Moskva Kremli (Fabergé tuxumi)
| Moskva Kremli Fabergé tuxumi | |
|---|---|
 | |
| Yetkazib berilgan yil | 1906 |
| Mijoz | Nikolay II |
| Qabul qiluvchi | Alexandra Feodorovna |
| Amaldagi egasi | |
| Individual yoki muassasa | Kreml qurol-yarog' muzeyi |
| Sotib olish yili | - |
| Dizayn va materiallari | |
| Ish ustasi | - |
| Foydalanilgan materiallar | Oltin, emal, oniks, shisha |
| Boʻyi | 361 mm |
| Eni | 185 mm |
| Oʻziga xos xususiyati | musiqa qutisi |
Uspenskiy sobori tuxumi yoki Moskva Kremli tuxumi 1906-yilda rus zargari Peter Carl Fabergé nazorati ostida Rossiya podshosi Nikolay II uchun tayyorlangan zargarlik buyumlari bilan bezatilgan Pasxa tuxumi hisoblanadi. Moskva Kremli tuxumini Nikolay II oʻzining rafiqasi, qirolicha Alexandra Feodorovnaga Pasxa sovgʻasi sifatida taqdim etdi. Hozirda tuxum Moskvadagi Kreml qurol-yarogʻ muzeyida saqlanadi. Moskva Kremli tuxumi Rossiya inqilobidan keyin umuman sotilmagan bir necha imperator Fabergé tuxumlaridan biridir[1].
Dizayni
[tahrir | manbasini tahrirlash]Moskva Kremli tuxumi Fabergé tuxumlarining eng kattasi boʻlib, Moskvadagi Dormition sobori, Moskva (Uspenskiy) arxitekturasidan ilhomlangan. Bu sobor Rossiyaning barcha podsholari, shu jumladan Nikolay II ning oʻzi ham toj kiygan joy edi[2].
Sobor gumbazi (oq shishasimon emalda) olinadigan qilib ishlangan.Sabor gumbazi olinganda cherkovning ajoyib tarzda yaratilgan ichki qismini koʻrish mumkin. Uning gilamlari, mayda sirlangan piktogrammalari va oval shisha plastinkadagi baland qurbongohi oltin gumbaz bilan oʻralgan va birinchisi Spasskiy minorasi asosidagi ikkita kvadrat, ikkita dumaloq stilize qilingan minoralar bilan oʻralgan uchta deraza orqali tuxumning ichki qismi koʻrinadi. Minorada Rossiya imperiyasining gerbi va Moskva gerbi tasvirlangan boʻlib, ular soatlar bilan bezatilgan. U piramida sifatida ishlab chiqilgan va kichikroq piramidalardan qurilgan sakkiz burchakli oq oniks plintusda qirrali oltin asosda joylashgan.
Oʻziga xos xususiyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Moskva Kremli tuxumidagi sovgʻa — bu musiqa qutisi. Tuxumning tagida ikkita karub qoʻshigʻini ijro etadigan oltin musiqa qutisi mavjud, anʼanaviy Pasxa madhiyalari soat mexanizmi oltin kalit bilan buralganida madhiyalar ijro etilishi mumkin. Madhiyalardan biri Nikolay II ning sevimli madhiyasi boʻlgan „Izhe Khveruvimy“ (D. Bortnyanskiyning Cherubik madhiyasi # 7) dir.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Moskva Kremli tuxumi 1903-yildagi er-xotin Nikolay II va Alexandra Feodorovnaning Moskvaga qaytishini xotirlaydi. Ular Nikolayning toj kiyish paytida yuzlab moskvaliklar ezilib oʻldirilgan gʻalayon bilan yomon aloqasi tufayli tarixiy poytaxtdan qochishga majbur bo'ldilar. Tuxumning oʻzi 1904- yilda taqdim etilishi kerak edi, chunki oyogʻiga oq emal bilan dumaloq oltin plastinkada oʻyilgan sanada ushbu sana ko'rsatilgan[3]. Ammo rus-yapon urushi (1904-1905) tufayli tuxumni yetkazib berish kechiktirildi. Buning ortidan Nikolayning sevimli amakisi va qaynisi, Buyuk Gertsog Sergei Alexandrovichning Kremlda oʻldirilishi sodir boʻldi. Shuning uchun Moskva Kremli tuxumi faqat 1906-yil Pasxa kuni uchun taqdim etilgan[4].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House, 2008. ISBN 978-1-4000-6550-9.
- ↑ Forbes, Christopher. FABERGE; The Imperial Eggs. Prestel, 1990.
- ↑ Lowes, Will. Fabergé Eggs: A Retrospective Encyclopedia. Scarecrow Press, 2001. ISBN 0-8108-3946-6.
- ↑ Snowman, A Kenneth. Carl Faberge: Goldsmith to the Imperial Court of Russia. Gramercy, 1988. ISBN 0-517-40502-4.
