Yangiobod shahri (Angren)

Yangiobod shahri
Yangiobod shahri; Yangiobod
	41°7′9″N 70°5′39″E / 41.11917°N 70.09417°E
Mamlakat	Uzbekistan
viloyat	Toshkent viloyati
shahar	Angren
Asos solingan	1950-yil
Markazi balandligi	1310 metr m
Rasmiy til(lar)i	Oʻzbek
Aholisi (2016)	8 900 nafar
Vaqt mintaqasi	UTC+5
	[[File:\|290px\|Yangiobod shahri xaritada]]

Yangiobod (oʻzbekcha: Yangiobod , ruscha: Янгиабад)Oʻzbekiston, Toshkent viloyati Angren tumanidagi shahar hisoblanadi^[1]. Aholisi 8900 nafar (2016)^[2].

Sovet Ittifoqi davrida uran koni mavjud boʻlgani sababli bu yer yashirin shaharcha boʻlgan. Hozirgi kunlarda uran qazib olinmaydi va shahar toshkentliklarning yozgi dam olish maskani sifatida tanilgan^[3]. Shahardan bir necha kilometr uzoqlikda mineral suv bulogʻi mavjud boʻlib, u shahar va turli shaharlardagi asosiy oqim hisoblanadi^[4].

2021-yilda Yevropa tiklanish va Taraqqiyot bankining 2 million yevro miqdoridagi granti koʻmagida sobiq konda, shuningdek, Chorkesarda atrof-muhitni qayta tiklashga tayyorgarlik boshlandi^[5].

Geografiyasi

Yangiobod Chotqol tizmasining janubi-sharqiy yon bagʻrida, Dukentsoy va Kattasoy daryolarining qoʻshilish joyida joylashgan. Shahar hududi Kattasoy suvlari bilan sugʻoriladi. Aholi punkti markazi dengiz sathidan 1300 m balandlikda joylashgan.

Yangiobod Angren shahridan shimolda joylashgan. Eng yaqin Angren vokzaliga qadar masofa 22 kmni tashkil qiladi. Ikki shahar oʻrtasida jamoat transporti (avtobus va mikroavtobuslar) mavjud^[6].

Aholisi

1989-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra Yangiobodda 11709 kishini^[7], 2004-yil holatiga koʻra, aholi soni 9000 kishini tashkil qilgan. 2023-yil holatiga koʻra, aholi soni 500 kishidan kam boʻlgan.

Sovet davrida shahar aholisining asosiy qismi SSSRning Yevropa qismi vakillari tashkil qilgan (asosan ruslar, shuningdek, ukrainlar va boshqa millat vakillari). Ular mehnati uran konlarida ishlatilgan ishchilar va mahbuslar edi.

Yangiobod tuzum shahri boʻlgan yillarda viloyatning tub xalqlari – oʻzbeklar, qozoqlar va tojiklar kam sonli boʻlgan. Hozirda shahar aholisining asosiy qismini SSSR parchalanganidan keyin shaharga kelgan oʻzbeklar va tojiklarni tashkil etadi. Ular koʻpincha dam olish uchun uy sotib olishadi.

Infratuzilmasi

Yangiobodda sanoat va qurilish korxonalari, avtovokzal, pochta, savdo, xizmat koʻrsatish va madaniyat muassasalari tarmogʻi mavjud.

Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasida (2000–2006) maʼlumotlarga koʻra, Yangiobodda umumiy oʻrta taʼlim maktabi, madaniyat saroyi, kutubxona, poliklinika, feldsherlik punkti, dorixona faoliyat koʻrsatgan.

Diqqatga sazovor joylari

Shahar yaqinida, undan bir necha kilometr uzoqlikda, Kattasoy daryosi vodiysida, 1970-yillarning boshida yopiq uran koni negizida tashkil etilgan Yangiobod sayyohlik markazi joylashgan. Lager yaqinida qishki changʻi sporti uchun bir nechta joylar mavjud.

Shahardan taxminan 10 km uzoqlikda joylashgan Dukentsoy daryosi vodiysida, 2000 m mutlaq balandlikda Toshkent Oʻrta Osiyo mintaqaviy ilmiy-tadqiqot gidrometeorologiya institutining ilmiy laboratoriyasi – qor koʻchkisi stansiyasi joylashgan.

Stansiya 1958-yilda shahar atrofida faoliyat yuritayotgan uran konlarini qor koʻchkilaridan himoya qilish maqsadida tashkil etilgan boʻlib, Oʻzbekiston Respublikasi hududidagi birinchi qor koʻchki stansiyasi hisoblanadi.

Manbalar

↑ „Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan“ (uz, ru). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics (qaraldi 2020-yil iyun).
↑ Soliyev, A.S.. Shaharlar geografiyasi (uz) — 145-bet. (Wayback Machine saytida 2022-07-09 sanasida arxivlangan)
↑ „Travel destinations around Tashkent“ (en-US). Caravanistan. Qaraldi: 2021-yil 7-may.
↑ Florio. „Editor“. Yangiabad. 2023-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-noyabr.
↑ „Clean-up set to start at Uzbek legacy uranium sites“. World Nuclear News (2021-yil 25-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.
↑ „Янгиабад – горная жемчужина Узбекистана“. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.
↑ „Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей.“. www.demoscope.ru. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.

[class-1] „Classification system of territorial units of the Republic of Uzbekistan“ (uz, ru). The State Committee of the Republic of Uzbekistan on statistics (qaraldi 2020-yil iyun).

[shaharlar-2] Soliyev, A.S.. Shaharlar geografiyasi (uz) — 145-bet. (Wayback Machine saytida 2022-07-09 sanasida arxivlangan)

[3] „Travel destinations around Tashkent“ (en-US). Caravanistan. Qaraldi: 2021-yil 7-may.

[4] Florio. „Editor“. Yangiabad. 2023-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-noyabr.

[wnn-20211025-5] „Clean-up set to start at Uzbek legacy uranium sites“. World Nuclear News (2021-yil 25-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 26-oktyabr.

[6] „Янгиабад – горная жемчужина Узбекистана“. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.

[7] „Демоскоп Weekly - Приложение. Справочник статистических показателей.“. www.demoscope.ru. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

k m t Toshkent viloyati
Markazi: Nurafshon
Tuman va markazlari	Bekobod tumani (Zafar) Boʻstonliq tumani (Gʻazalkent) Boʻka tumani (Boʻka) Chinoz tumani (Chinoz) Qibray tumani (Qibray) Ohangaron tumani (Ohangaron) Oqqoʻrgʻon tumani (Oqqoʻrgʻon) Parkent tumani (Parkent) Piskent tumani (Piskent) Quyi Chirchiq tumani (Doʻstobod) Oʻrta Chirchiq tumani (Nurafshon) Yangiyoʻl tumani (Gulbahor) Yuqori Chirchiq tumani (Yangibozor) Zangiota tumani (Keles)
Viloyatga boʻysunuvchi shaharlar	Angren Bekobod Nurafshon Ohangaron Olmaliq Yangiyoʻl Chirchiq
Qishloqlar	Boladala Bogʻiston Burchmulla Nanay Yangiqoʻrgʻon Yusufxona