Kontent qismiga oʻtish

Oʻzbekistonning transport sohasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Oʻzbekistonda transport sohasi 1990 yilarda endi rivojlanish pallasida boʻlgan, Oʻzbekistonning ilk mustaqillik yillarida bu koʻrsatkichlar saqlanib turdan. 2000-yillardan boshlab havo transportida, transportning boshqa sohalarida tub isloxatlar oʻtkazila boshlangan. Ayniqsa temir-yoʻl sohasida katta oʻzgarishlar amalga oshirildi yangi Toshkent-Samarqand tezyurar temir yoʻli qurilishini misol qilib olish mumkin.

Buxoro temir yoʻl satnsiyasi

Temir yoʻl sohasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yilgi malumotlarga koʻra Oʻzbekistonda jami boʻlim temir yoʻllarning umumiy uzunligi 7400 km dan ortiqni tashkil etadi va bu uzunlikdagi temir yoʻllarning 1300 kmga yaqin qismi elektrlashtirilgan hisoblanadi. Oʻzbekiston Respulikasi koʻp tarmoqli temir yoʻl lineasini deyarli barcha tarmoqlari Toshkent shahri bilan bogʻlangan. Oʻzbekiston temir yoʻl tizimida Oʻrta Osiyodagi qoʻshni davlatlar bilan temir yoʻl aloqa yoʻnalishlari bogʻlangan. Jumladan, Qozoqiston, Qirgʻiziston, Afgʻoniston, Tojikiston, Turkmaniston bilan temir yoʻl aloqa linealari mavjud.

Oʻzbekiston temir-yoʻl linealari tarixidagi katta voqealrdan biri Toshkent-Samarqand tezyurar temir yoʻli qurilishi va ochilishi boʻlgan.Mazkur tezyurar temir yoʻl lineasi 2011-yili foydalanishga topshirilgan. Oʻzbekiston temir yoʻllari aksiyadorlik kompaniyasi asosiy kompaniya hisoblanadi. Yevropaning koʻpgina shaharlari bilan temir yoʻl aloqalari mavjud, masalan, Moskva, Kiyev, Ufa, Chelyabinsk, Penza, San Peterburg. Qozoqistonning Olmota shahri orqali Xitoy Xalq Respublikasiga ham oʻtish imkoni mavjud.[1]

Toshkent shahrida joylashgan Toshkent metrosi Oʻrta osiyodagi yagona metro hisoblanadi. U jami boʻlib 50 ta bekat mavjud.

Avtomobil yoʻllari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻzbekiston Respublikasi hududida 2005-yilgi malumotlarga muofiq 84000 km yoʻllar mavjud ularning 72 km qismiga yangi tekis asfalt yotqizilgan. Bu yoʻllarning asosiy qismi Toshkent shahri tashqarisida va viloyatlarda hisoblanadi. Qamchiq dovoni, avtomobil yoʻllari miqiyosida juda katta ahamyatga ega, chunki u Toshketni Fargʻona vodiysi bilan bogʻlaydi. Dovonining balandligi 3000 kmga boradi va unda yengil va ogʻir yuk avtomobillari bemalol yura oladi.

Toshkent shahrini Qashqadaryo va Surxondaryo bilan bogʻlovchi muhim yoʻl boʻlimlaridan hisonlangan avtomobil yoʻli 2006-yilda taʼmirdan chiqarilgan va yoʻlning eniga kengaytirilgan.Toshkent shahri oʻrab turadigan Toshkent katta halqa yoʻlining uznligi 70 kmni tashkil etadi va u doimiy tarzda taʼmirlanib turadi.Toshkent va Samarqandni bogʻlab turadigan Toshkent-Samarqand katta avtomobil yoʻli 4 boʻlakli tekis yoʻllardan biri hisoblanadi. Uning uzunligi 300 km ni tashkil etadi.
[2]

Suv yoʻllari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻzbekistonda dengizga chiqish uchun ikki mamlakatning chegarasidan oʻtish kerak boʻladi shuning uchun Oʻzbekistonda portlar yoʻq.Asosiy suv yoʻllari bu Amudaryo orqali amalga oshiriladi. Oʻzbekistonda jami boʻlib suv yoʻllarining umumiy uzunligi 1100 kmni tashkil etadi.

Havo transporti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻzbekiston havo yoʻllari aviakompaniyasi bugungi kunda kelib dunyoning deyarli barcha yirik shaharlari bilan oʻz havo yoʻnalishlarini yoʻlga qoʻygan. Oʻzbekistonda jami boʻlib 54 ta aeroport mavjud va ularning 10 ga yaqin aeroporti 3000 m dan oshiq boʻlgan uchish qoʻnish maydoniga ega. Toshkent xalqaro aeroporti Oʻzbekistondagi eng katta aeroport hisoblanadi va Yevropaning, Osiyoning va Amerikaning katta shaharlari bilan toʻgʻridan toʻgʻri parvozlarni amalga oshiradi.[3]