Kontent qismiga oʻtish

Mitan Haydarov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mitan Haydarov
Tavalludi 1901-yil
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Turmush oʻrtogʻi Chinnixon
Bolalari 6

Mitan Haydarov — 1901-yilda OʻzSSR Samarqand viloyati, Forish tumani, Korabanali qishlogʻida tugʻilgan[1]. Qotillikda gumon qilinib, qamoqqa olingan, 1929-yildan 1933-yilgacha VKP(b)ga aʼzo boʻlgan. Ijtimoiy kelib chiqishini yashirgani uchun partiyadan oʻchirilgan.

Hibsga olinganda kolxozchi boʻlgan. „Aksilinqilobiy quloq-isyonchilar guruhining aʼzosi boʻlib, oʻz uyida aksilinqilobiy yigʻinlarda ishtirok etgan“ degan ayb qoʻyilgan. 1937-yil 7-dekabrda 10 yil qamoqqa hukm qilingan. Jizzax shahri turmasidan Toshkent turmasiga keltirilib, u yerdan Arxangelskka, Kargopol lagerining Yertsova boʻlimiga etap qilingan.

OʻzSSR Ichki ishlar xalq komisarligi huzuridagi „Uchlik“ 1937-yil 7-dekabrdagi 7915-sonli ish boʻyicha 17 mahbusning ishini koʻrib chiqadi. Ulardan Oʻroz Damaqov, Jumaqul Boʻronov, Olimberdi Malikov, Mavlon Rizayevlar otuvga, Erxon Joʻrayev, Oʻrozboy Bolibekov, Shotemir Boʻronov, Marajab Jumanov, Mavlon Qultoyev, Eshnazar Xaqqulov, Muhammadiy Normatov, Nodir Isayev, Lutfulla Abilov, Mansur Egamberdiyev, Abdulahad Bekboyev, Mitan Haydarov, Turgʻunboy Rahmonqulovlar 10 yil mehnat-tuzatuv lageriga hukm qilinadi[2].

Mehnat faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

M.Haydarov 1946-yil noyabrga qadar Kargopol lagerining Yertsova boʻlimida oʻrmonlarda yogʻoch tayyorlov, temir yoʻl qurilishi va turli qishloq xojalik ishlarida mehnat qilgan.

Qamoqda yaxshi ishlaganligi uchun muddatidan avval ozod etilgan. Oʻz yurtiga qaytib, Korabanali qishlogʻidagi „Pravda“ kolxozida ishlagan.

Qayta hibsga olinishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1950-yil 18-yanvarda Abdulahad Bekboyev, Mitan Haydarov, Mavlon Qultoyev qayta hibsga olinadi. Davlat xavfsizligi vazirligi Samarqand viloyat Boshqarmasi tergovchilaridan leytenant Mustakayev, leytenant Dolinskiy, katta leytenant Kolesnikovlar har uch mahbus ustidan tergov oʻtkazadilar.

1950-yil 30-martda ularga nisbatan ayblov xulosasi tayyorlanib, unga Dolinskiy, Timofeyev, Genkinlar imzo qoʻyadilar. Oʻzbekiston SSR Davlat xavfsizligi vaziri general-mayor Baskanov ushbu ayblov xulosasini tasdiqdaydi. Ayblov xulosasida shunday yozilgan:

“Qultoyev M., Bekboyev A., Haydarov M. Davlat xavfsizligi vazirligi Samarqand viloyati boʻyicha Boshqarmasi tomonidan sovetlarga qarshi quloq-isyonchilar guruhning ishtirokchilari sifatida 1950-yil 18-yanvarda qamoqqa olinadilar.

Qultoyev, Bekboyev va Haydarov ijtimoiy yot muhitdan chiqqan boʻlib, sovet hokimiyatiga avvaldan dushmanlik kayfiyatida boʻlgani, Oʻzbekistonda burjua davlati yaratish maqsadida guruhga boshqa shaxslarni jalb etgani, qurol sotib olish uchun kolxoz mulkini oʻgʻirlash bilan shugʻullangani, shuningdek, doimiy ravishda sovetlarga qarshi targʻibot olib borgani uchun 299-sonli tergov ishini SSSR Davlat xavfsizligi vazirligi huzuridagi Maxsus Kengashga Kultoyev, Gaydarov va Bekboyevni maxsus posyolkaga badargʻa qilishni qoʻllash tavsiya etiladi”.

SSSR Davlat xavfsizlik vazirligi huzuridagi Maxsus Kengash 1950-yil 8-iyulda oʻzining 30-sonli bayonnomasi bilan Abdulahad Bekboyevni „antisovet quloqlar guruhiga mansubligi“ uchun Krasnoyarsk oʻlkasiga, Mavlon Qultoyev va Mitan Haydarovni Novosibirskka surgunga qaror qiladi. Ularni etap qilish 1950-yil 8-iyuldan kuchga kirishi koʻrsatiladi.

Samarqand viloyat sudi Hayʼati 1957-yil 14-iyunda oʻzining 4-9-175-sonli qarori bilan SSSR Davlat xavfsizlik vazirligi huzuridagi Maxsus Kengashning 1950-yil 8-iyuldagi Mavlon Qultoyev, Mitan Haydarov, Abdulahad Bekboyevlarga nisbatan chiqargan qarorini bekor qiladi va bu uch mahbus reabilitatsiya qilinadi.

Mitan Haydarov surgun qilinganda oilasi tarkibida 37 yoshli xotini Chinnixon, 21 yoshli oʻgʻli Madash, 17 yoshli qizi Bayna, 13 yoshli oʻgʻli Madil, 10 yoshli qizi Robiya, 2 yoshli oʻgʻli Amirillo, 3 oylik oʻgʻli Neʼmatillo qolgan.