Kontent qismiga oʻtish

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari roʻyxati

Bu tanlangan roʻyxat
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Shvetsiya akademiyasi binosi. Bu binoda Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti kengashi ish yuritadi.

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti (shvedcha: Nobelpriset i litteratur) – har yili Shvetsiya akademiyasi tomonidan adabiyot sohasidagi ulkan hissalari uchun asar mualliflarga beriladigan mukofot. Kimyo, fizika, tinchlik, fiziologiya va tibbiyot sohasidagi ulkan hissalari uchun beriladigan, 1895-yilda Alfred Nobel vasiyatiga koʻra taʼsis etilgan beshta Nobel mukofotidan biridir[1]. Nobel vasiyatiga koʻra, mukofot Nobel jamgʻarmasi tomonidan boshqariladi va Shvetsiya akademiyasi tomonidan beriladi[2]. Adabiyot boʻyicha birinchi Nobel mukofoti 1901-yilda fransuz adibi Sully Prudhommega[en] berilgan[3]. Har bir sovrindor medal, diplom va pul mukofotini oladi[4]. 1901-yilda Prudhomme 150 782 shved kronasi[en] olgan edi, 2018-yil yanvar holatiga koʻra, bu summa 8 823 637 kronaga teng. Mukofot Stokgolmda har yili 10-dekabrda, Nobel vafot etgan kuni munosabati bilan oʻtkaziladigan tantanali marosimda topshiriladi[5].

Shu paytgacha adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti 121 kishiga berilgan[6]. Eng yosh laureat Rudyard Kipling boʻlib, 1907-yilda mukofotlangan paytida 41 yoshda edi. Mukofotni olgan eng keksa laureat Doris Lessing boʻlib, 2007-yilda mukofotlangan paytida 88 yoshda edi. 1931-yilda Erik Axel Karlfeldtga[en] vafotidan keyin berilgan[7]. 1958-yilda rossiyalik Boris Pasternak Sovet Ittifoqi hukumatining bosimi ostida mukofotni ochiqchasiga rad etishga majbur boʻlgan. 1964-yilda Jean-Paul Sartre adabiyot boʻyicha Nobel mukofotini olishni istamasligini maʼlum qildi[8], chunki u oʻtmishda barcha rasmiy mukofotlardan doimiy ravishda voz kechgan edi[9]. Biroq, Nobel qoʻmitasi rad etishlarni tan olmay, Pasternak va Sartreni Nobel mukofoti sovrindorlari roʻyxatiga kiritadi[10].

Oʻn yetti nafar ayol adabiyot boʻyicha Nobel mukofotiga sazovor boʻlgan[11]. Mukofot ikki kishiga berilgan toʻrtta holat boʻlgan (1904, 1917, 1966, 1974)[12]. Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti yetti yilda berilmagan edi: 1914, 1918, 1935 va 1940—1943-yillarda[13]. Tarixda adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti bir yilga kechiktirilgan uch yil boʻlib, mukofotlar keyingi yilning oktyabr oyida oʻz egalariga berilgandi: 1915-yil, 1949-yil va 2018-yil[14][15]. 2024-yil holatiga koʻra, adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti 121 kishiga berilgan. Ular ichida 29 nafar ingliz tilida, 16 nafar fransuz tilida, 14 nafar nemis tilida soʻzlashuvchilar bor[16]. Fransiya esa, eng koʻp Nobel mukofotiga sazovor boʻlganlar mamlakatidir[17].

Mukofot sovrindorlari roʻyxati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Surat Laureat
(yashagan yillari)
Davlat Til(lar)i Mukofotlangan

paytidagi yoshi

Mukofotlanish

sababi

Janr(lar)i
1901[en] Sully Prudhomme

(1839—1907)

 Fransiya Fransuz tili 62 Yuksak idealizm[en], badiiy barkamollik hamda qalb va aql sifatlarining nodir uygʻunligidan dalolat beruvchi sheʼriy kompozitsiyalari uchun[18] nazm, esse
1902[en] Theodor Mommsen

(1817—1903)

 Germaniya Nemis tili 85 Tarixiy yozuvchilik sanʼatining eng buyuk tirik ustasi, „A History of Rome[en]“ („Rim tarixi“) monumental asari muallifi[19] tarix, huquq
1903[en] Bjørnstjerne Bjørnson

(1832—1910)

 Norvegiya Norveg tili 71 Doimo ilhomning yangiligi va eng noyob maʼnaviy poklik bilan ajralib turuvchi olijanob, yuksak va serqirra sheʼriyati uchun[20] nazm, roman, drama
1904[en] Frédéric Mistral

(1830—1914)

 Fransiya Fransuz tili
(Provansal shevasi[en])
74 Xalq ruhiyatini haqqoniy aks ettirgan sheʼriy asarlarining oʻziga xosligi uchun[21] nazm, filologiya
José Echegaray

(1832—1916)

 Ispaniya Ispan tili 72 Ispan dramaturgiyasi anʼanalarini tiklashdagi koʻplab xizmatlari uchun[21] drama
1905[en] Henryk Sienkiewicz

(1846—1916)

 Polsha Polyak tili 59 Epos yozuvchisi sifatidagi buyuk xizmatlari uchun[22] hikoya
1906[en] Giosuè Carducci

(1835—1907)

 Italiya Italyan tili 71 Uning nafaqat chuqur bilim va tanqidiy izlanishlarini hisobga olgan holda, balki eng avvalo uning sheʼriy durdonalariga xos boʻlgan ijodiy gʻayrati, uslubning yangiligi va lirik kuchiga hurmat sifatida[23] shoirlik
1907[en] Rudyard Kipling

(1865—1936)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 41 Ushbu dunyoga mashhur muallifning ijodiga xos boʻlgan kuzatish qobiliyati, tasavvurning oʻziga xosligi, gʻoyalarning jadalligi va ajoyib hikoya qilish qobiliyatini hisobga olgan holda[24] roman, qisqa hikoya, shoirlik
1908[en] Rudolf Christoph Eucken

(1846—1926)

 Germaniya Nemis tili 62 Uning haqiqatni sidqidildan izlashi, chuqur fikrlash qobiliyati, keng koʻlamli qarashlari, koʻplab asarlarida idealistik hayot falsafasini oqlagan, uni rivojlantirgan iliqlik va kuchni eʼtirof etgan holda[25] faylasuflik
1909[en] Selma Lagerlöf

(1858—1940)

 Shvetsiya Shved tili 51 Uning asarlariga xos boʻlgan yuksak idealizm, yorqin tasavvur va maʼnaviy idrokni qadrlash uchun[26] roman, qisqa hikoya
1910[en] Paul Heyse

(1830—1914)

 Germaniya Nemis tili 80 Uning lirik shoir, dramaturg, roman muallifi va dunyoga mashhur qisqa hikoyalar yozuvchisi sifatida uzoq samarali faoliyati davomida namoyon boʻlgan, idealizmga singib ketgan mukammal sanʼatiga hurmat sifatida[27] nazm, drama, roman, qisqa hikoya
1911[en] Maurice Maeterlinck

(1862—1949)

 Belgiya Fransuz tili 49 Koʻp qirrali adabiy faoliyati, ayniqsa, fantaziya va poetik fantaziyaga boyligi bilan ajralib turadigan dramatik asarlari uchun[28] drama, nazm, esse
1912[en] Gerhart Hauptmann

(1862—1946)

 Germaniya Nemis tili 50 Dramatik sanʼat sohasidagi samarali, rang-barang va ajoyib ijodini eʼtirof etish uchun[29] drama, hikoya
1913[en] Rabindranath Tagore

(1861—1941)

Britaniya Hindistoni Bengal tili va Ingliz tili 52 Tafakkuri yuksak mahorat bilan ifodalangan, teran his-tuygʻularga yoʻgʻrilgan, original va goʻzal sheʼrlari uchun[30] nazm, roman, drama, qisqa hikoya, esse, tarjima
1914[en] Berilmagan
1915[en] Romain Rolland

(1866—1944)

Fransiya Fransuz tili 49 Uning adabiy asarining yuksak idealizmi va turli xil insonlarni tasvirlagan haqiqatga hamdardlik va muhabbatga hurmat sifatida[31] hikoya
1916[en] Verner von Heidenstam

(1859—1940)

 Shvetsiya Shved tili 56 Adabiyotimizdagi yangi davrning yetakchi namoyandasi sifatidagi ahamiyatini eʼtirof etgan holda[32] nazm, hikoya
1917[en] Karl Adolph Gjellerup

(1857—1919)

 Daniya Dan tili va Nemis tili 60 Yuksak gʻoyalardan ilhomlangan rang-barang va boy sheʼriyati uchun[33] shoirlik
Henrik Pontoppidan

(1857—1943)

 Daniya Dan tili 60 Daniyadagi bugungi hayotning haqiqiy tasviri uchun[33] hikoya
1918[en] Berilmagan
1919[en] Carl Spitteler

(1845—1924)

 Shveysariya Nemis tili 74 "Olympic Spring" („Olimpiada bahori“) dostoni uchun[34] shoirlik
1920[en] Knut Hamsun

(1859—1952)

 Norvegiya Norveg tili 61 Growth of the Soil[en] („Tuproq sharbati“) asari uchun[35] hikoya
1921[en] Anatole France

(1844—1924)

Fransiya Fransuz tili 77 Uslubining nafisligi, chuqur odamiylik va haqiqiy gall temperamenti bilan ajralib turadigan ajoyib adabiy yutuqlari uchun[36] roman, shoirlik
1922[en] Jacinto Benavente

(1866—1954)

Ispaniya Ispan tili 56 Ispan dramaturgiyasining yorqin anʼanalarini davom ettirgani uchun[37] drama
1923[en] William Butler Yeats

(1865—1939)

Irlandiya Ingliz tili 58 Milliy ruhni yuksak badiiy shaklda ifodalovchi, ilhombaxsh sheʼriyati uchun[38] shoirlik
1924[en] Władysław Reymont

(1867—1925)

 Polsha Polyak tili 57 The Peasants[en] („Dehqonlar“) buyuk milliy dostoni uchun[39] hikoya
1925[en] George Bernard Shaw

(1856—1950)

 Buyuk Britaniya

 Irlandiya[40]

Ingliz tili 69 Idealizm va gumanizm bilan eʼtirof etilgan ijodi uchun, koʻp hollarda favqulodda poetik goʻzallik bilan uygʻunlashgan oʻtkir satira uchun[41] drama, esse
1926[en] Grazia Deledda

(1871—1936)

 Italiya Italyan tili 55 Oʻzining tugʻilib oʻsgan orolidagi hayotni aniqlik bilan tasvirlagan sheʼriy asarlari va insoniyat muammolariga boʻlgan teran yondashuvi uchun[42] nazm, hikoya
1927[en] Henri Bergson

(1859—1941)

Fransiya Fransuz tili 68 Yorqin va hayotbaxsh gʻoyalarini amalga oshirishdagi bemisl mahorati uchun[43] faylasuflik
1928[en] Sigrid Undset

(1882—1949)

 Norvegiya Norveg tili 46 Asosan oʻrta asrlardagi Shimoliy hayotning kuchli taʼriflari uchun[44] hikoya
1929[en] Thomas Mann

(1875—1955)

Veymar Respublikasi Nemis tili 54 "Buddenbrooks[en]" („Buddenbruklar. Bir oilaning halokati haqidagi hikoya“) romani uchun[45] roman, qisqa hikoya, esse
1930[en] Sinclair Lewis

(1885—1951)

 AQSh Ingliz tili 45 Kuchli va ifodali hikoya sanʼati, satira, yumor bilan yangi tiplar va xarakterlarni yaratishdagi noyob mahorati uchun[46] roman, qisqa hikoya, drama
1931[en] Erik Axel Karlfeldt

(1864—1931)

 Shvetsiya Shved tili 67 Shoirlik faoliyati uchun[47] shoirlik
1932[en] John Galsworthy

(1867—1933)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 65 "The Forsyte Saga[en]" („Forsaytlar haqida doston“) asaridagi betakror hikoya qilish sanʼati uchun[48] hikoya
1933[en] Ivan Bunin

(1870—1953)

Davlat nomaʼlum Rus tili 63 nasriy yozuvchilikda mumtoz rus anʼanalarini davom ettirgani uchun[49] qisqa hikoya, nazm, hikoya
1934[en] Luigi Pirandello

(1867—1936)

 Italiya Italyan tili 67 dramatik va sahna sanʼatini dadillik bilan, mohirona qayta tiklagani uchun[50] drama, roman, qisqa hikoya
1935[en] Berilmagan
1936[en] Eugene O'Neill

(1888—1953)

 AQSh Ingliz tili 48 tragediyaning oʻziga xos konsepsiyasini oʻzida mujassam etgan dramatik asarlarining kuchi, rostgoʻyligi va teran his-tuygʻularni ifodasi uchun[51] drama
1937[en] Roger Martin du Gard

(1881—1958)

 Fransiya Fransuz tili 56 "Les Thibault[en]" romanida inson va zamonaviy hayotning eng muhim tomonlarini tasvirlashdagi badiiy kuch uchun[52] hikoya
1938[en] Pearl S. Buck (1892—1973)  AQSh Ingliz tili 46 Xitoydagi dehqonlar hayotining boy va chinakam epik tasvirlari, biografik durdonalari uchun[53] roman, biografiya
1939[en] Frans Eemil Sillanpää

(1888—1964)

 Finlandiya Fin tili 51 Fin dehqonlari hayotiga chuqur kirib borganligi, ularning urf-odatlari hamda tabiat bilan aloqasini aʼlo darajada tasvirlaganligi uchun[54] hikoya
1940[en] Berilmagan
1941[en] Berilmagan
1942[en] Berilmagan
1943[en] Berilmagan
1944[en] Johannes V. Jensen

(1873—1950)

 Daniya Dan tili 71 Intellektual izlanuvchanlik, ijodiy uslubning oʻziga xosligi bilan uygʻunlashgan sheʼriy tasavvurning noyob kuchi va boyligi uchun[55] roman, qisqa hikoya
1945[en] Gabriela Mistral

(1889—1957)

 Chili Ispan tili 56 Uning kuchli his-tuygʻulardan ilhomlangan lirik sheʼriyati uchun, nomi butun Lotin Amerikasi dunyosining idealistik intilishlari timsoliga aylangani uchun[56] shoirlik
1946[en] Hermann Hesse

(1877—1962)

 Germaniya Nemis tili 69 Uning ilhomlantiruvchi asarlari uchun, ular dadillik va taʼsirchanlik bilan oʻsib borishi bilan birga, klassik insonparvarlik gʻoyalari va yuksak fazilatlari namunasini koʻrsatgani uchun[57] roman, shoirlik
1947[en] André Gide

(1869—1951)

Fransiya Fransuz tili 78 Insoniyat muammolari, haqqoniylikka boʻlgan cheksiz muhabbat va chuqur psixologik ziyraklik bilan tasvirlangan chuqur va badiiy ahamiyatga ega asarlar uchun[58] roman, esse, drama, xotiralar
1948[en] Thomas Stearns Eliot

(1888—1965)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 60 Zamon sheʼriyatiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun[59] nazm, esse, drama
1949[en] William Faulkner

(1897—1962)

 AQSh Ingliz tili 52 Zamonaviy Amerika romanizmiga qoʻshgan kuchli va badiiy jihatdan noyob hissasi uchun[60] roman, qisqa hikoya
1950[en] Bertrand Russell

(1872—1970)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 78 Uning insonparvarlik gʻoyalari va fikr erkinligini himoya qiluvchi rang-barang va muhim asarlarini eʼtirof etgan holda[61] faylasuflik, esse
1951[en] Pär Lagerkvist

(1891—1974)

 Shvetsiya Shved tili 60 U oʻz sheʼriyatida insoniyat oldida turgan abadiy savollarga javob topishga intilayotgan badiiy kuchi va aqliy mustaqilligi uchun[62] nazm, roman, qisqa hikoya, drama
1952[en] François Mauriac

(1885—1970)

Fransiya Fransuz tili 67 Oʻz romanlarida inson hayotiga kirib borgan chuqur maʼnaviy idrok va badiiy shiddatliligi uchun[63] roman, qisqa hikoya
1953[en] Winston Churchill

(1874—1965)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 79 Tarixiy va biografik tasvirlash mahorati hamda yuksak insoniy qadriyatlarni himoya qilishdagi yorqin notiqligi uchun[64] tarix, esse, xotiralar
1954[en] Ernest Hemingway

(1899—1961)

 AQSh Ingliz tili 55 Chol va dengiz asarida namoyish etilgan hikoya qilish sanʼatidagi mahorati va zamonaviy uslubga koʻrsatgan taʼsiri uchun[65] roman, qisqa hikoya, ssenariy
1955[en] Halldór Laxness

(1902—1998)

 Islandiya Island tili 53 Islandiyaning buyuk hikoyachilik sanʼatini jonlantirgan yorqin asarlari uchun[66] roman, qisqa hikoya, drama, shoirlik
1956[en] Juan Ramón Jiménez

(1881—1958)

Ispaniya Ispan tili 75 Ispan tilida yuksak ruh va badiiy poklik namunasini tashkil etuvchi lirik sheʼriyati uchun[67] nazm, hikoya
1957[en] Albert Camus

(1913—1960)

Fransiya Fransuz tili 44 Zamonimizdagi inson vijdoni muammolarini tiniq koʻz bilan yoritgan muhim adabiy asari uchun[68] roman, qisqa hikoya, drama, faylasuflik, esse
1958[en] Boris Pasternak

(1890—1960)

 Sovet Ittifoqi Rus tili 70 Zamonaviy lirik sheʼriyatda ham, buyuk rus epik anʼanasi sohasidagi muhim yutugʻi uchun[69] roman, nazm, tarjima
1959[en] Salvatore Quasimodo

(1901—1968)

 Italiya Italyan tili 58 Zamonaviy hayotning fojiali tajribasini ifodalagan lirik sheʼriyati uchun[70] shoirlik
1960[en] Saint-John Perse

(1887—1975)

Fransiya Fransuz tili 73 Zamonimiz sharoitini koʻzboʻyamachilikda aks ettiruvchi sheʼriyatining yuksak parvozi va taʼsirchan tasviri uchun[71] shoirlik
1961[en] Ivo Andrić

