Toj ud-Davla
Abul Husayn Ahmad (forscha: ابوالحسین احمد), asosan laqabi Toj ud-Davla (Arabcha: تاج الدولة،, „Sulola toji“) bilan mashhur, 980-yillar davomida Xuzistonda hukmronlik qilgan buvayhiy hukmdor. Adud ud-Davlaning oʻgʻli.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Abul Husayn Adud ud-Davla va justaniy qiroli Manazarning qizidan tugʻilgan. 983-yilda Adud ud-Davla vafot etgach, uning mol-mulki oʻgʻillari oʻrtasida taqsimlangan. Adud ud-Davlaning taxminiy vorisi boʻlgan Samsam ud-Davla hokimiyatni qoʻlga olgan, biroq Sharaf ud-Davla Kermondagi mavqeidan foydalanib, Forsga bostirib kirgan. Bu bosqin Abul Husaynga Ahvozda oʻz hukmronligini oʻrnatish imkoniyatini yaratib, Toj ud-Davla unvonini olgan. Toj ud-Davla hamda Basrani boshqargan yana bir ukasi Diyo ud-Davla oxir-oqibat Jibalda hukmronlik qilgan Faxr ud-Davla hokimiyatini tan olishga qaror qilgan. Bu Samsam ud-Davla va Sharaf ud-Davla oʻrtasidagi ziddiyatdan oʻzlarini himoya qilish uchun qilingan harakat edi. Shunga qaramay, bir necha yillardan keyin Sharaf ud-Davla bostirib kirib, Xuziston va Basrani egallagach, bu ikki shahzoda Faxr ud-Davla hududiga qochib ketgan. Shunday qilib, ular Raydan boshpana topishgan. Ikki aka-ukaning hech biri uzoq muddat hukmronlik qila olmagan. Shuning uchun ham ularning buvayhiylar siyosatidagi roli qisqa boʻlgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Bosworth, C. E. „Iran under the Buyids“, . The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press, 1975 — 250–305-bet. ISBN 0-521-20093-8.
| Forsda (934–1062) |  | |
|---|---|---|
| Kermonda (940–1048) | ||
| Rayda (943–1029) | ||
| Iroqda (945–1055) | ||
| Ummonda (966–1048) | ||
| Hamadonda (976–1024), Gorgon va Tabariston (980–997) | ||
| Jazirada (978-989) | ||
| Kichik yer-mulklar |
| |