Toʻrtkoʻl-soribiy shevasi
Toʻrtkoʻl-soribiy shevasi | |
---|---|
Mamlakatlar | Oʻzbekiston |
Mintaqalar | Toʻrtkoʻl tumani va qoʻshni mintaqalar. |
Turkumlanishi | |
Turkum | Yevroosiyo tillari |
Til oilasi | |
Til kodlari | |
ISO 639-1 | - |
ISO 639-2 | - |
ISO 639-3 | - |
Toʻrtkoʻl shevasi (toʻrtkoʻl shevasi) turkiy tillari sharqiy oʻgʻuz ostguruhining oʻgʻuz (janubi-gʻarbiy) guruhiga kiradi. Oʻzbek tili oʻgʻuz lahjasining shevasi hisoblanadi[1].
Maʼlumot
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toʻrtkoʻl-soribiy shevasida boshqa Xorazm shevalariga oʻxshab choʻziq va qisqa unlilarni qarama-qarshi qoʻyish va choʻziqlardan keyin undoshlarni jarangdor talaffuz etish belgilari saqlangan. Bir paytning oʻzida Xorazm va Toʻrtkoʻl shevalarining boshqa oʻgʻuz shevalaridan farqli jihatlari quyidagilar:
- quyidagi soʻzlarda d' oʻrniga t ishlatiladi: Do'rt o'rniga, - to'rt;
- quyidagi soʻzlarda l tushirib qoldiriladi: gal oʻrniga - ga;
O'zbek tilining Xorazm shevasi va Toʻrtkoʻl shevalari oʻrtasidagi soʻzlarda ham farq boʻlib ular quyidagi soʻzlar: Xorazm - Toʻrtkoʻl. Apka - Oyopa, al - qoʻl, bono gal - byona gal, botirman - boryatirman, borjakman - borojakman va hokazo.
Toʻrtkoʻl-soribiy shevasini xorazmchaning adabiylashgan varianti deb atashadi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Oʻzbek tilining oʻgʻuz lahjasi
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Tenishev E.R. Языки мира: Тюркские языки // Институт языкознания РАН. — 1996. — B. 543.