Kontent qismiga oʻtish

Livan milliy futbol terma jamoasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Livan milliy futbol terma jamoasi
Shirt badge/Association crest
Tahallusi
Assotsiatsiya Livan Futbol Assotsiatsiya (LFA)
Konfederatsiya AFC (OSIYO)
Sub-konfederatsiya WAFF (Gʻarbiy Osiyo)
Bosh murabbiy  SRB Aleksandar Ilić
Sardor Hassan Maatouk
Eng koʻp oʻynagan futbolchi Hassan Maatouk (99)
Eng yaxshi toʻpurar Vardan Ghazaryan
Hassan Maatouk (21)
Uy stadioni Kamil Chamoun Sports City stadioni
forma
Birinchi forma
forma
Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi 100 — Avgust 2022,
Eng yuqori 77 (Sentyabr 2018,)
Eng past 178 (Aprel-May 2011,)
Birinchi xalqaro oʻyin
 Falastin 5-1 Livan 
(Tel Aviv, Falastin; 27 Aprel 1940)
Eng yirik gʻalaba
 Livan 8-1  Pokiston
(Bangkok, Tailand; 26 May 2001)
 Livan 7-0 Laos 
(Sidon, Livan; 12 Noyabr 2015)
Eng yirik magʻlubiyat
 Xitoy 6-0  Livan
(Chongqing, Xitoy; 3 Iyul 2004)
 Livan 0-6 Kuvayt 
(Bayrut, Livan; 2 Iyul 2011)
 Janubiy Koreya 6-0  Livan
(Goyang, Janubiy Koreya; 2 Sentyabr 2011)
Osiyo Kubogi
Ishtiroki 3 (Ilk marta 2000-yili)
Eng yaxshi natijasi Guruh bosqichi (2000, 2019)
Arab kubogi
Ishtiroki 8 (Ilk marta 1963-yili)
Eng yaxshi natijasi Uchinchi o‘rin (1963)

Livan milliy futbol terma jamoasi Livan futbol assotsiatsiyasi (LFA) tomonidan nazorat qilinadi. 1933-yilda tashkil etilganidan beri Livan sharafini xalqaro futbolda himoya qiladi. Jamoani qitʼada Osiyo Futbol Konfederatsiyasi (OFK) va butun dunyo boʻylab FIFA boshqaradi. Livan terma jamoasi hali FIFA Jahon chempionati yo‘llanmasini qo‘lga kiritmagan bo‘lsa-da, OFK Osiyo Kubogiga uch marta yo‘llanmani qo‘lga kiritgan. Ilk bor 2000-yilda musobaqaga mezbonlik qilgan paytda qatnashgan. Livanning uy stadioni Bayrutdagi Camille Chamoun Sports City stadioni hisoblanadi. Biroq ular boshqa joylarda ham oʻynashadi, masalan, Sidondagi Saida Municipal stadioni shulardan biridir.

1935-yilda Livan oʻzining birinchi oʻyinini Ruminiyaning CA Timisoara (TAC) jamoasiga qarshi oʻtkazdi, ammo FIFA tomonidan ratifikatsiya qilinmadi. Livan oʻzining FIFA tomonidan tan olingan birinchi oʻyinini 1940-yilda Falastinga qarshi oʻtkazdi. 2014-yilgi Jahon chempionati saralash kampaniyasi davomida Livan 2011-yilda oʻz maydonida Janubiy Koreyaga qarshi oʻyinda 2:1 hisobida gʻalaba qozongan evaziga ilk bor soʻnggi saralash bosqichiga yoʻl oldi. Biroq 2014-yilgi Jahon chempionati saralashining soʻnggi bosqichida oʻz guruhida soʻnggi pogʻonani egallagan holda final bosqichiga chiqa olmadi. 2019-yilgi Osiyo Kubogida Livan birinchi marta pley-off bosqichiga chiqishga yaqin turgan edi. Biroq ular fair-play qoidasi boʻyicha uchinchi oʻrinni egallagan Vyetnamga magʻlub boʻlishdi va guruh bosqichida musobaqadan chiqib ketishdi. Livan Arab kubogi, WAFF chempionati va Pan Arab oʻyinlarida ham ishtirok etadi. Mezbon sifatida ular bir marotaba uchinchi oʻrinni egalladi — bir marta Arab kubogida va ikki marta Pan Arab oʻyinlarida.

Oʻz milliy ramzidan ilhomlangan Livan jamoasi muxlislar va ommaviy axborot vositalari tomonidan „Kedrlar“ (arabcha: رجال الأرز) nomi bilan tanilgan. Ularning uy liboslari asosan qizil rangda, mehmonda esa oq rangda, bu ularning milliy bayrogʻiga ishora. 1998-yildan 2016-yilgacha FIFA reytingidagi doimiy pasayishdan so‘ng, Livan 66 pog‘ona yuqoriladi (2016-yildagi 147-o‘rindan 2018-yil 81-o‘ringa) va 2018-yilning sentabrida o‘zining eng yuqori pog‘onasiga — 77-o‘ringa yetdi. Bu 16 o‘yinlik mag‘lubiyatsiz seriyadan so‘ng sodir bo‘ldi. 2016-yilning 24-martidan 2018-yilning 11-oktabrigacha bo‘lgan davrda Livan sakkizta o‘yinda g‘alaba qozondi va yettita durang o‘ynadi.

1933-1957 yillar: Shakllanish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Livan Yaqin Sharqda birinchilardan boʻlib futbol assotsiatsiyasining maʼmuriy organini tashkil etdi. 1933-yil 22-martda Bayrutning Minet El-Xosn tumanida 13 ta futbol klubining vakillari Livan futbolini tuzish uchun yigʻilishdi. LFAni birinchi marta Husayn Sejaan boshqargan va 1936-yilda FIFAga qoʻshilgan.

1934-yil 3-fevralda Bayrutdan 22 nafar futbolchi Ruminiyaning CA Timishoara (TAC) jamoasiga qarshi o‘rtoqlik o‘yini uchun LFA tomonidan yig‘inga chaqirildi. Futbolchilar ikki jamoaga boʻlingan va Bayrutdagi Amerika universiteti (AUB) maydonida bir-biriga qarshi oʻynashgan[1]. 18-fevral kuni boʻlib oʻtishi kerak boʻlgan TACga qarshi oʻyin LFA va uchrashuvni tashkil qilgan AUB oʻrtasidagi moliyaviy kelishmovchiliklar tufayli bekor qilindi[2]. Bayrutning tanlangan jamoasi 1935-yil 21-noyabrda AUB maydonida TACga qarshi oʻynadi va 3:0 hisobida magʻlub boʻldi. Bayrut XI birinchi oʻyinini Suriyaning Damashq XI jamoasiga qarshi 1939-yilda Habib Abu Chahla stadionida oʻtkazdi va oʻyin 5:4 hisobidagi magʻlubiyat bilan yakunlandi[3]. Ikki jamoa 1963-yilgacha 16 ta norasmiy o‘yin o‘tkazgan bo‘lib, 7 ta g‘alaba, ikkita durang va 7 ta mag‘lubiyat qayd etilgan.

Lebanese forward Camille Cordahi running downfield toward the camera
Livanlik hujumchi Camille Cordahi 1940 yil Falastin — Livan futbol uchrashuvida

Milliy terma jamoaning birinchi rasmiy FIFA oʻyini 1940-yil 27-aprelda Falastinga qarshi oʻtkazgan va 5:1 hisobida magʻlub boʻlgan[4]. Livan birinchi rasmiy oʻyinini 1942-yil 19-aprelda Suriyaga qarshi oʻtkazdi. Abed Trabulsi bosh murabbiyligidagi Livan Bayrutda 2:1 hisobida magʻlub boʻldi[5]. 1947-yilda Livan Suriyaga qarshi yana ikkita oʻrtoqlik oʻyini oʻtkazdi. 4-mayda Bayrutda 4:1 hisobida magʻlub boʻldi va 18-mayda Aleppoda 1:0 hisobida magʻlub boʻldi[6][7].

1957-1989: Datlabki turnirlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1957-yil 19-oktyabrdan 27-oktyabrgacha Livan ikkinchi marta Pan Arab oʻyinlariga mezbonlik qildi va guruh bosqichida Saudiya Arabistoni va Suriya bilan durang oʻynadi. Saudiya Arabistoni va Suriyaga qarshi oʻyinlarda 1:1 hisobidagi durang qayd etildi. Livan birinchi rasmiy xalqaro gʻalabasini Iordaniyaga qarshi oʻyinda qayd etdi. Joseph Abou Mrad va Mardik Chaparyan tomonidan ikkita dubl va Robert Chehade va Levon Altunyanning bittadan gollari evaziga 6:3 hisobida gʻalaba qozondi. Bu gʻalaba evaziga ular oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi. Yarim finalda Livan Tunisga 4:2 hisobida yutqazdi. Marokash bilan uchinchi oʻrin uchun oʻyin oʻtkazilmadi, chunki Marokash musobaqani tark etdi va oʻyinda ishtirok etishni xohlamadi. Shu tariqa Livan terma jamoasi uchinchi oʻrinni egalladi.

Eleven Lebanese football players posing for a photo prior to a football match
Livan terma jamoasi 1966-yilgi Arab kubogi bahslarida

Joseph Nalbandian 1958-yilda milliy terma jamoaga murabbiy etib tayinlangan[8]. U Livanning eng muvaffaqiyatli murabbiylaridan biri boʻlib, 11 yillik faoliyati davomida 26 ta rasmiy oʻyinning toʻqqiztasida gʻalaba qozongan. Nalbandian qoʻl ostida Livan 1959-yilda Oʻrta yer dengizi oʻyinlariga mezbonlik qilgan va Italiya B va Turkiya B bilan bir guruhdan joy olgan. Yevropaning ikki jamoasiga toʻrtta magʻlubiyatdan keyin ular guruhda oxirgi oʻrinni egallagan.

1993-2004: Fuqarolar urushidan keyingi davr va Osiyo kubogi mezbonligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Exterior of the destroyed Camille Chamoun stadium
1982-yilda Camille Chamoun Sports City stadioni, Livan fuqarolar urushi paytida vayron qilingan.

1993-yilda Livan fuqarolar urushidan keyin birinchi saralash oʻyinlarini, 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Adnan Al Sharqiy bosh murabbiyiligida oʻtkazdi[9]. Ularning FIFAga aʼzo boʻlgan sanasi (1936) va birinchi toʻliq Jahon chempionati saralash oyinlari (1993) oʻrtasidagi 57 yillik tafovut shu kungacha eng yuqori koʻrsatkich edi. Uch yildan soʻng 68 yillik farq bilan Filippindan oʻzib ketishi mumkin edi[10]. Ikki gʻalaba, ikkita magʻlubiyat va toʻrt durangdan soʻng Livan oʻz guruhida uchinchi oʻrinni egalladi va musobaqadan chiqib ketdi. Urushdan keyin jamoaning birinchi xorijlik murabbiyi Terry Yorath qoʻl ostida Livan 1996-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanma olish uchun urushdan keyingi birinchi oʻyinlarini boshladi. Livan Turkmanistonga qarshi ikki marta g‘alaba qozonib, bir marta mag‘lubiyatga uchraganiga qaramay (uyda, Quvaytga qarshi), Quvayt bilan (guruh peshqadami) bir ochkolik farq bilan musobaqadan chiqib ketdi.

Yorath bochiligadigi Livan Chexiyaga qarshi 3:3 hisobidagi durang va Iordaniyaga qarshi 1:0 hisobidagi g‘alaba tufayli 1997-yilning fevralida Livan FIFA Jahon reytingida 10 o‘rinni egalladi[11]. Yaxshi oʻtkazilgan oʻyinlari tufayli Livan fevral oyida Osiyoda oyning eng yaxshi jamoasi sovrini bilan taqdirlandi. Livan 1997-yil aprel va iyun oylari orasida oʻtkazilgan FIFA Jahon chempionati 1998 saralashida Quvayt va Singapurni oʻz ichiga olgan guruhdan joy oldi. Yorath boshchiligidagi „Kedrlar“ toʻrt ochko bilan musobaqadan chiqib ketishdi. Jamoa magʻlubiyatga uchraganiga qaramay, uelslik murabbiy ikki yillik faoliyati davomida 31 rasmiy oʻyinning 13 tasida gʻalaba qozongan jamoaning eng muvaffaqiyatli murabbiylaridan biri boʻldi.

2015-2019 yillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Miodrag Radulović 2015-yilda jamoaning yangi murabbiyi etib tayinlandi va 2015-yilning iyunidan 2016-yilning martigacha boʻlgan davrda oʻtkazilgan JCh-2018 saralash bosqichida Livan terma jamoasini boshqargan[12][13]. Jamoa Jahon chempionati saralashi doirasida Janubiy Koreya, Quvayt, Myanma va Laosni oʻz ichiga olgan guruhdan joy oldi, Livan ikkinchi marta Jahon chempionati saralashida Janubiy Koreya va Quvayt bilan toʻqnash keldi. Livan guruhda ikkinchi o‘rinni egalladi va Jahon chempionatidan chiqib ketgan bo‘lsa-da, 2017-yilning martidan 2018-yilning martigacha o‘tkazilgan 2019-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichining uchinchi bosqichiga yo‘llanma oldi[14].

