerik O. Les Podervyanskiy: Bizning teatrimiz butun bir joy // Zaxid.net – Gʻarbiy Ukrainaning asosiy yangiliklari. – 30.07.2007.
Kurina A. Les Podervyanskiy: Men Ukraina burjua millatchisiman // Ukraina haqiqati. Hayot. – 06.03.2010.
Les Podervyanskiy: Ukrainaliklar kasal emas, yaradorlar // BBC Ukraina. – 03/06/2011.
Slavinska I. Les Podervyanskiy: Davlatdan tiyin olish – bu shaytonni qanday xursand qilish // Ukraina haqiqati. Hayot. – 04.04.2011 yil.
Nikityuk M. Podervyanskiy buyuk sahnada // Ukraina haqiqati. Hayot. – 18.04.2011.

Qoʻshimcha adabiyotlar

Дмитрий Десятрик „Лесь (Александр) Подервянский“, . Альтернативная культура: энциклопедия. Ультра.Культура, 2005 — 94-bet. ISBN 978-5-9681-0028-3.

Manbalar

↑ Epos i Tanatos: „Pavlik Morozov“ Lesya Podervyanskogo nakones-to vishel na ssenu // Izdatelskiy dom „Kommersantʼ-Ukraina“. – 19.04.2011. – № 64.
↑ „Сергей Васильев. Благим матом // «Ъ.Украина», 18.04.2012“. 2012-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 6-may.

Havolalar

Les Podervyanskiy haqida Vikipediyaning qardosh loyihalarida koʻproq bilib oling
	Maʼno va tarjimalari Vikilugʻatda
	Media fayllar Vikiomborda
	Taʼlim resurslari Vikiversitetda
	Xabarlar Vikiyangiliklarda
	Iqtibos, maqol va matallar Vikiiqtibosda
	Asarlar matnlari Vikimanbada
	Kitob va darsliklar Vikikitobda