(1892—1975)

 Yugoslaviya Serbo-Xorvatcha 69 Inson taqdiri va u yashagan mamlakat tarixi bilan bogʻliq muammolarni toʻliq ochib berishga imkon bergan epik isteʼdodi uchun[72] roman, qisqa hikoya
1962[en] John Steinbeck

(1902—1968)

 AQSh Ingliz tili 60 Uning realistik va xayoliy asarlari uchun, ular simpatik hazil va oʻtkir ijtimoiy idrokni uygʻunlashtirgani uchun[73] roman, qisqa hikoya, ssenariy
1963[en] Giorgos Seferis

(1900—1971)

 Greece Yunon tili 63 Ellin madaniyati olamiga nisbatan chuqur his-tuygʻulardan ilhomlangan taniqli lirik asari uchun[74] nazm, esse, xotiralar
1964[en] Jean-Paul Sartre

(1905—1980)

 Fransiya Fransuz tili 59 Gʻoyalarga boy, erkinlik ruhi va haqiqatparvarlik bilan sugʻorilgan, zamonamizga ulkan taʼsir koʻrsatgan ijodiy faoliyati uchun[75] faylasuflik, roman, drama, esse, qisqa hikoya, ssenariy
1965[en] Mixail Sholoxov

(1905—1984)

 Sovet Ittifoqi Rus tili 60 U oʻzining „Sokin Don“ dostonida rus xalqi hayotidagi tarixiy bosqichni ifodalagan badiiy kuchi uchun[76] hikoya
1966[en] Shmuel Yosef Agnon

(1888—1970)

 Isroil Ibroniy tili 79 Yahudiy xalqi hayotidan motiflar bilan chuqur xarakterli hikoya qilish sanʼati uchun[77] roman, qisqa hikoya
Nelly Sachs

(1891—1970)

 Germaniya Nemis tili 75 Isroil taqdirini taʼsirchan kuch bilan izohlaydigan ajoyib lirik va dramatik asarlari uchun[77] nazm, drama
1967[en] Miguel Ángel Asturias

(1899—1974)

 Gvatemala Ispan tili 68 Lotin Amerikasi hind xalqlarining milliy xususiyatlari va anʼanalarida chuqur ildiz otgan yorqin adabiy muvaffaqiyati uchun[78] roman, shoirlik
1968[en] Yasunari Kawabata

(1899—1972)

 Yaponiya Yapon tili 69 Yapon ongining mohiyatini ifodalaydigan hikoya qilish mahorati uchun[79] roman, qisqa hikoya
1969[en] Samuel Beckett

(1906—1989)

 Irlandiya Fransuz tili va Ingliz tili 63 Roman va drama uchun yangi shakllarda – zamonaviy insonning qashshoqligi tufayli oʻz yuksaklikka erishgan asarlari uchun[80] roman, drama, shoirlik
1970[en] Aleksandr Soljenitsin

(1918—2008)

 Sovet Ittifoqi Rus tili 52 Rus adabiyotining ajralmas anʼanalarini davom ettirgani uchun[81] roman, esse, qisqa hikoya
1971[en] Pablo Neruda

(1904—1973)

 Chili Ispan tili 67 Elementar kuch taʼsirida qitʼaning taqdiri va orzularini jonlantiradigan sheʼr uchun[82] shoirlik
1972[en] Heinrich Böll

(1917—1985)

 Gʻarbiy Germaniya Nemis tili 55 Oʻz davriga nisbatan keng nuqtai nazar va sezgir tasvirlash mahorati bilan nemis adabiyotining yangilanishiga hissa qoʻshgan asari uchun[83] roman, qisqa hikoya
1973[en] Patrick White

(1912—1990)

 Avstraliya Ingliz tili 61 Adabiyotga yangi qitʼa kiritgan epik va psixologik hikoyachilik sanʼati uchun[84] roman, qisqa hikoya, drama
1974[en] Eyvind Johnson

(1900—1976)

 Shvetsiya Shved tili 74 Yerlar va davrlarni oʻylab, ozodlik xizmatida hikoya qilish sanʼati uchun[85] hikoya
Harry Martinson

(1904—1978)

 Shvetsiya Shved tili 70 Bir tomchi shabnamdan to kosmosga qadar barcha narsani oʻzida mujassamlashtirgan ijodi uchun[85] nazm, roman, drama
1975[en] Eugenio Montale

(1896—1981)

 Italiya Italyan tili 79 Uning oʻziga xos sheʼriyati uchun, u yuksak badiiy taʼsirchanlik bilan insoniy qadriyatlarni xayollarsiz hayotga qarash belgisi ostida talqin etgan[86] shoirlik
1976[en] Saul Bellow

(1915—2005)

 AQSh Ingliz tili 61 Inson tushunchasi va uygʻunlashgan zamonaviy madaniyatning nozik tahlili uchun[87] roman, qisqa hikoya
1977[en] Vicente Aleixandre

(1898—1984)

 Ispaniya Ispan tili 79 Insonning koinotdagi va hozirgi jamiyatdagi holatini yorituvchi, shu bilan birga urushlar orasidagi ispan sheʼriyati anʼanalarining buyuk yangilanishini ifodalovchi ijodiy sheʼri uchun[88] shoirlik
1978[en] Isaac Bashevis Singer

(1902—1991)

 AQSh Idish tili 76 Polsha-yahudiy madaniy anʼanalaridan kelib chiqqan holda, umuminsoniy sharoitlarni hayotga tatbiq etadigan ishtiyoqli hikoya sanʼati uchun[89] roman, qisqa hikoya, xotiralar
1979[en] Odysseas Elytis

(1911—1996)

 Gretsiya Yunon tili 68 Yunon anʼanalari fonida zamonaviy insonning erkinlik va ijodkorlik uchun kurashini hissiy kuch va intellektual zukkolik bilan tasvirlaydigan sheʼriyati uchun[90] nazm, esse
1980[en] Czesław Miłosz

(1911—2004)

 Polsha Polyak tili 69 Ogʻir toʻqnashuvlar dunyosida insonning ochiq holatini murosasiz zukkolik bilan aytadi[91] nazm, esse
1981[en] Elias Canetti