Livan terma jamoasi libos to'plamlari
Camille Cordahi wearing a white Lebanese shirt with black shorts
1940
Joseph Abou Mrad wearing a red Lebanese jersey with a green cedar in the center inside a white horizontal band
1966
Felix Michel Melki wearing a red Lebanon shirt with white collar and details
2019

Milliy terma jamoa anʼanaviy ravishda asosiy rang sifatida qizil va ikkinchi rang sifatida oq rangdan foydalanadi. Tanlovlar Livan milliy bayrogʻidan kelib chiqadi (qizil, oq va yashil); yashil rang odatda darvozabon uchun ajratilgan. Livan oʻz uyida odatda oq rangli koʻylak, kalta shorti va paypoq kiyadi. Mehmon libosi qizil detallari boʻlgan oq libosdir.

1935-yildagi birinchi norasmiy oʻyinda Livan koʻkragida Livan kedri va assotsiatsiya nomi yozilgan oq koʻylak, qora shorti va oq paypoq kiygan; darvozabon qora koʻylak va oq shim kiygan. 1940-yilda FIFA tomonidan sanksiyalangan Falastinga qarshi oʻtkazgan birinchi oʻyinida Livan qora yoqali oq libos, qora shorti va chiziqli paypoq kiygan edi. 1960-yillarda Livan markazida oq gorizontal chiziqli qizil koʻylak kiygan, uning oʻrtasida yashil kedr daraxti bor edi[15].

Hozirgi tarkib

[tahrir | manbasini tahrirlash]
0#0 pos. Futbolchi Tugʻilgan sanasi (yosh) Ishtiroki Gollari Klubi
1 1DA Hadi Mortada 1999-yil 1-avgust (23 yosh) 0 0  Livan Tadamon Sour
21 1DA Mustafa Matar 1995-yil 10-sentyabr (26 yosh) 16 0  KSA Al-Orobah
23 1DA Ali Sabeh 1994-yil 24-iyun (28 yosh) 2 0  Livan Nejmeh
3 2HM Maher Sabra 1992-yil 14-yanvar (30 yosh) 16 1  Livan Nejmeh
4 2HM Nur Mansur 1989-yil 22-oktyabr (32 yosh) 62 2  Livan Ahed
5 2HM Husayn Zayn 1995-yil 27-yanvar (27 yosh) 16 0  Livan Ahed
6 2HM Joan Oumari 1988-yil 19-avgust (34 yosh) 36 4 Erkin agent
7 2HM Muhamad Zayn Tahan 1988-yil 20-aprel (34 yosh) 38 1  Livan Safa
16 2HM Hasan Chaitou 1991-yil 16-iyun (31 yosh) 17 0  Livan Ansar
18 2HM Kassem El Zayn 1990-yil 2-dekabr (31 yosh) 31 0  Livan Nejmeh
22 2HM Husayn El Dor 1994-yil 18-yanvar (28 yosh) 5 0  Livan Ansar
8 3YH Muhammad-Ali Dhaini 1994-yil 1-mart (28 yosh) 16 0  SWE Trelleborg
10 3YH Muhamad Haydar 1989-yil 8-noyabr (32 yosh) 81 4  Livan Ahed
12 3YH Jihad Ayub 1995-yil 30-mart (27 yosh) 4 0  IDN PSS Sleman
14 3YH Nader Matar 1992-yil 12-may (30 yosh) 53 2  Livan Ansar
17 3YH Mahdi Zayn 2000-yil 23-may (22 yosh) 4 0  Livan Nejmeh
2 4HJ Muhammad Nosir 2001-yil 16-oktyabr (20 yosh) 0 0  Livan Ahed
9 4HJ Hilol al-Helve 1994-yil 24-noyabr (27 yosh) 44 9  MAS Penang
11 4HJ Muhamad Kdouh 1997-yil 10-iyul (25 yosh) 22 6  Livan Ahed
13 4HJ Karim Darvesh 1998-yil 2-noyabr (23 yosh) 5 0  Livan Ansar
15 4HJ Hasan Mehanna 1997-yil 29-yanvar (25 yosh) 1 0  Livan Nejmeh
19 4HJ Fadel Antar 1995-yil 13-noyabr (26 yosh) 4 0  Livan Shabab Sahel
20 4HJ Rabih Ataya 1989-yil 16-iyul (33 yosh) 49 5  Livan Ahed

Terma jamoa safida eng ko'p o'yinda ishtirok etgan futbolchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hassan Maatouk smiling
Hasan Maatuk - Livanning terma jamoasi safida eng ko'p o'yin o'tkazgan futbolchisi.
# Futbolchi Ishtirok Gollar Davr
1 Hasan Maatuk 99 21 2006-hozir
2 Abbos Ahmad Atvi 88 8 2002-2016
3 Roda Antar 82 20 1998-2016
4 Yusuf Muhammad 81 3 1999-2016
Muhammad Haydar 4 2011-hozir
6 Jamol Taha 71 12 1993-2000
7 Valid Ismoil 69 1 2010-2019
8 Vardan Ghazaryan 66 21 1995-2001
9 Hassan Chaito 63 6 2011-hozir
10 Nur Mansur 62 2 2010-hozir

29-mart, 2022-yil(2022-03-29) holatiga koʻra.[16] Ajratilgan ismlar hali ham faoliyatini davom ettirayotgan futbolchilar hisoblanadi.

