Musnad al-Bazzara
Musnad al-Bazzara (arabcha: مسند البزار — basriy muhaddis Abu Bakr al-Bazzor tomonidan toʻplangan Muhammad paygʻambarning hayoti va faoliyatiga oid hadislar va musulmon anʼanalari toʻplami.[1]
Muallif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Al-Bazzor Basrada tugʻilgan.Tug'ilgan yili aniq ma'lum emas, lekin 825-yildan oldin emas. Isfahon, Bag'dod, Misr, Makka va Ramla shaharlarida dars bergan. U musulmon taqvimi boʻyicha 292-yilda (905-yil) Ramla shahrida (hozirgi Isroil)vafot etgan.
Ad-Darakutniy va al-Hakimlarning fikricha, al-Bazzor isnod va hadis matnlarini yetkazishda xatoga yoʻl qoʻygan.[2]
Al-Bazzorning shogirdlari: at-Tabaroniy, Abu ash-Shayx va boshqalar.
Kitob tavsifi
[tahrir | manbasini tahrirlash]“Al-Bazzor Musnad”i baʼzan “al-Bahr az-Zahhar” (arabcha: البحر الزخار Olomon dengiz), Musnadning birinchi nashriga noshir tomonidan nom berilganligi sababli shunday nomlangan.Kitobda hadislar keltiriladigan sahobalar alifbo tartibida emas, balki ahamiyatiga koʻra tartiblangan: birinchi navbatda toʻrt solih xalifaning (Abu Bakr, Umar ibn al-Xattob, Usmon ibn Affon va Ali ibn Abu Tolib) hadislari keladi, keyin o'nta jannat bashorati beilgan sahobalar (ashhara al-mubashshira), keyin al-Abbos, Hasan ,Husayn va boshqalar. Sahobalardan kelgan hadislar, bu hadislar rivoyat qilingan kishilarning ismlarining bosh harflari bilan tartiblangan. Aksariyat hollarda hadislarning isnodlari matndan oldin qoʻyiladi, baʼzi joylarda esa matndan keyin qoʻyiladi. Baʼzan muallif hadis roviyiga boʻlgan ishonch darajasi va uning zaif tomonlari haqida fikr bildiradi, shuning uchun ham bu toʻplam baʼzan “Muallal” deb ataladi. Toʻplamda muallif ishonchli deb hisoblagan hadislardan tashqari, tuzuvchining oʻzi koʻrsatgan zaif hadislar ham bor. Kitobdagi hadislar soni 3442 taga yetadi.[3]
Nashrlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- "al-Bahr az-Zahkhar"kitobi doktor Mahfuz ar-Rahmon Zaynulloh as-Sulamiy rahbarligida Saudiya Arabistonining Madina shahridagi “Dar al-ulum va-l-hikam” nashriyoti tomonidan 1998-yil 9 jildda chop etilgan.