Nikolay Onoprienko

Nikolay Onoprienko
Tavalludi	1911-yil 19-dekabr; Rossiya imperiyasi, Ural viloyati, Temir tumani Oʻyil qishlogʻi
Vafoti	1979-yil 12-noyabr; Orenburg, RSFSR, SSSR
Fuqaroligi	Sovet Ittifoqi
Xizmatdagi yillari	1931-1954
Unvoni	Polkovnik
Mukofotlari

Nikolay Nikolayevich Onoprienko (1911–1979) – sovet ofitseri, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi. Sovet Ittifoqi Qahramoni (1945) va polkovnik (1944).

Hayoti

Nikolay Onoprienko 1911-yil 19-dekabrda Oʻyil qishlogʻida (hozirgi Qozogʻistonning Aqtoʻbe viloyati) tugʻilgan.

Yetti yillik maktabni tugatib, avval otasining fermasida, keyin kolxozda ishlagan.

1931-yil iyul oyida Ishchi va dehqon Qizil Armiyasi safiga chaqiriladi. 1932-yilda Oʻrta Osiyo harbiy okrugi (Oʻzbekiston SSR, Termiz) 14-Turkiston togʻli otishmalar polkiga qarashli polk maktabini tamomlagan. Soʻngra, shu polkda otryad komandiri va vzvod komandiri lavozimlarida xizmat qilishni davom ettirgan. 1935-yilda Toshkentdagi V. I. Lenin nomidagi Birlashgan Oʻrta Osiyo harbiy bilim yurtining toʻliq kursiga imtihon topshirgan. 247-piyoda polkida esa vzvod komandiri, rota komandiri yordamchisi, rota komandiri lavozimlarida xizmat qilishni davom ettiradi. 1938-yil dekabr oyida oʻqishga yuborilgan. 1939-yilning iyul oyida „Vystrel“ piyoda ofitserlari uchun Oliy miltiq va taktika malaka oshirish kurslarini tugatgan. Oʻqishni tugatgandan keyin, Oʻrta Osiyo harbiy okrugi 83-Turkiston otishma diviziyasining 45-togʻ otishma polkiga oʻtkazilgan. U yerda razvedka rotasi komandiri, 1939-yil oktyabrdan polk maktabi boshligʻi, 1941-yil avgustdan polk komandirining jangovar ishlari boʻyicha yordamchisi lavozimlarida faoliyat olib borgan.

Urush tugagandan soʻng, N. N. Onoprienko Sovet Armiyasida xizmat qilishni davom ettiradi. 1947-yil fevral oyida Sovet Qurolli Kuchlarining qisqarishi bilan komandir lavozimiga tayinlangan. 1947-yil noyabr oyidan boshlab Chkalov shahridagi Chkalovskiy (Dzerjinskiy) tumani harbiy komissari^[1] boʻlgan. 1954-yil sentyabr oyida polkovnik N. N. Onoprienko zaxiraga oʻtkaziladi.

Nikolay Onoprienko Orenburgda yashab^[2], Obldorstroytrestda ishlagan^[3]. 1979-yil 12-noyabrda vafot etgan. Orenburgda dafn qilingan^[4]. Qarindoshlari ham vafot etgandan soʻng, qahramonning dafn qilingan joyi tashlandiq holatda qoldirilgan. 2014-yilda qayta tiklanib, yangi qabr toshi oʻrnatiladi.

Mukofotlari

Sovet Ittifoqi Qahramonining „Oltin Yulduz“ medali (29.06.1945)
Lenin ordeni (29.06.1945)
uchta Qizil Bayroq ordeni (02.11.1943, 07.13.1943, 06.13.1952)
3-darajali Suvorov ordeni (28.04.1944)
3-darajali Kutuzov ordeni (16.02.1945)
Aleksandr Nevskiy ordeni (6.10.1943)
Qizil yulduz ordeni (30.04.1947)
„Jasurlik uchun“ medali (20.09.1942)
Jangovar xizmatlari uchun medali (3.11.1944)
„Moskva mudofaasi uchun“ medali (1944)
„Varshavani ozod qilganlik uchun“ medali
SSSRning boshqa medallari^[4]
Britaniya imperiyasi ordeni ofitseri (Buyuk Britaniya, 05.10.1944^[5])
Jasurlar xochi (Polsha)
„Gʻalaba va erkinlik“ medali (Polsha)
„Odra, Nisa va Boltiqboʻyi uchun“ medali (Polsha)

Xotirasi

Qahramon nomi Orenburgdagi Qahramonlar xiyobonidagi granit plitaga oʻyib yozilgan^[6].
Qahramon nomi Orenburg Xotira uyidagi marmar lavhada abadiylashtirilgan.