Eng yaxshi toʻpurarlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vardan Ghazaryan smiling
Vardan Ghazaryan 21 gol bilan Hassan Maatuk bilan birga Livan terma jamoasining eng yaxshi toʻpurari hisoblanadi.
# Futbolchi Gollar Ishtirok Nisbat Davr
1 Vardan Ghazaryan 21 66 0.32 1995-2001
Hassan Maatouk (list) 99 0.21 2006-hozir
3 Roda Antar 20 82 0.24 1998-2016
4 Mohamad Ghaddar 19 46 0.41 2006-2017
5 Levon Altounian 18 18 1 1956-1967
6 Hatam Zayn 17 50 0.34 1997-2004
7 Mahmud El Ali 12 46 0.67 2007-2012
8 Jamol Taha 71 0.11 1993-2000
10 Mardik Tchaparian 10 10 1 1956-1963
Joseph Abou Mrad 21 0.48 1953-1967

29-mart, 2022-yil(2022-03-29) holatiga koʻra.[17] Ajratilgan ismlar hali ham faoliyatini davom ettirayotgan futbolchilar hisoblanadi.

Umumiy koʻrinish
Musobaqa 1-oʻrin 2-oʻrin 3-oʻrin
FIFA Jahon chempionati 0 0 0
Osiyo Kubogi 0 0 0
Yozgi Olimpiya oʻyinlari 0 0 0
FIFA Arab kubogi 0 0 1
WAFF chempionati 0 0 0
Pan Arab o'yinlari 0 0 2
Osiyo o'yinlari 0 0 0
O'rta yer dengizi o'yinlari 0 0 1
  1. Frem, Joseph. A propos de la Sélection de l'Equipe de Beyrouth. L'Orient (1934-yil 7-fevral).
  2. Frem, Joseph. A la F.L.F.A.. L'Orient (1934-yil 15-fevral).
  3. Mubarak, Hassanin; Morrison, Neil „Lebanon – International Results – Early History“. RSSSF. Qaraldi: 2018-yil 7-oktyabr.
  4. „World Football Elo Ratings: Lebanon“. Elo Ratings. Qaraldi: 2018-yil 5-dekabr.
  5. Khadra, A.. La Vie Sportive (fr). Le Jour (1942-yil 21-aprel).
  6. Foot-ball: Le match-revanche Liban-Syrie. L'équipe syrienne gagne par 1 but a 0 (fr). Le Jour (1947-yil 20-may).
  7. Plus homogène et plus rapide que l'équipe libanaise. L'équipe syrienne gagne par 4 buts a 1 (fr). Le Jour (1947-yil 6-may).
  8. „Asian Coaches Year: Lebanon“. AFC Asian Cup (2012-yil 22-iyul). 2012-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 5-dekabr.
  9. Olenev, Maxim „Lebanon National Team Coaches (since 1993)“. RSSSF. Qaraldi: 2018-yil 10-dekabr.
  10. „Statistical Kit: Preliminary Draw for the 2014 FIFA World Cup Brazil“. FIFA.com (2011-yil 28-iyun). Qaraldi: 2020-yil 21-dekabr.
  11. „Thai hero Piyapong takes award“. The AFC (1997-yil fevral). 1997-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-avgust.
  12. „Radulovic to lead Lebanon's qualification charge“. The AFC (2015-yil 8-may). 2017-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-dekabr.
  13. Lomas, Mark. „Lebanon coach Miodrag Radulovic ready to take the Cedars to new heights“ (en). Arab News (2018-yil 22-avgust). Qaraldi: 2018-yil 7-noyabr.
  14. Windon, Jacob „How Lebanon qualified for the 2019 AFC Asian Cup“ (en). Socceroos (2018-yil 2-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 10-dekabr.
  15. „joseph abou mrad“. abdogedeon.com. 2023-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-may.
  16. „Lebanon Most-Capped Players“. FA Lebanon. Qaraldi: 2022-yil 29-mart.
  17. „Lebanon Top Scorers“. FA Lebanon. Qaraldi: 2022-yil 29-mart.