Shpola
Shpola | |
|---|---|
 | |
| 49°2′0″N 31°25′0″E / 49.03333°N 31.41667°E | |
| Mamlakat | Ukraina |
|
| |
Shpola (ukraincha: Шпола, pronounced [ˈʃpɔlɐ]; idishcha: שפּאָלע) — Ukrainaning markaziy qismidagi Cherkas viloyati Zvenyhorodka tumanida joylashgan shahar. Unda Ukrainaning aholi punktlaridan biri boʻlgan Shpola shahar tipidagi aholi yashash punkitining maʼmuriyati joylashgan[1]. Aholisi: 16,573 kishini tashkil edadi.
Maʼmuriy maqom
[tahrir | manbasini tahrirlash]1797-yilda Shpola Kiev gubernatorligidagi Zvenigorod tumani tarkibiga kirdi. 1938-yildan beri shahar[2]. Shpola 2020-yil 18-iyulgacha Shpola tumanining maʼmuriy markazi boʻlib xizmat qilgan. Ukrainaning maʼmuriy islohoti doirasida 2020-yil iyul oyida bu tuman tugatildi, buning natijasida Cherkasy viloyatidagi tumanlar soni toʻrttaga qisqartirildi. Shpola tumani hududi Zvenyhorodka tumaniga birlashtirildi[3][4].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1917-yilgi inqilobdan soʻng, Shpola avval Ukraina Sovet Sotsialistik Respublikasi, keyinchalik esa SSSR tarkibiga kirdi.
Ikkinchi Jahon urushi paytida fashistlar Germaniyasi SSSRga bostirib kirdi va 1942-yilda Shpolaning yahudiy aholisi qirgʻin qilindi. Bugungi kunda yahudiylar Shpola aholisining taxminan 0,5 foizini tashkil qiladi.
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1847-yilda Shpolaning yahudiy aholisi 1156 kishidan iborat edi. 1897-yilga kelib bu raqam 11933 kishilik aholining 5388 nafarini yoki taxminan 45 foizini tashkil etdi. Bu daraja Ikkinchi jahon urushigacha saqlanib qoldi. 1989-yilda shahar aholisi 22378 kishini tashkil qilgan[5][2].
Xalqaro munosabatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shpola — Ayova shtatidagi Oskaloosa bilan qardosh shahar.
Mashhur shaxslari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ivan Kulyk (1897—1937) — ukrain shoiri, qissalar yozuvchisi, diplomat;
- Sergey Rojitskiy — Ukraina xalq armiyasi polkovnigi;
- Sergey Dobrovolskiy — Ukraina xalq armiyasining leytenanti;
- Oleksandr Tkachenko — Ukraina parlamenti raisi;
- Itzik Feffer (1900—1952) — yahudiy shoiri;
- Reb Arye Leib, „der Shpoler zeyde“ (iddishcha: "Shpolaning bobosi") (1725—1812) — Xasidik tzaddik.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ukraina shaharlari roʻyxati
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Shpoladagi Abaza saroyi -
Shpola yaqinidagi Xovkivka daryosi -
Darjivka bog'i -
Shpolada Taras Shevchenko haykali -
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Шполянська територіальна громада“ (uk). decentralization.gov.ua.
- ↑ 2,0 2,1 Shpola // Bolshoy ensiklopedicheskiy slovar (v 2-x tt.). / redkoll., gl. red. A. M. Proxorov. tom 2. M., „Sovetskaya ensiklopediya“, 1991. str.668
- ↑ „Про утворення та ліквідацію районів. Постанова Верховної Ради України № 807-ІХ.“ (ukraincha). Голос України (18-iyul 2020-yil). Qaraldi: 3-oktyabr 2020-yil.
- ↑ „Нові райони: карти + склад“ (ukraincha). Міністерство розвитку громад та територій України.
- ↑ Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1989 g. Chislennost gorodskogo naseleniya soyuznix respublik, ix territorialnix edinits, gorodskix poseleniy i gorodskix rayonov po polu
Bruklindagi yahudiylarning qochish xonasidagi Shpola xonasi: https://OneBeforeEscape.com/shpola (Wayback Machine saytida 1-oktyabr 2020-yil sanasida arxivlangan)
- (ukraincha) (1972) Іstorіya mіst і sіl Ukraїnskoї CCP — Cherkaska oblast (History of Towns and Villages of the Ukrainian SSR — Cherkasy Oblast), Kyiv.
