Livan milliy futbol terma jamoasi
Tahallusi |
| ||
---|---|---|---|
Assotsiatsiya | Livan Futbol Assotsiatsiya (LFA) | ||
Konfederatsiya | AFC (OSIYO) | ||
Sub-konfederatsiya | WAFF (Gʻarbiy Osiyo) | ||
Bosh murabbiy | SRB Aleksandar Ilić | ||
Sardor | Hassan Maatouk | ||
Eng koʻp oʻynagan futbolchi | Hassan Maatouk (99) | ||
Eng yaxshi toʻpurar |
Vardan Ghazaryan Hassan Maatouk (21) | ||
Uy stadioni | Kamil Chamoun Sports City stadioni | ||
| |||
FIFA Reytingi | |||
Hozirgi | 100 — Avgust 2022, | ||
Eng yuqori | 77 (Sentyabr 2018,) | ||
Eng past | 178 (Aprel-May 2011,) | ||
Birinchi xalqaro oʻyin | |||
Falastin 5-1 Livan (Tel Aviv, Falastin; 27 Aprel 1940) | |||
Eng yirik gʻalaba | |||
Livan 8-1 Pokiston (Bangkok, Tailand; 26 May 2001) Livan 7-0 Laos (Sidon, Livan; 12 Noyabr 2015) | |||
Eng yirik magʻlubiyat | |||
Xitoy 6-0 Livan (Chongqing, Xitoy; 3 Iyul 2004) Livan 0-6 Kuvayt (Bayrut, Livan; 2 Iyul 2011) Janubiy Koreya 6-0 Livan (Goyang, Janubiy Koreya; 2 Sentyabr 2011) | |||
Osiyo Kubogi | |||
Ishtiroki | 3 (Ilk marta 2000-yili) | ||
Eng yaxshi natijasi | Guruh bosqichi (2000, 2019) | ||
Arab kubogi | |||
Ishtiroki | 8 (Ilk marta 1963-yili) | ||
Eng yaxshi natijasi | Uchinchi o‘rin (1963) |
Livan milliy futbol terma jamoasi Livan futbol assotsiatsiyasi (LFA) tomonidan nazorat qilinadi. 1933-yilda tashkil etilganidan beri Livan sharafini xalqaro futbolda himoya qiladi. Jamoani qitʼada Osiyo Futbol Konfederatsiyasi (OFK) va butun dunyo boʻylab FIFA boshqaradi. Livan terma jamoasi hali FIFA Jahon chempionati yo‘llanmasini qo‘lga kiritmagan bo‘lsa-da, OFK Osiyo Kubogiga uch marta yo‘llanmani qo‘lga kiritgan. Ilk bor 2000-yilda musobaqaga mezbonlik qilgan paytda qatnashgan. Livanning uy stadioni Bayrutdagi Camille Chamoun Sports City stadioni hisoblanadi. Biroq ular boshqa joylarda ham oʻynashadi, masalan, Sidondagi Saida Municipal stadioni shulardan biridir.
1935-yilda Livan oʻzining birinchi oʻyinini Ruminiyaning CA Timisoara (TAC) jamoasiga qarshi oʻtkazdi, ammo FIFA tomonidan ratifikatsiya qilinmadi. Livan oʻzining FIFA tomonidan tan olingan birinchi oʻyinini 1940-yilda Falastinga qarshi oʻtkazdi. 2014-yilgi Jahon chempionati saralash kampaniyasi davomida Livan 2011-yilda oʻz maydonida Janubiy Koreyaga qarshi oʻyinda 2:1 hisobida gʻalaba qozongan evaziga ilk bor soʻnggi saralash bosqichiga yoʻl oldi. Biroq 2014-yilgi Jahon chempionati saralashining soʻnggi bosqichida oʻz guruhida soʻnggi pogʻonani egallagan holda final bosqichiga chiqa olmadi. 2019-yilgi Osiyo Kubogida Livan birinchi marta pley-off bosqichiga chiqishga yaqin turgan edi. Biroq ular fair-play qoidasi boʻyicha uchinchi oʻrinni egallagan Vyetnamga magʻlub boʻlishdi va guruh bosqichida musobaqadan chiqib ketishdi. Livan Arab kubogi, WAFF chempionati va Pan Arab oʻyinlarida ham ishtirok etadi. Mezbon sifatida ular bir marotaba uchinchi oʻrinni egalladi — bir marta Arab kubogida va ikki marta Pan Arab oʻyinlarida.
Oʻz milliy ramzidan ilhomlangan Livan jamoasi muxlislar va ommaviy axborot vositalari tomonidan „Kedrlar“ (arabcha: رجال الأرز) nomi bilan tanilgan. Ularning uy liboslari asosan qizil rangda, mehmonda esa oq rangda, bu ularning milliy bayrogʻiga ishora. 1998-yildan 2016-yilgacha FIFA reytingidagi doimiy pasayishdan so‘ng, Livan 66 pog‘ona yuqoriladi (2016-yildagi 147-o‘rindan 2018-yil 81-o‘ringa) va 2018-yilning sentabrida o‘zining eng yuqori pog‘onasiga — 77-o‘ringa yetdi. Bu 16 o‘yinlik mag‘lubiyatsiz seriyadan so‘ng sodir bo‘ldi. 2016-yilning 24-martidan 2018-yilning 11-oktabrigacha bo‘lgan davrda Livan sakkizta o‘yinda g‘alaba qozondi va yettita durang o‘ynadi.