(1905—1994)

 Buyuk Britaniya Nemis tili 76 Keng dunyoqarashi, gʻoyalar boyligi va badiiy kuchi bilan ajralib turadigan asarlar uchun[92] roman, drama, xotiralars, esse
1982[en] Gabriel García Márquez

(1927—2014)

Kolumbiya bayrogʻi Kolumbiya Ispan tili 55 Uning qitʼa hayoti va toʻqnashuvlarini aks ettiruvchi fantastik va realistik boy tasavvur olamida uygʻunlashgan roman va hikoyalari uchun[93] roman, qisqa hikoya, ssenariy
1983[en] William Golding

(1911—1993)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 72 Uning romanlarida realistik hikoya qilish sanʼatining yorqinligi, miflarning rang-barangligi va universalligi bilan bugungi dunyoda insoniy holatni yoritib bergani uchun[94] roman, nazm, drama
1984[en] Jaroslav Seifert

(1901—1986)

 Chexoslovakiya(Avstriya-Vengriya imperiyasi) Chex tili 83 Uning yangilik va boy ixtirochilik bilan taʼminlangan sheʼriyati uchun[95] shoirlik
1985[en] Claude Simon

(1913—2005)

 Fransiya Fransuz tili 72 Oʻz romanida shoir va rassom ijodini inson holatini tasvirlashda vaqtni chuqur anglash bilan uygʻunlashtirgani uchun[96] roman, esse
1986[en] Wole Soyinka

(1934-yilda tugʻilgan)

Nigeriya bayrogʻi Nigeriya Ingliz tili 52 Sheʼriy ohanglar bilan borliq dramasini yaratgan[97] drama, roman, nazm, ssenariy
1987[en] Iosif Brodskiy

(1940—1996)

 AQSh Rus tili va Ingliz tili 47 Fikrning ravshanligi va sheʼriy shiddat bilan sugʻorilgan hamma narsani qamrab oluvchanligi uchun[98] nazm, esse
1988[en] Najib Mahfuz

(1911—2006)

 Misr Arab tili 77 Realistik, hayratlanarli darajada noaniq asarlar orqali butun insoniyatga taalluqli boʻlgan arab hikoya sanʼatini shakllantirgan[99] roman, qisqa hikoya
1989[en] Camilo José Cela

(1916—2002)

 Ispaniya Ispan tili 73 Odamning zaifligi toʻgʻrisida oʻziga xos murakkab tasavvurni shakllantiradigan boy va intensiv nasr uchun[100] roman, qisqa hikoya, esse, shoirlik
1990[en] Octavio Paz

(1914—1998)

 Meksika Ispan tili 76 Sezuvchan aql va insonparvarlik yaxlitligi bilan ajralib turadigan keng ufqlarga ega ishtiyoqli yozuv uchun[101] nazm, esse
1991[en] Nadine Gordimer

(1923—2014)

 Janubiy Afrika Ingliz tili 68 U oʻzining ajoyib epik asari orqali – Alfred Nobel soʻzlari bilan aytganda – insoniyatga juda katta foyda keltirgan[102] roman, qisqa hikoya, esse, drama
1992[en] Derek Walcott

(1930—2017)

 Sent Lusiya Ingliz tili 62 Koʻp madaniyatli tarixiy qarashlar bilan taʼminlangan katta yorqinlikdagi poetik ijod uchun[103] nazm, drama
1993[en] Toni Morrison

(1931—2019)

 AQSh Ingliz tili 62 Koʻrish kuchi va sheʼriy taʼsir bilan ajralib turadigan romanlarida Amerika haqiqatining muhim jihatini yoritgani uchun[104] roman, esse
1994[en] Kenzaburō Ōe

(1935—2023)

 Yaponiya Yapon tili 59 Sheʼriy kuch bilan xayoliy dunyoni yaratgani uchun[105] roman, qisqa hikoya, esse
1995[en] Seamus Heaney

(1939—2013)

 Irlandiya Ingliz tili 56 Asarlarida kundalik moʻjizalar va tirik oʻtmishni ulugʻlaydigan lirik goʻzallik, axloqiy teranlik uchun[106] nazm, drama, tarjima, esse
1996[en] Wisława Szymborska

(1923—2012)

 Polsha Polyak tili 73 Ishonchli aniqlik bilan tarixiy va biologik kontekstni inson voqeligining parchalarida yoritishga imkon beradigan sheʼr uchun[107] nazm, esse, tarjima
1997[en] Dario Fo

(1926—2016)

 Italiya Italyan tili 71 Asarlarida ezilganlarning qadr-qimmatini himoya qilishda oʻrta asrlar hazil-mutoyibalariga murojaat qilgani uchun[108] drama, naqorotlar
1998[en] José Saramago

(1922—2010)

 Portugaliya Portugal tili 76 Tasavvur, rahm-shafqat va istehzoga asoslangan masallari bilan doimiy ravishda haqiqatni tushunishga imkon beradigan asarlari uchun[109] roman, drama, shoirlik
1999[en] Günter Grass

(1927—2015)

 Germaniya Nemis tili 72 Uning quvnoq ertaklari tarixning unutilgan yuzini tasvirlaydi[110] roman, drama, nazm, esse
2000[en] Gao Xingjian

(1940-yilda tugʻilgan)

 Fransiya

Xitoy

Xitoy tili 60 Xitoy romanizmi va dramachiligi uchun yangi yoʻllarni ochgan umuminsoniy asoslar, achchiq mulohazalar va lingvistik zukkoligi uchun[111] roman, drama, esse
2001[en] Vidiadhar Surajprasad Naipaul

(1932—2018)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 69 Bizni unutilgan tarixlarning mavjudligini koʻrishga majbur qiladigan asarlari uchun[112] roman, esse
2002[en] Imre Kertész

(1929—2016)

 Vengriya Venger tili 73 Tarixning vahshiyliklariga qarshi shaxsning nozik tajribasini qoʻllab-quvvatlovchi asari uchun[113] hikoya
2003[en] John Maxwell Coetzee

(1940-yilda tugʻilgan)

 Janubiy Afrika Ingliz tili 63 Odamlarni turli qiyofalarini tasvirlaydigan asarlari uchun[114] roman, esse, tarjima
2004[en] Elfriede Jelinek

(1946-yilda tugʻilgan)

 Avstriya Nemis tili 58 Ovozlarning musiqiy oqimi, romanlar va pyesalardagi qarama-qarshi ovozlar uchun gʻayrioddiy lingvistik gʻayrat bilan jamiyat klishelarini boʻysundiruvchi kuchini ochib beradi[115] roman, drama
2005[en] Harold Pinter

(1930—2008)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 75 Oʻz asarlarida har kungi janjal ostidagi jarlikni ochib, zulmning yopiq xonalariga kirishga majbur qiladi[116] drama, ssenariy, shoirlik
2006[en] Orhan Pamuk

(1952-yilda tugʻilgan)

 Turkiya Turk tili 54 Ona shahrining gʻamgin ruhini izlashda madaniyatlar toʻqnashuvini aks ettirdi[117] roman, ssenariy, avtobiografiya, esse
2007[en] Doris Lessing

(1919—2013)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 88 Ayol hayotiy tajribasi haqidagi asarlari uchun[118] roman, qisqa hikoya, xotiralar/avtobiografiya, drama, nazm, esse
2008[en] Jean-Marie Gustave Le Clézio

(1940-yilda tugʻilgan)

 Fransiya Fransuz tili 68 Sheʼriy sarguzasht va shahvoniy ekstaz muallifi sifatida[119] roman, qisqa hikoya, esse, tarjima
2009[en] Herta Müller

(1953-yilda tugʻilgan)

 Germaniya Nemis tili 56 Nasrning ochiqligi bilan mulksizlar manzarasini tasvirlaydi[120] roman, qisqa hikoya, nazm, esse
2010[en] Mario Vargas Llosa

(1936-yilda tugʻilgan)

 Peru Ispan tili 74 hokimiyat tuzilmalari va shaxsning qarshiligi, magʻlubiyatning yorqin tasvirlari uchun[121] roman, qisqa hikoya, esse, drama, xotiralar
2011[en] Tomas Tranströmer

(1931—2015)

 Shvetsiya Shved tili 80 Shaffof tasvirlari orqali haqiqatni koʻrish imkonini beradi[122] nazm, tarjima
2012[en] Mo Yan

(1955-yilda tugʻilgan)

 Xitoy Xitoy tili 57 Hayoliy realizm[en] bilan xalq ertaklarini uygʻunlashtirgani uchun[123] roman, qisqa hikoya
2013[en] Alice Munro

(1931-yilda tugʻilgan)

 Kanada Ingliz tili 82 zamonaviy qissa ustasi[124] qisqa hikoya
2014[en] Patrick Modiano

(1945-yilda tugʻilgan)

 Fransiya Fransuz tili 69 Insoniyat taqdiridagi eng murakkab davrning[en] hayotiy olamini ochib bera olgan xotira sanʼati uchun[125] roman, ssenariy
2015[en] Svetlana Aleksiyevich

(1948-yilda tugʻilgan)

 Belarus Rus tili 67 Tarixni haqqoniy yorituvchi asarlari uchun[126] tarix, esse
2016[en] Bob Dylan

(1941-yilda tugʻilgan)

 AQSh Ingliz tili 75 AQSh folklor musiqasi[en] asosida yangi sheʼriy iboralarni yaratgani uchun[127] nazm, naqorotlar
2017[en] Kazuo Ishiguro

(1954-yilda tugʻilgan)

 Buyuk Britaniya Ingliz tili 63 Buyuk hissiy kuchga ega romanlarida bizning dunyo bilan bogʻlanish haqidagi illyuziya tuygʻumiz ostidagi tubsizlikni ochib bergani uchun[128] roman, ssenariy, qisqa hikoya
2018[en] Olga Tokarchuk

(1962-yilda tugʻilgan)

 Polsha Polyak tili 56 Ensiklopedik ishtiyoq bilan hayotning bir shakli sifatida chegaralarni kesib oʻtishni ifodalovchi hikoyaviy tasavvur uchun[129] roman, qisqa hikoya, nazm, esse, ssenariy
2019[en] Peter Handke

(1942-yilda tugʻilgan)

 Avstriya Nemis tili 77 Til zukkoligi bilan inson tajribasining oʻziga xosligini oʻrgangan taʼsirli ishi uchun[130] roman, qissa, drama, insho, tarjima, ssenariy
2020[en] Louise Glück

(1943-yilda tugʻilgan)

 AQSh Ingliz tili 77 Uning betakror sheʼriy ovozi uchun, goʻzallik bilan individual mavjudlikni hikoya qilgani uchun[131] nazm, esse
2021[en] Abdulrazzoq Gurnah

(1948-yilda tugʻilgan)

 Tanzania Ingliz tili 72 Mustamlakachilik[en] oqibatlari va qochqinlar taqdirini yoritib berganligi uchun[132] roman, qisqa hikoya, esse
2022[en] Annie Ernaux

(1940-yilda tugʻilgan)

 Fransiya Fransuz tili 82 Shaxsiy xotiralari, bir avlodning umumiy xotirasiga singdirilgan romanlari uchun[133] avtobiografiya, roman
2023[en] Jon Fosse
(1959-yilda tugʻilgan)
 Norway Norveg tili 64 Yangicha usulda yaratilgan pyesalari va taʼriflab boʻlmaydigan tushunchalarni ochib beradigan nasriy asarlari uchun[134] drama, roman, sheʼriyat, insholar
2024[en] Han Kang
(1970-yilda tugʻilgan)
 South Korea Koreys tili 54 „tarixiy jarohatlarga qarshi turadigan va inson hayotining nozikligini fosh etuvchi shiddatli sheʼriyati uchun“[135] roman, sheʼriyat

Tugʻilgan joʻgʻrofiyasi boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mamlakatlar boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1901-yildan 2024-yilgacha adabiyot boʻyicha 121 ta Nobel mukofoti sovrindorlari quyidagi mamlakatlar fuqarolaridir[6]:

