Ziynat Mahal
Zeenat Mahal ; (1823 — 1886-yil 17-iyul) eri, Boburiylar imperatori Bahodir Shoh Zafar nomidan Boburiylar imperiyasining amalda regenti edi.
Zeenat Mahal 1840-yil 19-noyabrda Dehlida Bahodurshoh II ga turmushga chiqdi va undan Mirza Javon Baxt ismli oʻgʻil koʻrdi.
U imperatorga katta taʼsir koʻrsatdi va valiahd Mirzo Dara Baxt vafotidan soʻng, u oʻgʻli Mirzo Javon Baxtni imperatorning qolgan toʻngʻich oʻgʻli Mirzo Fath-ul-Mulk Bahodir ustidan taxt vorisi etib koʻtara boshladi. Ammo inglizlarning primogeniture siyosati tufayli bu qabul qilinmadi.[1] U 1853-yilda Dehlidagi Britaniya rezidenti Tomas Metkalfni saroy ishlariga haddan tashqari aralashgani uchun zaharlaganlikda gumon qilingan.[2]
U eski Dehlidagi Lal Kuan shahridagi oʻz uyida yashagan.[3][4]
1857-yilgi qoʻzgʻolon
[tahrir | manbasini tahrirlash]1857-yilgi Hindiston qoʻzgʻoloni paytida u oʻgʻlini taxtga ega boʻlish uchun isyonchilar bilan aloqa qilmadi. Britaniya gʻalabasi bilan imperatorning yana ikki oʻgʻli isyonchilarni qoʻllab-quvvatlagani uchun otib oʻldirilgan; ammo uning oʻgʻli merosxoʻr boʻlmadi. 1858-yilda uning eri inglizlar tomonidan taxtdan agʻdarilib, boburiylar imperiyasini tugatildi va u eri bilan Rangunga surgun qilindi. 1862-yilda eri vafotidan soʻng, inglizlar monarxiyani tarqatib yuborishga urinib, imperator unvoniga daʼvo qilishni taqiqladilar.
U 1886-yil 17-iyulda vafot etdi. Boshqa manbaning aytishicha, u „eridan 20 yildan koʻproq vaqt oʻtib vafot etgan“.[5] U Shvedagon pagodasi yaqinidagi Yangonning Dagon shaharchasidagi erining yoniga dafn qilindi. Bu joy keyinchalik Bahodirshoh Zafar Dargoh nomi bilan mashhur boʻldi.[6][7]
Uning va Bahodirshoh II ning nevarasi ham er-xotin bilan birga dafn etilgan.[8] Koʻp yillar davomida qabr yoʻqolganidan keyin 1991-yilda qayta tiklash ishlari paytida topilgan.[8]
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Bahodurshoh va Zeenat Mahalning Kabin nomi (nikoh guvohnomasi). -
Zeenat Mahalning portreti -
Zeenat Mahalning portreti -
Zeenat Mahalning portreti -
Yangondagi Zeenat Mahal qabri
_to_Zinat_Mahal_Begam,_on_18_November_1840.jpg)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Metcalf, Barbara Daly. A concise history of modern India, 3rd, Cambridge, England: Cambridge University Press, 2012. ISBN 9781139526494. OCLC 808342004.
- ↑ The Hindu : A case of Delhi poisoning?
- ↑ Smith, R. v.. „The sad plight of Zeenat Mahal“. The Hindu (16-oktabr 2011-yil).
- ↑ „The ruined haveli of Zeenat Mahal“.
- ↑ Smith, R. v.. „The sad plight of Zeenat Mahal“. The Hindu (16-oktabr 2011-yil).
- ↑ „PM to pay homage to last Mughal emperor“. Daily News (27-may 2012-yil). Qaraldi: 27-may 2012-yil.[sayt ishlamaydi]
- ↑ Sattar Kapadia. „Bahadur Shah Zafar Dargah“. kapadia.com. 2012-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-yanvar 2014-yil.
- ↑ 8,0 8,1 „PM visits Bahadur Shah Zafar's memorial in Myanmar“. CNN-IBN (29-may 2012-yil). 13-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan.