Chinor bobo maqbarasi
Chinor bobo maqbarasi | |
---|---|
Shinor bobo maqbarasi | |
Umumiy maʼlumot | |
Maqomi | Arxitektura yodgorligi |
Turi | Maqbara |
Manzili | „Doʻstlik“ OFY |
Shahar | Beruniy tumani |
Mamlakat | Qoraqalpogʻiston |
Koordinatalar | 42°00′44″N 60°38′34″E / 42.012168°N 60.642818°E |
Qurilishi boshlangan | XIV asr |
Qurilishi tugagan | XIX asr |
Egasi | Davlat mulkiga tegishli |
Chinor bobo maqbarasi (yoki Shinor bobo maqbarasi) – Qoraqalpogʻiston Respublikasining Beruniy tumanidagi tarixiy va arxitektura yodgorligi. Tarixiy obyekt XIV hamda XIX asrlarga oid boʻlib, bugungi kunda „Doʻstlik“ ovul fuqarolar yigʻini hududidagi Sulton Uvays bobo qabrstonida joylashgan.
Chinor bobo maqbarasi Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori bilan 2019-yil 4-oktyabrda Moddiy madaniy merosning koʻchmas mulk obyektlari milliy roʻyxatiga kiritilgan va davlat muhofazasiga olingan[1]. Hozirda Qoraqalpogʻiston Respublikasi Madaniy meros boshqarmasi operativ boshqaruv huquqi asosida davlat mulkiga tegishli hisoblanadi[2].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sulton Uvays bobo majmuasi tarkibiga Chinor bobo maqbarasi ham kiradi. Anʼanaga aylangan odatga koʻra, ziyoratchilar avvaliga ushbu maqbarani ziyorat qilib, soʻngra Sulton Uvays qabrini ziyorat qilishadi. Bu anʼanaga amal qilinishiga sabab — Chinor boboning baʼzi maʼlumotlarga koʻra, Sulton Uvaysning ustozi boʻlganligidir. Boshqa bir maʼlumotlarga koʻra, Chinor bobo uning muazzini yoki sartaroshi — avliyoning shaxsiy sartaroshi boʻlgani taxmin qilinadi. Sulton Uvays ustozini hurmat qilganligi sababli ham vafotidan keyin uni ustozining oyogʻi tomoniga dafn etilishini vasiyat qilib qoldirgan. Shuning uchun Chinor bobo maqbarasi majmuaning yuqori qismida joylashgan boʻlib, ziyoratchilar avval uni ziyorat etishadi[3].
Avliyo Chinor bobo, ehtimol toʻqima obraz boʻlgan boʻlishi ham mumkin, chunki „shinor“ soʻzi „chinor“ degan maʼnoni anglatadi, bu shunchaki taxallus boʻlishi ehtimoli ham yuqori. Chinor bobo shaxsiyatining mavjudligini tasdiqlash bilan bogʻliq biografik maʼlumotlar va uning avliyo boʻlganligi haqidagi manbalar yoʻq. Mahalliy aholi orasida tarqalgan rivoyatlarga koʻra, Chinor boboning asl ismi Abdulloh Yamaniy boʻlib, Sulton Uvays boboga qoʻl bergan va uning tariqatiga kirgan shaxs edi. Shuningdek, soch-soqolini oladigan sartaroshi boʻlib xizmat qilgan. Rivoyatlarda yana Sulton Uvays hayotlik vaqtida: „Mening boshimga Chinor ustaning qoʻlidan boshqa hech kimning qoʻli tekkan emas. Shuning uchun u kishi vafot etsa, mendan balandroq joyga dafn etilsin“, deb vasiyat qilganligi rivoyat etiladi[4].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Тарихий, бадиий ёки ўзга маданий қимматлилиги туфайли гаров ва ипотека қўлланилиши мумкин бўлмаган объектлар рўйхати (ЎзР ВМ 05.12.2014 й. 335-сон қарорига илова) | Majburiyatlar va shartnomalar toʻgʻrisidagi umumiy qoidalar | Oʻz kuchini yoʻqotgan hujjatlar | Fuqarolik va oila qonunchiligi | OʻzR KonunchiligiMaʼlumotlar tizimi „Tarixiy, badiiy yoki oʻzga madaniy qimmatliligi tufayli garov va ipoteka qoʻllanishi mumkin boʻlmagan obʼektlar roʻyxati (OʻzR VM 05.12.2014 y. 335-son qaroriga ilova)“ | NRM.uz“. nrm.uz. Qaraldi: 2023-yil 30-oktyabr.
- ↑ „846-сон 04.10.2019. Moddiy madaniy merosning ko‘chmas mulk obyektlari milliy ro‘yxatini tasdiqlash to‘g‘risida“ (uz-Latn-UZ). lex.uz. Qaraldi: 2023-yil 30-oktyabr.
- ↑ „Beruniy tumani hokimligining rasmiy veb sayti“. beruniy-tumani.uz. Qaraldi: 2023-yil 31-oktyabr.
- ↑ instituti, Turizmni rivojlantirish „SULTON VAYS BOBO MADANIY MAJMUASI“. Telegraph (2020-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 31-oktyabr.