Boʻrjar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 kanal

Bo`rjar (oʻzbekcha: Bo‘rjar, Бўржар ; eski nomi — Rakatsu [1]) — Toshkentdagi kanal, Anhor kanalining chap tarmogʻi (baʼzan Boʻzsuv kanalining chap tarmogʻi deb ham yuritiladi). Nisbatan qisqa uzunligiga (5,4 km) qaramay, u shaharning yuqori suvli kanallaridan biri (suv oqimi 33 m³/sek) [2] [ком 1] . Bo`rjarda Bo`rjar GESi qurilgan.

Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bo'rjar kanali A nhordan, kosmonavtlar shoh ko`chasidan uncha uzoq bo'lmagan joy(bu yerdagi qirg'oqlardan biri bo'ylab O'zbekiston Prezidentining sobiq qarorgohi “Oqsaroy”, hozirgi Islom Karimov muzeyi; boshqa tomonida Beshyog'och ko'chasi)dan boshlanadi. Shu bilan birga, "Anhor" nomi g'arbga bir oz yon tomonga ketadigan kichikroq kanal uchun saqlanib qolgan. Bo`rjar bu yerdan janubi-gʻarbga oqib oʻtadi va Anhor suvlarining koʻp qismini va yoʻnalishini ajralish paytigacha saqlab turadi. Ba'zan [3] umumiy kanalning ustki qismi Bo'zsuv kanaliga tegishli bo'lib, anhorning Bo`rjar bilan bir vaqtda boshlanishi hisobga olinadi.Bundan tashqari, Bo`rjar navbatma-navbat poytaxtning bir qancha yirik koʻchalarini kesib oʻtadi. Kanalda 5 ta ko‘prik qurildi [2] : Kosmonavtlar shoh ko‘chasi, Furqat / Bobur ko‘chasi [ком 2], Muqimiy ko‘chasi, Chapanat ko‘chasi, Kichik halqa yo‘li uchun. Bo`rjar uchastkasi tugashidan oldin Toshkent- Samarqand temir yo'li va Chashtepa ko'chasi ostidan suv o'tadigan gidrotrubalarda yashiringan. Kanal qirg'oqlari deyarli hamma joyda tik.

Bo`rjar sohillarida Alisher Navoiy nomidagi Milliy bog`ning “Sharq” stadioni, 2010 yilgacha 2-trolleybus deposi joylashgan. Kanal boʻylab deyarli butun uzunligi boʻylab (qoʻshilishgacha boʻlgan yer osti qismidan tashqari) Toshkentning Chilonzor va Yakkasaroy tumanlari chegarasi chizilgan.

Choshtepa ko‘chasidan keyin Bo`rjar Salar kanaliga quyiladi.

Bo`rjar GES[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kosmonavtlar xiyobonidan pastda (41°18′19″N 69°15′13″E / 41.30528°N 69.25361°E / 41.30528; 69.25361 G O ) kanalida Bo`rjar GESi qurildi (1933-1936), bu yerda SSSRda 1-marta SRPP (RMZ) tomonidan loyihalashtirilgan bosimli basseynning avtomatik gidravlik klapandan foydalanilgan. Suv bosimining balandligi 18,5 metr, elektr stantsiyasining quvvati (1983 yil ma'lumotlariga ko'ra) 6,4 MVt. “Toshkent ensiklopediyasi”ga koʻra, Bo`rjar GESining boshqaruv pulti Boʻzsuv tizimidagi Toshkent – Boʻzsuv va Shayxontoxirda joylashgan boshqa gidroelektr stansiyalarini ham boshqaradi. [4] .

Kaskad
Rakatboshi

Bo`rjar tutashadi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bo`rjarning oʻng tarmogʻi Milliy bogʻ hududidan boshlanuvchi yirik Oqtepa (Aqtepa) kanaga tutashadi. A. Navoiy (41°17′50.4″N 69°14′30.7″E / 41.297333°N 69.241861°E / 41.297333; 69.241861 G O ).

To'g'ridan-to'g'ri Bo`rjar GESi ro'parasida kichik kanal (ariq) Rakatboshi yoki Rakat (41°18′19.1″N 69°15′17.5″E / 41.305306°N 69.254861°E / 41.305306; 69.254861 G O ).

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Izohlar
  1. ↑ Кроме того, приведённое значение, вероятно относится к участку ниже отхода Актепы, поскольку расход воды в Актепе достигает 52 м³/сек
  2. ↑ Улица меняет название в точке пересечения с каналом
Manbalar
  1. ↑ Булатова В. А., Маньковская Л. Ю. Памятники зодчества Ташкента XIV—XIX вв. — Ташкент: Издательство литературы и искусства, 1983. С. 41
  2. ↑ 2,0 2,1 Ташкент. Энциклопедия / Главный редактор Зиядуллаев С. К. — Ташкент: «Главная редакция УзСЭ», 1983. Ст. «Бурджар»
  3. ↑ Ташкент. Энциклопедия / Главный редактор Зиядуллаев С. К. — Ташкент: «Главная редакция УзСЭ», 1983. Ст. «Анхор»
  4. ↑ Ташкент. Энциклопедия / Главный редактор Зиядуллаев С. К. — Ташкент: «Главная редакция УзСЭ», 1983. Ст. «Бурджарская ГЭС»

Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

  •  
  • Ташкент. План города. — Ташкент: «Узгеодезкадастр», 1995.
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Boʻrjar&oldid=4197456" dan olindi