Kontent qismiga oʻtish

Standart yaxtasi (Fabergé tuxumi)

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Standart yaxtasi Fabergé tuxumi
Yetkazib berilgan yil 1909
Mijoz Nikolay II
Qabul qiluvchi Alexandra Feodorovna
Amaldagi egasi
Individual yoki muassasa Kreml qurol-yarog' saroyi, Moskva
Sotib olish yili 1909
Dizayn va materiallari
Ish ustasi Henrik Wigström
Foydalanilgan materiallar oltin, olmoslar, marvaridlar, lapis lazuli, kristal
Boʻyi 153 mm
Oʻziga xos xususiyati Standart yaxtasining oltin nusxasi

Standart yaxtasi tuxumi 1909-yilda rus zargari Peter Carl Fabergé rahbarligida Rossiya podshosi Nikolay II uchun tayyorlangan marvaridli Pasxa tuxumlari biri hisoblanadi[1]. Standart yaxtasi tuxumini Nikolay II oʻzining rafiqasi, qirolicha Alexandra Feodorovnaga Pasxa sovgʻasi sifatida taqdim etgan. Hozirda Standart yaxtasi tuxumi Moskvadagi Kreml qurol-yarogʻ muzeyida saqlanadi va u Rossiya inqilobidan keyin hech qachon sotilmagan bir necha imperator Fabergé tuxumlaridan biri hisoblanadi.

Standart yaxtasi tuxumi  gorizontal ravishda oʻrnatilgan shaffof, ichi boʻsh kristalli tuxum boʻlib, „Standart 1909“ yozuvi boʻlgan yuqori va pastki yarmini ajratish nuqtasini koʻrsatadigan yashil emal va mayda olmos naqshli barglari bilan oltin tasma hosil qiladi. Toj kiygan lapis lazuli burguti tuxumning har ikki tomonida joylashgan va har birida nok shaklidagi katta marvarid osilgan[2]. Milya dumi bir-biriga bogʻlangan ikkita lapis lazuli delfinidan iborat. Standart yaxtasi tuxumi oltin, marvarid va emaldan yasalgan klassik stendda joylashgan.

Oʻziga xos xususiyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Standart yaxtasi tuxumining ichidagi sovg'asi "Standart" yaxtasining oltin nusxasi hisoblanadi. Standart yaxtasi tuxumining nusxasi oltin va platinadan yasalgan hamda shishasimon emal bilan qoplangan. Model okeanni ifodalovchi kristalldan oʻyib ishlangan toʻshakda joylashtirilgan, lekin uni tuxumdan olib tashlash mumkin[3].

5500 tonnalik Standart nomli yaxta Kopengagenda podsho Aleksandr III tomonidan buyurtma qilingan. Yaxta 1895-yilda suvga tushirilgan va uning uzunligi 116 metrni tashkil etgan. Bu koʻrsatkich yaxtani oʻsha paytda dunyodagi eng katta yaxtaga aylantirgan. Standart yaxtasi rus imperator oilasi uchun Boltiq dengizida dam olish uchun suzuvchi saroy boʻlib, bezakli jihozlar, jumladan, maun taxtalari, billur qandillar va boshqa qulayliklar (shu jumladan, imperator bolalarini yangi sut bilan taʼminlash uchun sigirli otxona) bilan jihozlangan[4]. Rossiya imperatorlik oilasi 1914-yil yozida Standart yaxtasida dam olayotgan vaqtda ular Birinchi jahon urushining boshlanishi munosabati bilan Sarayevoda archgertsog Frans Ferdinandning oʻldirilishi haqidagi xabarni oldilar.

  1. Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House, 2008. ISBN 978-1-4000-6550-9. 
  2. Lowes, Will. Fabergé Eggs: A Retrospective Encyclopedia. Scarecrow Press, 2001. ISBN 0-8108-3946-6. 
  3. Forbes, Christopher. FABERGE; The Imperial Eggs. Prestel, 1990. 
  4. Snowman, A Kenneth.. Carl Faberge: Goldsmith to the Imperial Court of Russia. Gramercy, 1988. ISBN 0-517-40502-4.