Davlat Soni
 Fransiya 16
 AQSh 13
 Buyuk Britaniya 13
 Germaniya 9
 Shvetsiya 8
 Polsha 6
 Ispaniya 6
 Italiya 6
 Irlandiya 4
 Rossiya/ Sovet Ittifoqi 5
 Daniya 3
 Norvegiya 3
 Avstriya 2
 Chili 2
 Gretsiya 2
 Yaponiya 2
 Janubiy Afrika 2
 Shveysariya 2
 Avstraliya 1
 Belarus 1
 Belgiya 1
 Bolgariya 1
 Kanada 1
 Xitoy 2
Kolumbiya bayrogʻi Kolumbiya 1
 Chexoslovakiya 1
 Misr 1
 Finlandiya 1
 Gvatemala 1
 Vengriya 1
 Islandiya 1
 Hindiston 1
 Isroil 1
 Janubiy Koreya 1
 Mavrikiy 1
 Meksika 1
Nigeriya bayrogʻi Nigeriya 1
 Peru 1
 Portugaliya 1
 Ruminiya 1
 Sent Lusiya 1
 Tanzania 1
 Turkiya 1
 Yugoslaviya 1

Til boʻyicha Nobel mukofoti laureatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Til Soni
inglizcha 29 (32) 1
fransuzcha 16
nemischa 14 (15) 2
ispancha 11
shvedcha 7
italyancha 6
ruscha 6
polyakcha 5
datcha 3
norvegcha 3
xitoycha 2
yunoncha 2
yaponcha 2
arabcha 1
bengalcha 1
chexcha 1
fincha 1
ibroniycha 1
vengercha 1
islandcha 1
Provans (Oksitan) 1
portugalcha 1
serb-xorvatcha 1
turkcha 1
yahudiycha 1
koreyscha 1

1 Rabindranath Tagore (1913-yilgi adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sohibi) bengal va ingliz tillarida, Samuel Becket (1969-yilda adabiyot boʻyicha Nobel mukofotini olgan) fransuz va ingliz tillarida, Iosif Brodskiy (1987-yil adabiyot boʻyicha Nobel mukofotini olgan) rus tilida sheʼr va ingliz tilida nasr yozgan. Ushbu uchta Nobel mukofoti sohibi mos ravishda bengal, fransuz va rus tillari boʻyicha saralangan[16].

2 Karl Adolf Gjellerup (1917-yilgi Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sohibi) daniya va nemis tillarida yozgan[16].

Jins boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1901-yildan 2024-yilgacha adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sovrindori boʻlgan 121 kishidan 18 nafari ayollar, 103 nafari erkaklar edi[11]:

Oʻn yilliklar Erkak Ayol
1900—1909-yillar 9 1
1910—1919-yillar 9 0
1920—1929-yillar 8 2
1930—1939-yillar 8 1
1940—1949-yillar 5 1
1950—1959-yillar 10 0
1960—1969-yillar 10 1
1970—1979-yillar 11 0
1980—1989-yillar 10 0
1990—1999-yillar 7 3
2000—2009-yillar 7 3
2010—2019-yillar 7 3
2020—2029-yillar 2 3
Jami 103 18
  1. „Alfred Nobel – The Man Behind the Nobel Prize“. Nobel jamgʻarmasi. 2007-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  2. „The Nobel Prize Awarders“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  3. „Winners of the Nobel Prize for Literature | Nobel Prize in Literature“ (en). Encyclopedia Britannica. 2017-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-avgust.
  4. „The Nobel Prize“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 7-oktyabr.
  5. „The Nobel Prize Award Ceremonies“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  6. 6,0 6,1 „All Nobel Laureates in Literature“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  7. Facts on the Nobel Prize in Literature Nobelprize.org
  8. Flood, Alison. „Jean-Paul Sartre rejected Nobel prize in a letter to jury that arrived too late“ (en-GB). The Guardian (2015-yil 5-yanvar). 2017-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-avgust.
  9. „Nobel Laureates Facts“. Nobel jamgʻarmasi. 2007-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  10. „Bob Dylan removes mention of Nobel prize from website“. The Guardian (2016-yil 21-oktyabr). 2016-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 2-noyabr.
  11. 11,0 11,1 „Women Nobel Laureates“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  12. „Nobel Prize winners: How many women have won awards?“ (en). Telegraph.co.uk. 2017-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-avgust.
  13. „Nobel Prize in Literature 1915“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  14. „Nobel Prize in Literature 1949“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  15. „2018 Nobel Prize In Literature Is A Casualty Of Sex-Abuse Scandal“. NPR.org. NPR. 2018-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 1-noyabr.
  16. 16,0 16,1 16,2 „All Nobel Laureates in Literature“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 16-oktyabr.
  17. „Nobel Prize in Literature awarded to Olga Tokarczuk and Peter Handke“. The Independent (2019-yil 10-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 10-oktyabr.
  18. „Nobel Prize in Literature 1901“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  19. „Nobel Prize in Literature 1902“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  20. „Nobel Prize in Literature 1903“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  21. 21,0 21,1 „Nobel Prize in Literature 1904“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  22. „Nobel Prize in Literature 1905“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  23. „Nobel Prize in Literature 1906“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  24. „Nobel Prize in Literature 1907“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  25. „Nobel Prize in Literature 1908“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  26. „Nobel Prize in Literature 1909“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  27. „Nobel Prize in Literature 1910“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  28. „Nobel Prize in Literature 1911“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  29. „Nobel Prize in Literature 1912“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  30. „Nobel Prize in Literature 1913“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  31. „Nobel Prize in Literature 1915“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  32. „Nobel Prize in Literature 1916“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  33. 33,0 33,1 „Nobel Prize in Literature 1917“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  34. „Nobel Prize in Literature 1919“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  35. „Nobel Prize in Literature 1920“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  36. „Nobel Prize in Literature 1921“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  37. „Nobel Prize in Literature 1922“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  38. „Nobel Prize in Literature 1923“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  39. „Nobel Prize in Literature 1924“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  40. „George Bernard Shaw | Irish dramatist and critic“ (en). Encyclopedia Britannica. 2018-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 18-fevral.
  41. „Nobel Prize in Literature 1925“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  42. „Nobel Prize in Literature 1926“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  43. „Nobel Prize in Literature 1927“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  44. „Nobel Prize in Literature 1928“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  45. „Nobel Prize in Literature 1929“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  46. „Nobel Prize in Literature 1930“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  47. „Nobel Prize in Literature 1931“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  48. „Nobel Prize in Literature 1932“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  49. „Nobel Prize in Literature 1933“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  50. „Nobel Prize in Literature 1934“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  51. „Nobel Prize in Literature 1936“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  52. „Nobel Prize in Literature 1937“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  53. „Nobel Prize in Literature 1938“. Nobel jamgʻarmasi. 2009-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  54. „Nobel Prize in Literature 1939“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  55. „Nobel Prize in Literature 1944“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  56. „Nobel Prize in Literature 1945“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  57. „Nobel Prize in Literature 1946“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  58. „Nobel Prize in Literature 1947“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  59. „Nobel Prize in Literature 1948“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  60. „Nobel Prize in Literature 1949“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  61. „Nobel Prize in Literature 1950“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  62. „Nobel Prize in Literature 1951“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  63. „Nobel Prize in Literature 1952“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  64. „Nobel Prize in Literature 1953“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  65. „Nobel Prize in Literature 1954“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  66. „Nobel Prize in Literature 1955“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  67. „Nobel Prize in Literature 1956“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  68. „Nobel Prize in Literature 1957“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  69. „Nobel Prize in Literature 1958“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  70. „Nobel Prize in Literature 1959“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  71. „Nobel Prize in Literature 1960“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  72. „Nobel Prize in Literature 1961“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  73. „Nobel Prize in Literature 1962“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  74. „Nobel Prize in Literature 1963“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  75. „Nobel Prize in Literature 1964“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 20-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  76. „Nobel Prize in Literature 1965“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  77. 77,0 77,1 „Nobel Prize in Literature 1966“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  78. „Nobel Prize in Literature 1967“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  79. „Nobel Prize in Literature 1968“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  80. „Nobel Prize in Literature 1969“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  81. „Nobel Prize in Literature 1970“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  82. „Nobel Prize in Literature 1971“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  83. „Nobel Prize in Literature 1972“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  84. „Nobel Prize in Literature 1973“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  85. 85,0 85,1 „Nobel Prize in Literature 1974“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  86. „Nobel Prize in Literature 1975“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  87. „Nobel Prize in Literature 1976“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  88. „Nobel Prize in Literature 1977“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  89. „Nobel Prize in Literature 1978“. Nobel jamgʻarmasi. 2011-yil 22-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  90. „Nobel Prize in Literature 1979“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  91. „Nobel Prize in Literature 1980“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  92. „Nobel Prize in Literature 1981“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  93. „Nobel Prize in Literature 1982“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  94. „Nobel Prize in Literature 1983“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  95. „Nobel Prize in Literature 1984“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  96. „Nobel Prize in Literature 1985“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  97. „Nobel Prize in Literature 1986“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  98. „Nobel Prize in Literature 1987“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  99. „Nobel Prize in Literature 1988“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  100. „Nobel Prize in Literature 1989“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  101. „Nobel Prize in Literature 1990“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  102. „Nobel Prize in Literature 1991“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  103. „Nobel Prize in Literature 1992“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  104. „Nobel Prize in Literature 1993“. Nobel jamgʻarmasi. 2009-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  105. „Nobel Prize in Literature 1994“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  106. „Nobel Prize in Literature 1995“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  107. „Nobel Prize in Literature 1996“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  108. „Nobel Prize in Literature 1997“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  109. „Nobel Prize in Literature 1998“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  110. „Nobel Prize in Literature 1999“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  111. „Nobel Prize in Literature 2000“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  112. „Nobel Prize in Literature 2001“. Nobel jamgʻarmasi. 2016-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  113. „Nobel Prize in Literature 2002“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  114. „Nobel Prize in Literature 2003“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  115. „Nobel Prize in Literature 2004“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  116. „Nobel Prize in Literature 2005“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  117. „Nobel Prize in Literature 2006“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  118. „Nobel Prize in Literature 2007“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-oktyabr.
  119. „Nobel Prize in Literature 2008“. Nobel jamgʻarmasi. 2008-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 14-oktyabr.
  120. „Nobel Prize in Literature 2009“. Nobel jamgʻarmasi. 2009-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 8-oktyabr.
  121. „Nobel Prize in Literature 2010“. Nobel jamgʻarmasi. 2010-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-oktyabr.
  122. „Nobel Prize in Literature 2011“. Nobel jamgʻarmasi. 2011-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 6-oktyabr.
  123. „Nobel Prize in Literature 2012“. Nobel jamgʻarmasi. 2012-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-oktyabr.
  124. „Nobel Prize in Literature 2013“. Nobel jamgʻarmasi. 2013-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 27-yanvar.
  125. „Nobel Prize in Literature 2014“. Nobel jamgʻarmasi. 2014-yil 31-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 24-dekabr.
  126. „Nobel Prize in Literature 2015“. Nobel jamgʻarmasi. 2015-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-oktyabr.
  127. „Nobel Prize in Literature 2016“. Nobel jamgʻarmasi. 2017-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-oktyabr.
  128. „The Nobel Prize in Literature 2017 – Press Release“. Nobel Prize. 2017-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 5-oktyabr.
  129. „Nobel Prize in Literature 2018“. Nobel jamgʻarmasi. Qaraldi: 2019-yil 10-oktyabr.
  130. „The Nobel Prize in Literature 2019“ (en-US). NobelPrize.org. Qaraldi: 2019-yil 10-oktyabr.
  131. „The Nobel Prize in Literature 2020“ (en-US). NobelPrize.org. Qaraldi: 2020-yil 8-oktyabr.
  132. „The Nobel Prize in Literature 2021“ (en-US). NobelPrize.org. Qaraldi: 2021-yil 7-oktyabr.
  133. „The Nobel Prize in Literature 2022“ (en-US). NobelPrize.org. Qaraldi: 2022-yil 6-oktyabr.
  134. The Nobel Prize in Literature 2023
  135. The Nobel Prize in Literature 2024 ( at www.nobelprize.org Error: unknown archive URL 2024-10-10 sanasida arxivlangan) nobelprize.org