Tarix
[tahrir | manbasini tahrirlash]1933-1957 yillar: Shakllanish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Livan Yaqin Sharqda birinchilardan boʻlib futbol assotsiatsiyasining maʼmuriy organini tashkil etdi. 1933-yil 22-martda Bayrutning Minet El-Xosn tumanida 13 ta futbol klubining vakillari Livan futbolini tuzish uchun yigʻilishdi. LFAni birinchi marta Husayn Sejaan boshqargan va 1936-yilda FIFAga qoʻshilgan.
1934-yil 3-fevralda Bayrutdan 22 nafar futbolchi Ruminiyaning CA Timishoara (TAC) jamoasiga qarshi o‘rtoqlik o‘yini uchun LFA tomonidan yig‘inga chaqirildi. Futbolchilar ikki jamoaga boʻlingan va Bayrutdagi Amerika universiteti (AUB) maydonida bir-biriga qarshi oʻynashgan[1]. 18-fevral kuni boʻlib oʻtishi kerak boʻlgan TACga qarshi oʻyin LFA va uchrashuvni tashkil qilgan AUB oʻrtasidagi moliyaviy kelishmovchiliklar tufayli bekor qilindi[2]. Bayrutning tanlangan jamoasi 1935-yil 21-noyabrda AUB maydonida TACga qarshi oʻynadi va 3:0 hisobida magʻlub boʻldi. Bayrut XI birinchi oʻyinini Suriyaning Damashq XI jamoasiga qarshi 1939-yilda Habib Abu Chahla stadionida oʻtkazdi va oʻyin 5:4 hisobidagi magʻlubiyat bilan yakunlandi[3]. Ikki jamoa 1963-yilgacha 16 ta norasmiy o‘yin o‘tkazgan bo‘lib, 7 ta g‘alaba, ikkita durang va 7 ta mag‘lubiyat qayd etilgan.
Milliy terma jamoaning birinchi rasmiy FIFA oʻyini 1940-yil 27-aprelda Falastinga qarshi oʻtkazgan va 5:1 hisobida magʻlub boʻlgan[4]. Livan birinchi rasmiy oʻyinini 1942-yil 19-aprelda Suriyaga qarshi oʻtkazdi. Abed Trabulsi bosh murabbiyligidagi Livan Bayrutda 2:1 hisobida magʻlub boʻldi[5]. 1947-yilda Livan Suriyaga qarshi yana ikkita oʻrtoqlik oʻyini oʻtkazdi. 4-mayda Bayrutda 4:1 hisobida magʻlub boʻldi va 18-mayda Aleppoda 1:0 hisobida magʻlub boʻldi[6][7].
1957-1989: Datlabki turnirlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]1957-yil 19-oktyabrdan 27-oktyabrgacha Livan ikkinchi marta Pan Arab oʻyinlariga mezbonlik qildi va guruh bosqichida Saudiya Arabistoni va Suriya bilan durang oʻynadi. Saudiya Arabistoni va Suriyaga qarshi oʻyinlarda 1:1 hisobidagi durang qayd etildi. Livan birinchi rasmiy xalqaro gʻalabasini Iordaniyaga qarshi oʻyinda qayd etdi. Joseph Abou Mrad va Mardik Chaparyan tomonidan ikkita dubl va Robert Chehade va Levon Altunyanning bittadan gollari evaziga 6:3 hisobida gʻalaba qozondi. Bu gʻalaba evaziga ular oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi. Yarim finalda Livan Tunisga 4:2 hisobida yutqazdi. Marokash bilan uchinchi oʻrin uchun oʻyin oʻtkazilmadi, chunki Marokash musobaqani tark etdi va oʻyinda ishtirok etishni xohlamadi. Shu tariqa Livan terma jamoasi uchinchi oʻrinni egalladi.
Joseph Nalbandian 1958-yilda milliy terma jamoaga murabbiy etib tayinlangan[8]. U Livanning eng muvaffaqiyatli murabbiylaridan biri boʻlib, 11 yillik faoliyati davomida 26 ta rasmiy oʻyinning toʻqqiztasida gʻalaba qozongan. Nalbandian qoʻl ostida Livan 1959-yilda Oʻrta yer dengizi oʻyinlariga mezbonlik qilgan va Italiya B va Turkiya B bilan bir guruhdan joy olgan. Yevropaning ikki jamoasiga toʻrtta magʻlubiyatdan keyin ular guruhda oxirgi oʻrinni egallagan.
1993-2004: Fuqarolar urushidan keyingi davr va Osiyo kubogi mezbonligi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1993-yilda Livan fuqarolar urushidan keyin birinchi saralash oʻyinlarini, 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Adnan Al Sharqiy bosh murabbiyiligida oʻtkazdi[9]. Ularning FIFAga aʼzo boʻlgan sanasi (1936) va birinchi toʻliq Jahon chempionati saralash oyinlari (1993) oʻrtasidagi 57 yillik tafovut shu kungacha eng yuqori koʻrsatkich edi. Uch yildan soʻng 68 yillik farq bilan Filippindan oʻzib ketishi mumkin edi[10]. Ikki gʻalaba, ikkita magʻlubiyat va toʻrt durangdan soʻng Livan oʻz guruhida uchinchi oʻrinni egalladi va musobaqadan chiqib ketdi. Urushdan keyin jamoaning birinchi xorijlik murabbiyi Terry Yorath qoʻl ostida Livan 1996-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanma olish uchun urushdan keyingi birinchi oʻyinlarini boshladi. Livan Turkmanistonga qarshi ikki marta g‘alaba qozonib, bir marta mag‘lubiyatga uchraganiga qaramay (uyda, Quvaytga qarshi), Quvayt bilan (guruh peshqadami) bir ochkolik farq bilan musobaqadan chiqib ketdi.
Yorath bochiligadigi Livan Chexiyaga qarshi 3:3 hisobidagi durang va Iordaniyaga qarshi 1:0 hisobidagi g‘alaba tufayli 1997-yilning fevralida Livan FIFA Jahon reytingida 10 o‘rinni egalladi[11]. Yaxshi oʻtkazilgan oʻyinlari tufayli Livan fevral oyida Osiyoda oyning eng yaxshi jamoasi sovrini bilan taqdirlandi. Livan 1997-yil aprel va iyun oylari orasida oʻtkazilgan FIFA Jahon chempionati 1998 saralashida Quvayt va Singapurni oʻz ichiga olgan guruhdan joy oldi. Yorath boshchiligidagi „Kedrlar“ toʻrt ochko bilan musobaqadan chiqib ketishdi. Jamoa magʻlubiyatga uchraganiga qaramay, uelslik murabbiy ikki yillik faoliyati davomida 31 rasmiy oʻyinning 13 tasida gʻalaba qozongan jamoaning eng muvaffaqiyatli murabbiylaridan biri boʻldi.
2015-2019 yillar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Miodrag Radulović 2015-yilda jamoaning yangi murabbiyi etib tayinlandi va 2015-yilning iyunidan 2016-yilning martigacha boʻlgan davrda oʻtkazilgan JCh-2018 saralash bosqichida Livan terma jamoasini boshqargan[12][13]. Jamoa Jahon chempionati saralashi doirasida Janubiy Koreya, Quvayt, Myanma va Laosni oʻz ichiga olgan guruhdan joy oldi, Livan ikkinchi marta Jahon chempionati saralashida Janubiy Koreya va Quvayt bilan toʻqnash keldi. Livan guruhda ikkinchi o‘rinni egalladi va Jahon chempionatidan chiqib ketgan bo‘lsa-da, 2017-yilning martidan 2018-yilning martigacha o‘tkazilgan 2019-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichining uchinchi bosqichiga yo‘llanma oldi[14].
Jamoa imiji
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toʻplam
[tahrir | manbasini tahrirlash]Milliy terma jamoa anʼanaviy ravishda asosiy rang sifatida qizil va ikkinchi rang sifatida oq rangdan foydalanadi. Tanlovlar Livan milliy bayrogʻidan kelib chiqadi (qizil, oq va yashil); yashil rang odatda darvozabon uchun ajratilgan. Livan oʻz uyida odatda oq rangli koʻylak, kalta shorti va paypoq kiyadi. Mehmon libosi qizil detallari boʻlgan oq libosdir.
1935-yildagi birinchi norasmiy oʻyinda Livan koʻkragida Livan kedri va assotsiatsiya nomi yozilgan oq koʻylak, qora shorti va oq paypoq kiygan; darvozabon qora koʻylak va oq shim kiygan. 1940-yilda FIFA tomonidan sanksiyalangan Falastinga qarshi oʻtkazgan birinchi oʻyinida Livan qora yoqali oq libos, qora shorti va chiziqli paypoq kiygan edi. 1960-yillarda Livan markazida oq gorizontal chiziqli qizil koʻylak kiygan, uning oʻrtasida yashil kedr daraxti bor edi[15].
Futbolchilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hozirgi tarkib
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Natijalar[tahrir | manbasini tahrirlash]Terma jamoa safida eng ko'p o'yinda ishtirok etgan futbolchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]
29-mart, 2022-yil holatiga koʻra.[16] Ajratilgan ismlar hali ham faoliyatini davom ettirayotgan futbolchilar hisoblanadi. Eng yaxshi toʻpurarlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
29-mart, 2022-yil holatiga koʻra.[17] Ajratilgan ismlar hali ham faoliyatini davom ettirayotgan futbolchilar hisoblanadi. Yutuqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash] |