Aleksandr Meller-Zakomelskiy
| Aleksandr Meller-Zakomelskiy | |
|---|---|
.jpg) | |
| Asl ismi | ruscha: Александр Николаевич Меллер-Закомельский |
| Tavalludi |
1844-yil 13-noyabr Sankt-Peterburg, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti |
1928-yil 15-aprel Nice, Fransiya |
| Qoʻshin turlari | piyoda qoʻshinlar |
| Xizmatdagi yillari | 1862—1917 |
| Unvoni | piyoda qoʻshinlar generali |
| Qoʻmondonlik qilgan | Rossiya imperiyasi piyoda qoʻshinlari |
| Jang/urush |
Polsha qoʻzgʻoloni (1863—1864) Xiva yurishi (1873) Rossiya-Turkiya urushi (1877—1878) |
Baron Aleksandr Nikolayevich Meller-Zakomelskiy – rus harbiy ofitseri va davlat arbobi, Davlat kengashi aʼzosi, piyoda qoʻshinlar generali (1906-yil 12-iyundan).
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Meller-Zakomelskiylar oilasidan kelib chiqqan. Piyoda qoʻshinlar generali N. I. Meller-Zakomelskiyning oʻgʻli.
Nikolayev otliq qoʻshinlar maktabini tamomlagan va 1868–1869-yillarda Bosh shtabning Nikolayev akademiyasida tahsil olgan. 1862-yil 13-iyunda leyb-gvardiyaning Gusar polkida kornet sifatida xizmat boshlagan, polk safida 1863-yilgi Polsha qoʻzgʻolonini bostirishda qatnashgan[1]. 1863-yil 17-apreldan – leytenant, 1866-yil 27-martdan – shtab kapitani unvonlarini olgan.
1869-yilda Meller-Zakomelskiy mayor unvoni bilan (1869-yil 4-fevraldan) armiya piyoda qoʻshinlari tarkibiga oʻtadi va Turkistonga yuboriladi. 1870 va 1871-yillardagi yurishlarda qatnashgan, boshidan yaralangan va xizmatlari uchun 1871-yil 14-avgustda podpolkovnik unvoni berilgan. 1871-yil 3-apreldan – 1874-yil 20-avgustgacha – 2-Turkiston chegara batalyoni qoʻmondoni, bu lavozimda 1873-yil Xiva yurishida va Fargʻonani egallashda (1875–1876) qatnashgan. 1873-yil 8-noyabrda harbiy xizmatlari uchun unga polkovnik unvoni berilgan. Oʻratepa istehkomining harbiy qoʻmondoni (1872-yil 2-fevral — 1876-yil 7-may). 1874–1875-yillarda fuqaro amaldorini oʻldirganlikda ayblanib, tergovga tortilgan. 1875-yildan 1876-yilgacha va 1876-yil 7-maygacha – yana 2-Turkiston saf batalyoni komandiri. Fargʻona viloyati qoʻshinlari qoʻmondoni yordamchisi (1876—1877). 1876-yilda unga adyutant lavozimi berilgan.
1877—1879-yillarda 6-Libav piyoda polkiga qoʻmondonlik qilgan, polki bilan 1877–1878-yillardagi rus-turk urushi paytida general M. D. Skobelev otryadining Trans-Bolqon yurishida ajralib turgan. 1880-yil 8-iyundan 1883-yil 15-maygacha vaqtinchalik Odessa general-gubernatori ixtiyorida boʻlgan. 1889-yil 3-yanvarda general-mayor unvoni berilgan va zaxiraga olingan.
17-piyoda diviziyasining 2-brigadasi (1889—1890), 10-piyoda diviziyasining 2-brigadasi (1890—1894), 47-piyoda qoʻshinlari zaxirasi brigadasi (1889—1894) ga qoʻmondonlik qilgan. 1898-yildan qoʻmondon, 1896-yildan 10-piyoda diviziyasi boshligʻi, 3-gvardiya piyodalar diviziyasi boshligʻi (1901–1904), VII Armiya korpusi (1904–1705) va 5-armiya korpusi qoʻmondoni. 1898-yil 6-dekabrda unga general-leytenant unvoni berilgan.
1906-yil 17-oktabrdan vaqtincha Boltiqboʻyi general-gubernatori (Kurlandiya, Livoniya va Estlandiya guberniyalari) lavozimini egallab, inqilobiy harakatga qarshi kurashda qattiq choralar koʻradi.
1909-yil 12-iyulda Davlat Kengashi aʼzosi boʻlib, oʻng qanot guruhiga qoʻshilgan[2] . 1911-yilgi sessiyada Davlat kengashi raisi M. G. Akimov Nikolay II nomidan uni majlislarga kelmaslikni buyurgan va 1912-yil 1-yanvardan Meller-Zakomelskiy kengashlarda qatnashmasligi tayinlangan.
1917-yil fevral inqilobidan keyin Muvaqqat hukumatning Favqulodda tergov komissiyasi tomonidan soʻroqqa tutilgan. Davlat Kengashining boshqa aʼzolari qatorida 1917-yil 1-mayda xizmatdan chetlashtirilgan va 1917-yil dekabrda Xalq Komissarlari Kengashining farmoni bilan 1917-yil 25-oktyabrda xizmatdan ozod etilgan.
1918-yilda Fransiyaga koʻchib ketgan.
1928-yilda Nitsada vafot etgan. Oʻsha yerdagi rus qabristoniga dafn etilgan.
Mukofotlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Qilich va kamon bilan birgalikdagi 3-darajali Avliyo Anna ordeni (1863);
- Qilich va kamon bilan birgalikdagi 3-darajali Avliyo Stanislav ordeni (1863);
- „Jasorat uchun“ oltin quroli (1874);
- Qilich bilan birgalikdagi 2-darajali Avliyo Stanislav ordeni (1875);
- 4-darajali Avliyo Georgiy ordeni (1876);
- Qilich bilan birgalikdagi 2-darajali Avliyo Anna ordeni (1877);
- Qilich va kamon bilan birgalikdagi 4-darajali Avliyo Vladimir ordeni (1879);
- 1-darajali Avliyo Stanislav ordeni (1894);
- Qilich va kamon bilan birgalikdagi 1-darajali Avliyo Anna ordeni (1898);
- 2-darajali Avliyo Vladimir ordeni (1902);
- Oq burgut ordeni (1906);
- Viktoriya Qirollik ordeni, faxriy ritsarlik katta xochi (1908)[3];
- Avliyo Aleksandr Nevskiy ordeni (1909-yil, olmos belgisi - 1912-yilda berilgan).
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Меллер-Закомельские // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Меллер-Закомельский, Александр Николаевич. // Проект «Русская армия в Великой войне».
- Ольденбург С. С. Царствование Императора Николая Второго.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Меллер-Закомельские // Harbiy ensiklopediya / V. F. Novitskiy … [va b.]. — 1911—1915.
- ↑ „Краткая биография на сайте «Русская линия»“. 2008-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 23-yanvar.
- ↑ „The Edinburgh Gazette, June 19, 1908lk. 663“ (deadlink). 2011-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 22-oktyabr.