Manbalar

↑ Orenburjsi – Geroi Sovetskogo Soyuza^{[sayt ishlamaydi]}.
↑ Do 1957 goda gorod Chkalov.
↑ Geroi Otechestva. // Vecherniy Orenburg. – 2022. – 14 sentyabrya. – № 68.
↑ ^4,0 ^4,1 „Nikolay Onoprienko“ (ru). Герои страны.
↑ Kartoteka inostrannix nagrad. // OBD „Pamyat naroda“.
↑ Informatsiya na sayte obщestvennogo proekta Privoljskogo federalnogo okruga „Geroi Otechestva“.

Adabiyotlar

Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. – M.: Voenizdat, 1988. – T. 2 /Lyubov – Yaщuk/. – 863 s. – 100 000 ekz. – ISBN 5-203-00536-2.
Kollektiv avtorov. Velikaya Otechestvennaya: Komdivi. Voenniy biograficheskiy slovar. Komandiri strelkovix, gornostrelkovix diviziy, krimskix, polyarnix, petrozavodskix diviziy, diviziy rebolskogo napravleniya, istrebitelnix diviziy. (Ibyanskiy – Pechenenko). – M.: Kuchkovo pole, 2015. – T. 4. – S. 1038—1040. – 330 ekz. – ISBN 978-5-9950-0602-2.
Rossovskiy V. P. Zolotie zvyozdi Orenburjya: biograficheskiy spravochnik. – Chelyabinsk: Yujno-Uralskoe knijnoe izdatelstvo, 1989. – S. 321—322. – 508 s. – ISBN 5-7688-0185-5.
Zolotie zvyozdi Orenburjya: biograficheskiy spravochnik / V. P. Rossovskiy; red. Ye. A. Urbanovich; res. U. A. Batirov, N. M. Rumyansev. – izd. 2-e, pererab. i dop. – Orenburg: IPK „Yujniy Ural“, 2005. – S. 60—61. – 595 s. – ISBN 5-94461-009-3.
Moxunov G. A. Geroi Orenburjya. – Izd. 3-e, dop. i pererab. – Orenburg: OGAU, 2016. – 374 s. – ISBN 978-5-88838-982-9.
Orenburjsi – Geroi Sovetskogo Soyuza: bibliograficheskiy ukazatel / Bibliogr. otd.; sost. N. A. Kuznesova. – 1. – Orenburg: Oblastnaya nauchnaya biblioteka imeni N. K. Krupskoy, 1987. – S. 89—90. – 155 s.
Aktyubinsi – Geroi Sovetskogo Soyuza. – Alma-Ata, 1966. – S. 39—40.
Vo imya Rodini. – Izd. 2-e. – Moskva, 1982.
Geroi Sovetskogo Soyuza – kazaxstansi / pod red. N. Zvereva. – Alma-Ata: Kazaxstan, 1968. – T. 2. – S. 135—136. – 25 600 ekz.

Havolalar

Orenburjsi – Geroi Sovetskogo Soyuza

[1] Orenburjsi – Geroi Sovetskogo Soyuza^{[sayt ishlamaydi]}.

[2] Do 1957 goda gorod Chkalov.

[3] Geroi Otechestva. // Vecherniy Orenburg. – 2022. – 14 sentyabrya. – № 68.

[wh-4] 4,0 ^4,1 „Nikolay Onoprienko“ (ru). Герои страны.

[5] Kartoteka inostrannix nagrad. // OBD „Pamyat naroda“.

[6] Informatsiya na sayte obщestvennogo proekta Privoljskogo federalnogo okruga „Geroi Otechestva“.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]